To «Ποντίκι» αποκρυπτογραφεί το υπερταμείο και ρίχνει φως πίσω από τα ψιλά γράμματα
Τι εστί... βερίκοκο; Το ερώτημα αυτό πλανάται μετά την υπερψήφιση του υπερταμείου, της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε., που τα επόμενα 99 χρόνια θα μπορεί να πουλάει και να αξιοποιεί με κάθε μέσο σχεδόν το σύνολο της δημόσιας περιουσίας, με στόχο την αποπληρωμή του χρέους αλλά και την εξεύρεση πόρων για επενδύσεις.
Και πλανάται αυτό το ερώτημα, αφού από τις διατάξεις του σχεδίου νόμου αναδύονται γκρίζες ζώνες και πολλά ερωτήματα, την ίδια στιγμή που στο παρασκήνιο συνεχίζεται το μπρα-ντε-φέρ με τους δανειστές για τα «φιλέτα» της δημόσιας περιουσίας.
Το «Ποντίκι», σε μια προσπάθεια να αποκρυπτογραφήσει το υπερταμείο, θα προσπαθήσει να δώσει απαντήσεις σε μια σειρά ερωτημάτων, όπως:
Ποια δημόσια περιουσία θα πουληθεί και με ποιους τρόπους θα αξιοποιηθεί;
Γιατί, εκτός από τον διορισμό μελών του εποπτικού συμβουλίου, η Ε.Ε. και ο ESM βάζουν και τοποτηρητή;
Ποιες δημόσιες υπηρεσίες και υποδομές μένουν στο ΤΑΙΠΕΔ και γιατί;
Εξασφαλίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων στις δημόσιες υπηρεσίες;
Ποιοι θα αποφασίσουν για τις αποδοχές των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων και πώς θα συνδέονται οι αποδοχές τους με την πορεία των ιδιωτικοποιήσεων;
Τι πραγματικά συμβαίνει με τις προστατευόμενες περιοχές, τις παραλίες και τους αρχαιολογικούς χώρους;
Ας δούμε, λοιπόν, τι κρύβεται πίσω από τα ψιλά γράμματα του υπερταμείου.
Απόρρητο
Όλες οι συνεδριάσεις του εποπτικού συμβουλίου και του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΕΣΠ, καθώς και το σχετικό υλικό και τα πρακτικά των συνεδριάσεων, είναι, σύμφωνα με τον νόμο, εμπιστευτικές.
Η πολιτική του απορρήτου στα πρακτικά των συνεδριάσεων αλλά και σε όλο το σχετικό υλικό που συνοδεύει κάθε διαπραγμάτευση και ιδιωτικοποίηση προβλέπεται και από τον ιδρυτικό νόμο του ΤΑΙΠΕΔ και είχε επικριθεί δριμύτατα από την τότε αντιπολίτευση και πλήθος επιστημονικών και κοινωνικών φορέων.
Να σημειωθεί ότι τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούσαν το ΤΑΙΠΕΔ για πλήρη αδιαφάνεια, επισημαίνοντας ότι τα πρακτικά του Δ.Σ. είναι απόρρητα.
Αμοιβές
Οι αμοιβές και οι αποζημιώσεις των μελών του Δ.Σ. της ΕΕΣΠ και των άμεσων θυγατρικών της θα συνδέονται με την επιτυχία του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και αξιοποίησης, αλλά όχι με τα κέρδη.
Για να το κάνουμε λιανά, σύμφωνα με τον νόμο, οι αμοιβές θα συνδέονται εν μέρει με την επίτευξη των στόχων όπως αυτοί θα καθορίζονται στο εκάστοτε επιχειρηματικό σχέδιο και δεν θα αποτελούν συνάρτηση των κερδών.
Για πολλούς το σημείο αυτό αποτελεί γκρίζα ζώνη, αφού υπάρχει ο κίνδυνος το «κίνητρο» για εκείνους που θα αναλάβουν τις τύχες της δημόσιας περιουσίας να μην είναι το μεγαλύτερο όφελος από μια ιδιωτικοποίηση αλλά η επίτευξη του στόχου, που προσδιορίζεται και από άλλους παράγοντες, εκτός της μεγαλύτερης τιμής, όπως είναι, για παράδειγμα, το χρονοδιάγραμμα.
Να σημειωθεί ότι η πολιτική αποδοχών των μελών των Δ.Σ. θα αποφασιστεί και με τη βοήθεια διεθνούς συμβούλου, που θα προσληφθεί γι’ αυτόν τον σκοπό.
Τοποτηρητής
Αν και στη διοίκηση της εταιρείας θα συμμετέχουν μέλη διορισμένα από την Κομισιόν και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), ο νόμος προβλέπει και την παρουσία τοποτηρητή-παρατηρητή από την Επιτροπή και τον ESM.
Συγκεκριμένα, το Εποπτικό Συμβούλιο θα αποτελείται από πέντε μέλη, τρία εκ των οποίων θα ορίσει η ελληνική κυβέρνηση και δύο οι δανειστές, ανάμεσά τους και τον πρόεδρο, ενώ και τα πέντε μέλη έχουν δικαίωμα βέτο. Η ρύθμιση αυτή εξασφαλίζει πλήρως την από κοινού διοίκηση, με δεδομένο μάλιστα ότι οι αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται με πλειοψηφία τεσσάρων ψήφων, πράγμα που σημαίνει ότι οι δύο ψήφοι, της Κομισιόν και του ESM, είναι απαραίτητες για τη λήψη απόφασης.
Στον νόμο, όμως, προβλέπεται ότι εκπρόσωπος της Κομισιόν και του ESM θα παρευρίσκεται και στις συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας ως παρατηρητής, χωρίς δικαίωμα ψήφου. Ο παρατηρητής-τοποτηρητής θα μπορεί να ζητάει εγγράφως κάθε πληροφορία που σχετίζεται με τη λειτουργία της εταιρείας και η ενημέρωση, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «πρέπει να του παρέχεται χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση». Η θητεία του τοποτηρητή θα είναι τετραετής, χωρίς δικαίωμα ανανέωσης.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι για ποιο λόγο θεσμοθετήθηκε και ρόλος τοποτηρητή από την Ε.Ε. και τον ESM στο Διοικητικό Συμβούλιο, εφόσον στο εποπτικό θα υπάρχει πλήρης εκπροσώπηση. Και μάλιστα εφόσον η επιλογή του Διοικητικού Συμβουλίου θα έχει γίνει από το εποπτικό.
Η κίνηση αυτή θεωρείται από κάποιους ως αμφισβήτηση της αξιοπιστίας του Δ.Σ. πριν ακόμα αυτό οριστεί.
Παραλίες-δάση
Στην ΕΤΑΔ, την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου, μεταβιβάζονται όλα τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία του Ελληνικού Δημοσίου. Με απλά λόγια, κάπου 80.000 ακίνητα, μεταξύ των οποίων και πάνω από 500 νησιά.
Ο νόμος προβλέπει εξαιρέσεις, με έναν όμως εξαιρετικά θολό τρόπο, που χρήζει περαιτέρω διευκρινίσεων. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται, δεν μεταβιβάζονται αιγιαλοί, παραλίες, παρόχθιες εκτάσεις, υδρότοποι, περιοχές Ramsar και Natura, αρχαιολογικοί χώροι και δασικές εκτάσεις. Προβλέπει επίσης ότι, στην περίπτωση που μέρος ακινήτου εμπίπτει σε μια από τις παραπάνω κατηγορίες, μεταβιβάζεται στην ΕΤΑΔ η κυριότητα του μέρους του ακινήτου που δεν εμπίπτει στις εξαιρέσεις.
Μέχρι εδώ καλά, μόνο που στη συνέχεια υπάρχει μια άκρως επικίνδυνη πρόβλεψη. Όπως αναφέρεται στον νόμο, η ΕΤΑΔ εξακολουθεί να διαχειρίζεται και τα περιουσιακά στοιχεία που εξαιρούνται από τη μεταβίβαση, υπό την επιφύλαξη υφιστάμενου δικαιώματος νομικού προσώπου εκτός του Ελληνικού Δημοσίου!
Για να το κάνουμε λιανά, εάν σε μια έκταση που περνάει στην κυριότητα της ΕΤΑΔ υπάρχει, για παράδειγμα, δάσος, περιοχή Natura ή αρχαιολογικός χώρος, δεν θα πάει μεν προς πώληση ή αξιοποίηση, όμως η προστατευόμενη περιοχή δεν θα επιστρέψει στο Δημόσιο, αλλά η εταιρεία θα συνεχίσει να διαχειρίζεται και αυτή την έκταση! Αντίθετα, εάν το δάσος ή η δασική έκταση διεκδικείται από ιδιώτη, τότε αλλάζουν τα πράγματα…
Το ερώτημα που προκύπτει και πρέπει να απαντηθεί σαφώς είναι για ποιο λόγο, εφόσον οι προστατευόμενες εκτάσεις εξαιρούνται από τη μεταβίβαση, παραμένουν στη διαχείριση της ΕΤΑΔ και δεν επιστρέφουν στο Δημόσιο.
Εργαζόμενοι
Η Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών θα αποτελεί άμεση θυγατρική του υπερταμείου και σε αυτή θα μεταφερθούν οι συμμετοχές που κατέχει το κράτος σε δημόσιες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τον νόμο, σε πρώτη φάση θα μεταφερθούν εκεί ο ΟΑΣΑ, ο ΟΣΥ, η ΣΤΑΣΥ, τα ΕΛΤΑ, ο ΟΣΕ και το ΟΑΚΑ.
Η κίνηση αυτή έχει θορυβήσει ήδη τους εργαζομένους και η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι στον νόμο αναφέρεται ρητώς ότι δεν θα γίνουν ούτε απολύσεις ούτε αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ που θα μεταβιβαστούν στην Εταιρεία.
Η αλήθεια είναι, όμως, ότι η αναφορά που γίνεται στην παράγραφο 9 του άρθρου 197 δεν έχει μία και μόνο ανάγνωση. Και αυτό διότι ο νόμος αναφέρει ότι: «Η μεταβίβαση των μετοχών στην ΕΔΗΣ δεν επηρεάζει αφ’ εαυτή τους όρους εργασίας των υπαλλήλων των εν λόγω δημοσίων επιχειρήσεων». Διατύπωση που, όπως επισημαίνουν πολλοί, δεν μεταφράζεται σε ρητή διασφάλιση των θέσεων και των όρων εργασίας.
Αξιοποίηση
Το μεγάλο ερώτημα είναι με ποιον τρόπο η δημόσια περιουσία που θα μεταβιβαστεί στο υπερταμείο θα αξιοποιηθεί έτσι ώστε να συμβάλει και στην αποπληρωμή του χρέους και στην ανάπτυξη της χώρας.
Σύμφωνα με τον νόμο, τόσο για τα ακίνητα της ΕΤΑΔ όσο και για τα περιουσιακά στοιχεία που θα περιέλθουν στην ΕΔΗΣ προβλέπονται εν δυνάμει τα πάντα και δεν αποκλείεται ρητώς η πώληση, πράγμα άλλωστε που θα ήταν αδύνατον να ενταχθεί εκ των προτέρων σε νόμο.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται πώληση, μίσθωση, παραχώρηση δικαιώματος χρήσης, ανάθεση διαχείρισης, μεταβίβαση οποιωνδήποτε εμπραγμάτων ή ενοχικών δικαιωμάτων επ’ αυτών ή εισφορά σε Ανώνυμη Εταιρεία ή σε Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες και στη συνεπακόλουθη πώληση των μετοχών σε τρίτους.
Το παζάρι
Η λειτουργία του ΤΑΙΠΕΔ ως άμεσης θυγατρικής του νέου υπερταμείου δεν διαταράσσει επί της ουσίας τη λειτουργία του, η οποία στηρίζεται στον ιδρυτικό του νόμο.
Μάλιστα, στον νόμο για την ΕΕΣΠ προβλέπονται ρητώς εξαιρέσεις τόσο στον τρόπο αξιοποίησης της περιουσίας που παραμένει στο ΤΑΙΠΕΔ όσο και στα περιουσιακά του στοιχεία. Έτσι, προβλέπεται ότι από το στρατηγικό σχέδιο που θα εκπονήσει το νέο υπερταμείο εξαιρείται το ΤΑΙΠΕΔ «σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία τα οποία είναι προς ιδιωτικοποίηση κατά τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου».
Έτσι όλα τα βαριά χαρτιά του Δημοσίου, όπως η ΔΕΗ, τα ΕΛΠΕ, η ΔΕΠΑ, η Εγνατία Οδός, η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ και η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, δεν εντάσσονται στο υπερταμείο, αλλά παραμένουν στο ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο μόνον ιδιωτικοποιεί και όλα τα χρήματα κατευθύνονται στην αποπληρωμή του χρέους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, αν και αρχικά στο σχέδιο νόμου και συγκεκριμένα στο Παράρτημα Δ είχε κατατεθεί και λίστα επιχειρήσεων που θα μεταβιβάζονταν στην ΕΔΗΣ το επόμενο διάστημα, η λίστα αυτή απεσύρθη από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος επεσήμανε ότι βρίσκεται ακόμα υπό διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Να σημειωθεί ότι η λίστα που τελικά αποσύρθηκε και είναι υπό διαπραγμάτευση προέβλεπε τη μεταβίβαση σε δεύτερο χρόνο στον νέο φορέα της ΕΥΑΘ, της ΕΥΔΑΠ, της ΕΛΒΟ, της Αττικό Μέτρο, των Κτιριακών Υποδομών και της ΔΕΗ.
Η αναφορά του υπουργού Οικονομικών, ότι στη λίστα διαπραγμάτευσης έχει μπει η Αττικό Μετρό, έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία, όπως επίσης και το γεγονός ότι δεν γίνεται καμία αναφορά στο τι θα γίνουν τα δικαιώματα του Δημοσίου από τα διόδια της Αττικής Οδού και της Γέφυρας Ρίου-Αντιρρίου, τα οποία από το 2011 έχουν μεταβιβαστεί στο ΤΑΙΠΕΔ.
Να σημειωθεί ότι το αρχικό σχέδιο προέβλεπε την τιτλοποίηση των εισπράξεων του Δημοσίου για την εξυπηρέτηση του χρέους. Ένα ερώτημα που επίσης πρέπει να απαντηθεί είναι ποιος θα διαχειριστεί και τις συμβάσεις παραχώρησης των δύο αυτών μεγάλων έργων, ποιος δηλαδή θα αποφασίσει εάν θα γίνει επέκταση των συμβάσεων παραχώρησης.
Ανεξάρτητο «κρατίδιο» το ΤΧΣ
Αν και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα είναι άμεση θυγατρική εταιρεία της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας, η λειτουργία του θα είναι στην πραγματικότητα πλήρως ανεξάρτητη.
Για παράδειγμα, το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας επί της ουσίας δεν έχει καμία αρμοδιότητα, αφού οι αποφάσεις για την εξυπηρέτηση του σκοπού του ΤΧΣ, όπως αναφέρεται στον νόμο, λαμβάνονται αποκλειστικά από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΤΧΣ. Επίσης:
Δεν διορίζει το Διοικητικό Συμβούλιο, όπως προβλέπεται για τις άλλες άμεσες θυγατρικές.
Δεν θα προβεί καν στην αξιολόγηση του σημερινού Διοικητικού Συμβουλίου, όπως οφείλει να πράξει σύμφωνα με τον νόμο εντός έξι μηνών από τη συγκρότησή του για την ΕΤΑΔ και το
ΤΑΙΠΕΔ.
Δεν μπορεί να εγκρίνει το σχέδιο αναδιάρθρωσής του, όπως επίσης και τυχόν απόσχιση περιουσιακών στοιχείων σε άλλη θυγατρική ή μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων στο Δημόσιο.
Δεν έχει κανένα λόγο στην επενδυτική πολιτική που μπορεί να αναπτύξει.
Να σημειωθεί, τέλος, ότι το λεγόμενο υπερταμείο είναι μια εταιρεία που δεν ανήκει στον δημόσιο ή ευρύτερο δημόσιο τομέα.
ΠΗΓΗ:topontiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου