Με αφορμή το βιβλίο του τέως εκπροσώπου της Ελλάδας στο ΔΝΤ Παναγιώτη Ρουμελιώτη έχει ξεκινήσει μια ολόκληρη συζήτηση σχετικά με το αν έπρεπε ή αν μπορούσε η Ελλάδα να κάνει αναδιάρθρωση του χρέους της το 2010 πριν ή μαζί με το Μνημόνιο αντί για το 2012, όπως τελικά έγινε. Η συζήτηση αυτή δεν έχει ξεκινήσει αθώα και δε γίνεται τυχαία σήμερα. Όμως πέρα από όσους τη διακινούν για τους δικούς τους πολιτικούς σκοπούς, από την επιχειρηματολογία που διακινείται μπορούν να πειστούν ακόμα και καλόπιστοι. Χρειάζεται συνεπώς να εξηγήσει κανείς γιατί δεν μπορούσε τότε να γίνει αναδιάρθρωση του χρέους. Είναι ένα σημαντικό στοιχείο για την κατανόηση της τραγωδίας που ζει η χώρα μας, αλλά και όσων χρειάζεται να γίνουν.
Η αναδιάρθωση -το λεγόμενο «κούρεμα»- του χρέους μιας χώρας μπορεί να είναι μονομερής και μη συναινετική με τους δανειστές πράξη, ή συμφωνημένη, κοινή συναινέσει μαζί τους. Το μονομερές «κούρεμα» είναι η προσφιλής τακτική του «δεν πληρώνω», η ανακοίνωση δηλαδή από μια χώρα ότι από τα 100 που χρωστάει, θα πληρώσει μόνο τα 50, ή τα 20, ή καθόλου.
Τι θα συνέβαινε αν η Ελλάδα έκανε μονομερή διαγραφή χρέους το 2010; Απάντηση: Με πρωτογενές έλλειμμα (δηλαδή εκτός τόκων) 24 δισ. ευρώ, θα έπρεπε να βρει αμέσως αυτά τα 24 δισ. ευρώ που της έλειπαν για να καλύψει τα έξοδά της και να πληρώσει μισθούς, συντάξεις και κοινωνικές υπηρεσίες. Υπήρχε κάποιος να της τα δώσει, όταν έχει κηρύξει στάση πληρωμών; Φυσικά, απολύτως κανείς. Ποιος ιδιώτης θα δάνειζε σε μία χώρα που είχε μόλις ανακοινώσει ότι δεν θα πληρώσει όσα χρωστάει; Καμία χώρα δεν θα δάνειζε σε κάποιον που είχε κάνει μονομερή στάση πληρωμών.
Τα προβλήματα όμως δεν σταματούν εδώ. Από τους μεγαλύτερους κατόχους ομολόγων ήταν (και είναι) οι ελληνικές τράπεζες. Με ένα μονομερές «κούρεμα» από τη μία μέρα στην άλλη θα έμεναν χωρίς επαρκή κεφάλαια και θα έπρεπε να σταματήσουν να λειτουργούν. Ποιος θα τις ανακεφαλαιοδοτούσε; Και τι θα συνέβαινε ακριβώς στην ελληνική οικονομία αν οι ελληνικές τράπεζες κατέρρεαν;
«Ναι», λένε πολλοί. «Τότε όμως η Ελλάδα μπορούσε να απειλήσει τους εταίρους της με χρεοκοπία που θα τους δημιουργούσε προβλήματα -ειδικά στις ξένες τράπεζες. Και μπροστά στις απώλειες που θα είχαν οι ξένες τράπεζες, η Ευρώπη θα ενέδιδε και θα μπορούσε να κουρευτεί και το χρέος μας». Πόσο αφελής ή επικίνδυνα καιροσκοπική είναι αυτή η προσέγγιση... Η πραγματικότητα είναι ότι μέχρι τον Μάρτιο του 2010 η Ε.Ε. δεν ήθελε καν να συνδράμει την Ελλάδα με χρήματα, πόσο μάλλον να μπει σε μία αδιανόητη τότε διαδικασία αναδιάρθρωσης χρέους σε χώρα της Ευρωζώνης.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου