Το γεγονός της πτώσης της τιμής του πετρελαίου δεν αφήνει αδιάφορο τον κλάδο της εξόρυξης ορυκτών καθώς οι εξορυκτικές βιομηχανίες θεωρούνται ενεργοβόρες.
Έχει ίσως ενδιαφέρον να δούμε ορισμένα στοιχεία από το-ορυχείο-στο-τελικό-προϊόν σε σχέση με το κόστος πώλησης ενός τυχαίου τελικού προϊόντος.
Κατ’αρχήν η τιμή του βαρελιού του πετρελαίου το 2008 ήταν περίπου στα $147. Σήμερα είναι περίπου στα $49. Δηλαδή υπάρχει μία πτώση περίπου 67%.
Η πτώση στην τιμή του πετρελαίου έχει μεγάλο (θετικό) αντίκτυπο στο κόστος μεταφοράς πρώτων υλών. Π.χ. σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα των Financial Times, το μέσο κόστος μεταφοράς σιδήρου από την Βραζιλία στην Κίνα έχει πέσει στα $11/τόνο περίπου. Πριν από πέντε χρόνια αυτό το κόστος ήταν στα $23 (πτώση 52%). Παρομοίως στην Αυστραλία το αντίστοιχο κόστος έχει πέσει από τα $9 στα $5/τόνο.
Ανάλογες πτώσεις αναμένονται και στα επιχειρησικά κόστη των ορυχείων. Το κόστος του καυσίμου στα ορυχεία αποτελεί περίπου το 10% του συνολικού κόστους παραγωγής. Αυτό κυρίως οφείλεται στο γεγονός πως ένα ορυχείο στηρίζεται στη λειτουργία μεγάλων μηχανημάτων και φορτηγών.
Ας πάμε στις σπάνιες γαίες και ας χρησιμοποιήσουμε ως παράδειγμα τελικού προϊόντος ένα κινητό τηλέφωνο.
Σύμφωνα με την Apple το 2012 πουλήθηκαν περισσότερα από 125 εκατ. συσκευές iPhones. To 2011 είχαν πουληθεί περίπου 72 εκατ. συσκευές iPhones.
Κάθε κινητό τηλέφωνο υπολογίζεται πως περιέχει περίπου 0.1 γραμμάρια Νεοδύμιου. Δηλαδή τα 125 εκατομ. συσκευές iPhones απαίτησαν περίπου 12,5 τόνους νεοδύμιου. Οι καταναλωτές όταν αγοράζουν ένα πανέμορφο κινητό τηλέφωνο να θυμούνται πως αυτό περιέχει ορυκτά τα οποία από κάπου πρέπει να εξορυχθούν...
Το κόστος του νεοδύμιου το 2012 υπολογίζεται στα $135,000/τόνο. Δηλαδή ο συνολικός παγκόσμιος τζίρος από το νεοδύμιο ως ορυκτό ήταν $1,687,500.
Με μέση τιμή πώλησης ενός iPhone στα $400 (υπήρχαν και υπάρχουν iPhones με τιμή πάνω από $700) τότε ο μέσος τζίρος της Apple μόνο από τα iPhones υπολογίζεται στα $50 δις.
Δηλαδή συνολικά για τις παγκόσμιες πωλήσεις των iPhones η διαφορά από-τα-ορυχεία-στην-τελική-τιμή-των-προϊόντων προκύπτει μία υπεραξία της τάξης 35,518 (χιλιάδες φορές!).
Με λίγα λόγια, για κάθε $1 που μπορεί να εισπράτουν τα ορυχεία εξόρυξης νεοδύμιου η Apple εισπράτει περίπου $35,518 (τριανταπέντε χιλιάδες δολλάρια).
Ποιός κλάδος της βιομηχανίας (πλην της Κίνας;) θα μπορούσε να το αντέξει αυτό; Δηλαδή υπάρχει μία άνιση σχέση μεταξύ της εξορυκτικής βιομηχανίας και της βιομηχανίας τελικών προϊόντων.
Για την παραγωγή (manufacturing) και μεταφορά ενός smartphone απαιτείται η κατανάλωση περίπου μισού gigajoule ενέργειας, δηλαδή περίπου 139 Kwh. Το κόστος της μίας κιλοβατώρας στις ΗΠΑ το 2011 ήταν περίπου 12 cents, στην Κίνα όπου παράγονται τα smartphones, ήταν περίπου 8 cents.
Αν κάνουμε την παραδοχή πως η πτώση στο κόστος του πετρελαίου κατά 67% σε σχέση με το 2008 ίσως φέρει μία πτώση στο κόστος της Kwh έστω κατά 30% τότε αντιλαμβανόμαστε πως τόσο οι εξορυκτικές επιχειρήσεις όσο και οι επιχειρήσεις των τελικών προϊόντων θα επωφεληθούν αρκετά.
Οι προκλήσεις ωστόσο είναι πολλές.
Θα φτάσει αυτό το όφελος στους καταναλωτές;
Πόση από αυτήν την υπεραξία του τελικού προϊόντος μπορεί να απορροφήσει η εξορυκτική βιομηχανία στη Δύση;
Απαιτείται μία αναδιαμόρφωση/εξυγίανση της παγκόσμιας αγοράς ώστε να λειανθεί η άνιση σχέση που έχει διαμορφωθεί από-το-ορυχείο-στο-τελικό-προϊόν;
Μία συμφωνία πχ. μεταξύ των εξορυκτικών επιχειρήσεων και των κατασκευαστών τελικών προϊόντων ώστε να αρθεί αυτή η η άνιση σχέση προς όφελος και των τελικών καταναλωτών παγκοσμίως;
Τέλος, πόση από αυτήν την υπεραξία μπορεί να καρπωθεί η χώρα μας αν αποδειχθεί πως διαθέτουμε οικονομικά εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα σπάνιων γαιών;
Θα τολμήσουμε την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας μας με σεβασμό στο περιβάλλον και τους πολίτες;
* Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος, Υπ. Διδάκτωρ Πολυτεχνείου Κρήτης Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων
ΠΗΓΗ:energypress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου