Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2015

O πόλεμος στη Μέση Ανατολή και τα παιχνίδια με το πετρέλαιο

O πόλεμος στη Μέση Ανατολή και τα παιχνίδια με το πετρέλαιο
Ο πόλεμος του πετρελαίου για το ποιος θα καταφέρει να ενισχύσει την θέση του στην ευρωπαϊκή αγορά μαίνεται. Η σύγκρουση προς το παρόν αφορά την Ρωσία και την Σαουδική Αραβία. Σύντομα όμως στο παζλ θα μπει  και το Ιράν. Επίσης κανείς δεν μπορεί να υποβαθμίσει, το Κατάρ που κάνει τα δικά του σχέδια για την φθηνή μεταφορά του δικού του πετρελαίου στην Ευρώπη. 

Σε αυτό τον αμείλικτο πόλεμο, σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσουν οι αγωγοί. Έτσι αρχίζει να εμπλέκεται και η Συρία αφού από το έδαφος της σχεδιάζεται να περάσουν δύο μεγάλοι αγωγοί. Το παιγνίδι λοιπόν μετατρέπεται σε γεωπολιτικό αφού σε αυτόν τον ανταγωνισμό δημιουργούνται συμμαχίες, κτίζονται νέες και ισχυροποιούνται υφιστάμενες. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα μπερδεμένο κουβάρι συσχετισμού δυνάμεων το οποίο όλα δείχνουν ότι πολύ δύσκολα θα ξεμπλέξει.

Ήδη, στην ευρωπαϊκή αγορά έχει ξεκινήσει ένα ...
σκληρός εμπορικός πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας. Η Σαουδική Αραβία ακολουθώντας επιθετική εμπορική πολιτική στοχεύει στο να περιορίσει τις ρωσικές εξαγωγές. Μάλιστα οι Ρώσοι φοβούνται οτι η πολιτική αυτή μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να χαθεί το ένα τρίτο των πετρελαϊκών προμηθειών της προς την Ευρώπη. Ήδη ,τα ευρωπαϊκά διυλιστήρια αυξάνουν τις αγορές αργού από τη Σαουδική Αραβία.

Σύμφωνα μάλιστα με το Reuters, τους τελευταίους μήνες αρκετές μεγάλες εταιρείες πετρελαίου, όπως η Exxon, η Shell, η Total και η Eni έχουν αυξήσει τις αγορές σαουδαραβικού αργού πετρελαίου για τα διυλιστήρια τους στη Δυτική Ευρώπη και τη Μεσόγειο. Πριν δέκα μέρες μάλιστα υπήρξαν πληροφορίες  σύμφωνα με τις οποίες η Σαουδική Αραβία άρχισε να πουλά πετρέλαιο στην Πολωνία, σε τιμές κάτω από την αγορά.

Οι ίδιες πληροφορίες έφεραν ότι στο  πολωνικό λιμάνι του Γκντανσκ έχει αρχίσει την παραλαβή φορτίων πετρελαίου από τη Σαουδική Αραβία. 

Και εδώ αρχίζει το παιγνίδι να αποκτά γεωπολιτικές διαστάσεις καθώς η Σαουδική Αραβία είναι ο πιο σημαντικός σύμμαχος των ΗΠΑ στον Κόλπο. Φυσικά, οι Ηνωμένες Πολιτείες προσδοκούν ότι το οικονομικό πλήγμα που έχει δεχτεί η Ρωσία με τις κυρώσεις και τις χαμηλές τιμές πετρελαίου θα οδηγήσει το Κρεμλίνο στο να γίνει πιο διαλλακτικό στα μέτωπα αντιπαράθεσης που αφορούν στην Ουκρανία, στην Αν. Ευρώπη και στην Συρία.

 Το παιγνίδι αρχίσει να γίνεται πολύπλοκο καθώς σε αυτό  εμπλέκεται και το Ιράν.Η  επικείμενη ένταξη του Ιράν στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου, είναι σύμφωνα με τις απόψεις πολλών αναλυτών ένας από τους λόγους για την επιθετική εμπορική πολιτική των Σαουδαράβων  που προσπαθούν να εδραιώσουν  την  θέση τους στις αγορές, πριν από την άφιξη της Τεχεράνης. Όπως επισημαίνουν αναλυτές:«Μόλις αρθούν οι νομικές κυρώσεις κατά της Τεχεράνης, το ιρανικό πετρέλαιο θα κατευθυνθεί στην ευρωπαϊκή αγορά. Μπορεί κάλλιστα να είναι ακριβώς κι αυτός ο λόγος που η Σαουδική Αραβία αποφάσισε να ενισχύσει τη θέση της στην Ευρώπη σήμερα". 

Το Ιράν έχει ήδη συνεργασία με την Μόσχα τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο ενώ οι θέσεις τους στο συριακό ζήτημα ουσιαστικά συμπλέουν.Από την έναρξη των εχθροπραξιών, το Ιράν έχει παράσχει ευρεία στήριξη στην κυβέρνηση Άσαντ.

Η Τεχεράνη έχει πολλούς λόγους για να υποστηρίξει τον Ασαντ στην  Συρία. Ο πιο σημαντικός είναι ότι  η χώρα είναι  εν δυνάμει οδός διέλευσης για τα τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου του Ιράν . 

Το Ιράν, μην έχοντας εξαγωγικές υποδομές για τα δικά του τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου, πρότεινε πριν λίγα χρόνια  έναν εναλλακτικό αγωγό Ιράν-Ιράκ-Συρίας. Η πρόταση αυτή βρήκε συμμάχους στην  Μόσχα.Η ανακοίνωση της συμφωνίας του αγωγού Ιράν-Ιράκ-Συρίας ήρθε το 2011 , τα έγγραφα υπεγράφησαν τον Ιούλιο του 2012 και η κατασκευή ήταν προγραμματισμένο να ολοκληρωθεί το 2016, αλλά παρεμβλήθηκε το  χάος στην Συρία.

 Η προσέγγιση  Μόσχας και Τεχεράνης είναι πολλαπλή και έχει επεκταθεί και στο πετρελαϊκό τομέα. Συγκεκριμένα η Ρωσία έχει επιβεβαιώσει επίσημα ότι θα λάβει προμήθειες πετρελαίου από το Ιράν. Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τις εν λόγω προμήθειες ξεκίνησαν πριν από ένα χρόνο, και σύμφωνα με πρακτορείο Reuters, το ύψος των συναλλαγών εκτιμήθηκε σε 20 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η Συρία βάζει όμως στο παιγνίδι και ένα ακόμα παίκτη: το Κατάρ.  Η χώρα αυτή ,στενή σύμμαχος των ΗΠΑ, εργάζεται για την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ. 

Το Κατάρ προσπάθησε να απομονώσει διπλωματικά τον Άσαντ παραδίδοντας στην αντιπολίτευση την έδρα της Συρίας στον Αραβικό Σύνδεσμο. Αλλά και εκεί κρύβεται ένα παιγνίδι πετρελαίου καθώς το Κατάρ το 2009, πρότεινε την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου για την αποστολή του αερίου του βορειοδυτικά, μέσω της Σαουδικής Αραβίας, της Ιορδανίας, της Συρίας και της Τουρκίας. Ωστόσο, ο πρόεδρος της Συρίας, Μπασάρ αλ Άσαντ, είχε αρνήθεί  να υπογράψει το σχέδιο˙ Η Ρωσία, η οποία δεν ήθελε να δει την θέση της να υπονομεύεται στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου, τον είχε πιέσει  έντονα να τηρήσει αυτή την στάση.

Τα ρωσικά συμφέροντα στην ενέργεια είναι μεγάλα και η ευρωπαϊκή αγορά είναι στρατηγικής σημασίας. Άλλωστε  Gazprom πωλεί το 80% του φυσικού της αερίου σε ευρωπαϊκές αγορές. Αν η Ρωσία αρχίσει να χάνει το μερίδιό της στην ευρωπαϊκή αγορά πετρελαίου, βραχυπρόθεσμα το πρόβλημα ήταν μεγάλο καθώς άμεσα τα έσοδα δεν αντισταθμίζονται απο τις προμήθειες στην Κίνα ενώ οι υπόλοιπες ασιατικές αγορές δεν είναι τεχνικά έτοιμες  να καταναλώσουν το ρωσικό πετρέλαιο σε μεγάλες ποσότητες. Για το λόγο αυτό η ευρωπαϊκή αγορά εξακολουθεί να είναι πολύ σημαντική για τη Ρωσία.Η Ευρωπαϊκή Ένωση απο την πλευρά της προσπαθεί να μειώσει την εξάρτηση της απο την Μόσχα και για αυτό επιδιώκει να αναπτύξει επιπλέον αγωγούς από την Κεντρική Ασία και την Μέση Ανατολή . 

Ετσι αυτό το πολύπλοκο παζλ που ξεπερνά τα στενά οικονομικά όρια φαίνεται ότι θα έχει ακόμα πολλά επεισόδια στην γεωπολιτική σκακιέρα.

ΠΗΓΗ:imerisia.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου