Τέλος η εποχή του "αποθησαυρισμού" στη Σαουδική Αραβία

Των Νafeesa Syeed και Rιnat Gaynullιn

H Σαουδική Αραβία ροκανίζει με άνευ προηγουμένου ρυθμό τα συναλλαγματικά της αποθέματα καθώς η γενναιοδωρία του νέου βασιλιά και οι περιφερειακές αναταραχές αυξάνουν τις πιέσεις για τα δημόσια οικονομικά της χώρας που πλήττονται ήδη από την πτώση της τιμής του πετρελαίου. 

Το βασίλειο δαπάνησε....
36 δισ. αμερικανικά δολάρια από τα καθαρά συναλλαγματικά αποθέματα της Κεντρικής Τράπεζας -περίπου 5% του συνόλου- το Φεβρουάριο και το Μάρτιο, προκαλώντας τη μεγαλύτερη δίμηνη συρρίκνωση που έχει καταγραφεί ποτέ, όπως δείχνουν τα στοιχεία της προηγούμενης εβδομάδας. Η πτώση αυτή οφείλεται εν μέρει στη διαταγή του βασιλιά Salman να δοθεί τους δημόσιους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους μπόνους δύο μηνών με αφορμή την ανάληψη του θρόνου της μεγαλύτερης εξαγωγού πετρελαίου στον κόσμο τον Ιανουάριο.

Οι πρώτοι μήνες της βασιλείας του Salman χαρακτηρίστηκαν από μια όξυνση της αντιπαλότητας της χώρας με το Ιράν –με σημείο αιχμής τις αεροπορικές επιθέσεις στην Υεμένη υπό τη σαουδική ηγεσία- και από μία αύξηση των απειλών για την ασφάλεια στο εσωτερικό, προκλήσεις, που είχαν ήδη οδηγήσει σε αύξηση των στρατιωτικών δαπανών το 2014. Η πτώση, κατά 48%, των τιμών του πετρελαίου πέρυσι ώθησε την κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει τα αποθεματικά και να δανειστεί από τις εγχώριες τράπεζες για να διατηρήσει τις δαπάνες για μισθούς και επενδύσεις στα ίδια επίπεδα. 

«Θα είναι μια ιδιαίτερη χρονιά όσον αφορά τη μείωση των αποθεμάτων», δήλωσε σε συνέντευξη η Monica Malik, επικεφαλής οικονομολόγος της εμπορικής τράπεζας PSJC στο Αμπού Ντάμπι. «Ακόμη κι αν το επόμενο έτος η τιμή του πετρελαίου σταθεροποιηθεί μεταξύ 70 και 80 δολαρίων το βαρέλι, θα πρέπει να υπάρξει ένας εξορθολογισμός των στόχων για τις δαπάνες προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης». 

Ανάκαμψη του πετρελαίου 

Το έργο εξισορρόπησης των οικονομικών και περιφερειακών πολιτικών πέφτει ολοένα περισσότερο σε μια νέα γενιά πριγκίπων, συμπεριλαμβανομένου του υιού του βασιλιά, Πρίγκιπα Mohammed Bin Salman. Ο πρίγκιπας, ο οποίος ορίστηκε δεύτερο διάδοχος, ηγείται ενός νεοσύστατου Οικονομικού Συμβουλίου και, ως υπουργός Άμυνας, έχει σημαντικό ρόλο στην εκστρατεία βομβαρδισμού εναντίον των ανταρτών αντάρτες Χούτι και των συμμάχων τους στην Υεμένη. 

Η τιμή του αργού, τύπου brent, έχει ανακτήσει μέρος των απωλειών της φέτος στα περίπου 66 δολάρια το βαρέλι. Τα έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% των κρατικών εσόδων. 

Η Malik αναμένει ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα να διευρυνθεί στο 14,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος το τρέχον έτος, σε σύγκριση με έλλειμμα 1,9% το 2014. Οι παροχές του βασιλιά είναι πιθανό να ενισχύσουν την εγχώρια κατανάλωση, στηρίζοντας την οικονομική ανάπτυξη που δεν συνδέεται με το πετρέλαιο. 

Η Σαουδική Αραβία συσσώρευσε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε συναλλαγματικά αποθέματα εν μέσω υψηλών τιμών πετρελαίου. Ο προκάτοχος του Salman, ο Βασιλιάς Abdullah, αύξησε τις κοινωνικές δαπάνες, αλλά και τις δαπάνες για υποδομές, όταν είδε πως οι λαϊκές εξεγέρσεις σε άλλα μέρη του αραβικού κόσμου ανέτρεψαν ηγέτες. 

Στρατιωτικές δαπάνες 

Οι στρατιωτικές δαπάνες είχαν αυξηθεί πολύ πριν το βασίλειο βρει συμμάχους σε χώρες με περισσότερους Σουνίτες για την εκστρατεία του στην Υεμένη. Έχουν ήδη υπογραφεί μεγάλες συμφωνίες προμηθειών, ύψους 10-15 δισ. δολαρίων, για τα επόμενα τρία χρόνια, λέει ο Michael Stephens, επικεφαλής ερευνητικού Ινστιτούτου Royal United Services Institute στο Κατάρ. 

Η επιθυμία της Σαουδικής Αραβίας να διαδραματίσει μεγαλύτερο ρόλο στην περιοχή σημαίνει ότι πιθανότατα θα συνεχίσει να δαπανά, εκτιμά από την πλευρά του ο Ibrahim Sharqieh Frehat, καθηγητής επίλυσης συγκρούσεων στο Πανεπιστήμιο Georgetown στο Κατάρ. 

Το βασίλειο έγινε ο μεγαλύτερος αγοραστής αμυντικού εξοπλισμού το περασμένο έτος, ξεπερνώντας την Ινδία, με τον αριθμό των εισερχόμενων φορτίων να κάνει άλμα 54%, είπε το Μάρτιο η συμβουλευτική IHS Inc. 

«Θα δούμε αυτή την πολιτική να συνεχίζεται και να ενισχύεται», γεγονός που «εξυπηρετεί το όραμα του βασιλιά να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην περιοχή», είπε ο Frehat.


ΠΗΓΗ:capital.gr