Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2019

Ποιες χώρες μπορούν να δημιουργήσουν καρτέλ στο φυσικό αέριο – Κράτος – κλειδί το Κατάρ

Από το worldenergynews.gr
Έχουν περάσει πάνω από δύο μήνες από τότε που το Κατάρ αποφάσισε να εγκαταλείψει τον ΟΠΕΚ, με πολλούς αναλυτές να καταθέτουν απόψεις για τη μελλοντική ενεργειακή στρατηγική του Κατάρ, σημειώνει σε άρθρο της η εξειδικευμένη ιστοσελίδα OilPrice.com. 

Όπως αναφέρει στόχος της είναι να καταγράψει την επίδραση που έχει το Κατάρ στον τομέα του φυσικού αερίου και τις πιθανές επιπτώσεις των αποφάσεων ..
της χώρας στην παγκόσμια ενεργειακή ασφάλεια. 

Το Κατάρ υπήρξε από καιρό βασικός παράγοντας στην αγορά εξαγωγών Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), που περιλάμβανε το 26,50% του παγκόσμιου εμπορίου LNG σε πλοίο το 2017
Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Saad al-Kaabi, υπουργός Ενέργειας της χώρας, δήλωσε ότι το Κατάρ εγκαταλείπει τον ΟΠΕΚ προκειμένου να επικεντρωθεί στη στρατηγική του για την ανάπτυξη του LNG.


Οι συντηρητικές προβλέψεις για την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του αργού πετρελαίου, η περιθωριακή θέση του Κατάρ στο πλαίσιο του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών (OPEC) και η σχετικά εξέχουσα θέση του στις αγορές LNG κατέληξε σε μια ρεαλιστική απόφαση να επικεντρωθεί η πολιτική του στην ανάπτυξη φυσικού αερίου. 

Για να κατανοήσουμε πώς οι μεγάλες οικονομίες του κόσμου θα ανταποκριθούν στην αυξανόμενη ροή του φυσικού αερίου ως κύρια πηγή ενέργειας, είναι σημαντικό να αναλυθεί πρώτα η διαθεσιμότητα και η θέση των παγκόσμιων αποθεμάτων φυσικού αερίου. 
Αυτά παρουσιάζονται αναλυτικά στα δύο πιο κάτω διαγράμματα. 



Εάν συγκρίνει κάποιος φυσικό αέριο και αργό πετρέλαιο καθίσταται σχεδόν αμέσως φανερό  ότι η συνολική κατανομή των αποθεμάτων φυσικού αερίου είναι πιο συγκεντρωμένη από τη διανομή των αποθεμάτων αργού πετρελαίου, με την έννοια ότι οι τρεις χώρες που κατέχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου, τη Ρωσία, το Κατάρ και το Ιράν έχει περίπου το 48,13% του παγκόσμιου συνόλου, ενώ οι τρεις χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα αργού πετρελαίου, η Βενεζουέλα, η Σαουδική Αραβία και ο Καναδάς, κατέχουν το 43,52% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου. 

Αντίθετα, όταν εξετάζεται η περιφερειακή κατανομή των αντίστοιχων πηγών πρωτογενούς ενέργειας, το φυσικό αέριο είναι πιο διαφορετικό. 

Η Μέση Ανατολή κατέχει το 47,61% των παγκόσμιων αποθεμάτων αργού πετρελαίου, σε αντίθεση με το 40,09% των αποθεμάτων φυσικού αερίου, ενώ το Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών αντιπροσωπεύει σημαντική περιοχή αποθεμάτων φυσικού αερίου στο 30,61%.

Κατά την ανασκόπηση της κατανομής των παγκόσμιων αποθεματικών από την άποψη της οργανωτικής δομής, καθίσταται σαφές ότι ο ΟΠΕΚ, που τα μέλη του ελέγχουν το 71,93% των αποθεμάτων και το 42,40% της παραγωγής, έχουν συλλογικά σημαντική επιρροή στην παγκόσμια αγορά αργού πετρελαίου. 

Ωστόσο, η GECF, η οποία ελέγχει συλλογικά το 66,45% των αποθεμάτων φυσικού αερίου και το 44,36% της παραγωγής, έχει ιστορικά περιορισμένη συλλογική επίδραση στο παγκόσμιο εμπόριο φυσικού αερίου. 

Η αδυναμία της GECF να επηρεάσει ουσιαστικά την παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου συχνά αποδίδεται σε πόρους φυσικού αερίου που έχουν υψηλότερη διασπορά από τα αποθέματα πετρελαίου, ωστόσο, όταν εξετάζονται τόσο οι δείκτες συγκέντρωσης όσο και η παραγωγή, η δομή της αγοράς όσον αφορά την προσφορά είναι κάπως παρόμοια.

Τούτου λεχθέντος, η συγκέντρωση πόρων, όπως χαρακτηρίζεται από αποθέματα αργού πετρελαίου ή φυσικού αερίου, παρέχει μόνο μερικές πληροφορίες σχετικά με την ικανότητα ενός συγκεκριμένου συμμετέχοντος στην αγορά να ασκεί την ισχύ της στην αγορά.

Η ισχύς μιας χώρας στην αγορά φυσικών πόρων συνδέεται συνήθως με τις εξαγωγές της χώρας αυτής του δεδομένου πόρου. 

Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός φυσικού αερίου, που παράγει 734,52bcm φυσικού αερίου το 2017, ωστόσο, λόγω της εγχώριας κατανάλωσής του 739,45Bcm, παραμένει καθαρός εισαγωγέας φυσικού αερίου, με περιορισμένη ικανότητα να ασκεί την ισχύ στην αγορά.

Αντίστροφα, το Κατάρ παρήγαγε μόνο 175,71 κυβικά εκατοστά φυσικού αερίου το 2017, ωστόσο είχε συγκριτικά μικρή εγχώρια ζήτηση 47,39 δις κυβικά μέτρα, με τις εξαγωγές 128,32 δισεκατομμυρίων δολαρίων να κατατάσσονται στη δεύτερη θέση παγκοσμίως το 2017. 

Από αυτό προκύπτει ότι χώρες με μεγάλες εξαγωγές αργού πετρελαίου το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο είναι κατά πολύ πιθανότερο να κατέχουν δεσπόζουσες θέσεις στην αγορά από εκείνες που κατέχουν περιορισμένες εξαγωγικές ικανότητες.

Το γράφημα δείχνει τη διανομή 2017 καθαρών εξαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου. 

Σε αντίθεση με την κοινή γνώμη, η συγκέντρωση των εξαγωγών φυσικού αερίου είναι σημαντικά μεγαλύτερη από το αργό πετρέλαιο, με τους δείκτες συγκέντρωσης μεταξύ 1-5 συστηματικά μεγαλύτερο για το φυσικό αέριο από το πετρέλαιο. 

Η Ρωσία ενήργησε ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου, με μερίδια αγοράς 17,77% και 23,33% αντίστοιχα.

Ειδικότερα, τέσσερις από τους πέντε μεγαλύτερους εξαγωγείς αργού πετρελαίου είναι μέλη του ΟΠΕΚ, ενώ μόνο τρεις από τους πέντε μεγαλύτερους εξαγωγείς φυσικού αερίου είναι μέλη της GECF. 

Η στατιστική αυτή μπορεί να θεωρηθεί παραπλανητική, δεδομένου ότι τα τρία μέλη της GECF αποτελούν το 50,67% των εξαγωγών φυσικού αερίου, ενώ τα τέσσερα μέλη του ΟΠΕΚ αποτελούν μόνο το 37,82% της αγοράς εξαγωγών αργού πετρελαίου.

Η υψηλή συγκέντρωση εξαγωγών φυσικού αερίου που παρατηρείται  οφείλεται σε διάφορους συναφείς παράγοντες, μεταξύ των οποίων η εγγύτητα και η φυσική συνδεσιμότητα με τα κέντρα ζήτησης, οι συμβατικές δομές φυσικού αερίου και η χαμηλή χρησιμοποίηση LNG.

Η Ρωσία, η Νορβηγία και ο Καναδάς συνδέονται φυσικά με τα μεγάλα κέντρα ζήτησης στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ μέσω καλώς ανεπτυγμένης υποδομής διανομής, ενώ το Κατάρ και η Αυστραλία πρέπει να λειτουργούν στις αγορές εξαγωγής LNG.

Συνοπτικά, οι εισαγωγές LNG από το Κατάρ θα μπορούσαν να παράσχουν στους ευρωπαίους καταναλωτές βραχυπρόθεσμη διαφοροποίηση των εισαγωγών. 

Ωστόσο, το Κατάρ, μαζί με άλλα βασικά μέλη της GECF, θα μπορούσε να επιλέξει να αναπτύξει μια συντονισμένη στρατηγική για τις εξαγωγές, επηρεάζοντας αρνητικά την ενεργειακή ασφάλεια των ευρωπαίων καταναλωτών.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου