Η κόλαση του Δάντη που έρχεται στο ασφαλιστικό σύστημα το φθινόπωρο έχει τη μορφή της κατάργησης των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Η σχεδόν συμφωνηθείσα με την τρόικα των δανειστών μας απόφαση της κυβέρνησης να καταργήσει τα κατοχυρωμένα ασφαλιστικά δικαιώματα και να θέσει το ηλικιακό όριο των 62 ετών στη συνταξιοδότηση, δίνει το στίγμα της βαθιάς τομής στη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων ασφαλισμένων. Ολοι αυτοί οι εργαζόμενοι (συμπεριλαμβανομένων και των ανέργων που βρίσκουν περιστασιακά εργασία) προσδοκούσαν, έχοντας κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης, να βρουν την έξοδο από την αγορά εργασίας μέσα από την πόρτα της πρόωρης συνταξιοδότησης. Κάποιοι όμως έχοντας θεμελιώσει δικαίωμα μπορούν να βγουν στη σύνταξη μέσα στο 2014 και με το δεδομένο ότι οι όποιες αλλαγές αναμένεται να ισχύσουν από την 1η-1-2015 να μην τους πλήξουν –δυσμενείς μεταβολές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης με την κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων.
Ο Ασφαλιστικός και Εργασιακός Σύμβουλος σήμερα ρίχνει φως στις υφιστάμενες διατάξεις που δείχνουν την έξοδο προς τη συνταξιοδότηση σε χιλιάδες ασφαλισμένους που έχουν κατοχυρώσει ή θεμελιώνουν εντός του 2014 δικαίωμα (περίπου 120.000 υπολογίζονται οι «τυχεροί» του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης). Πρόκειται για τις διατάξεις που αφορούν το σύνολο των Ταμείων (ΙΚΑ-ΔΕΚΟ-τράπεζες-Δημόσιο-ΟΑΕΕ) και τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης όπως ισχύουν σήμερα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ανάλογα με την ηλικιακή κατηγορία τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης ξεκινούν από 15 και φτάνουν τα 37, ενώ η σύνταξη μπορεί να είναι πλήρης ή μειωμένη.
Αναλυτικότερα ανά Ταμείο ισχύουν τα εξής:
ΙΚΑ
Ανδρες: Προβλέπεται πρόωρη «έξοδος» με μειωμένη σύνταξη σε ηλικία 60 ετών. Η δυνατότητα αυτή ανάλογα με τη διάταξη παρέχεται είτε με 4.500 είτε με 10.000 ημέρες ασφάλισης. Η διαφοροποίηση είναι στο ποσοστό της μείωσης, αφού στην πρώτη περίπτωση -των 4.500 ημερών- το όριο ηλικίας για την πλήρη σύνταξη είναι το 65ο έτος και το «πέναλτι» φτάνει το 30%. Στη δεύτερη περίπτωση -των 10.000 ημερών- το όριο ηλικίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τον χρόνο θεμελίωσης δικαιώματος, με αποτέλεσμα η μείωση να είναι από 12% έως 21%.
Γυναίκες: Για τις εργαζόμενες στον ιδιωτικό τομέα που καλύπτονται από το ΙΚΑ ισχύει ό,τι και στην περίπτωση των ανδρών. Η θεμελίωση γίνεται με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας και τη συμπλήρωση 4.500 ημερών ασφάλισης. Οσες γυναίκες μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 είχαν συμπληρώσει τόσο 4.500 ημέρες ασφάλισης όσο και το 55ο έτος της ηλικίας τους θεμελίωσαν δικαίωμα και μπορούν να αποχωρήσουν με τη συμπλήρωση του 60ού τους έτους με πλήρη σύνταξη. Οσες συμπλήρωσαν το 55ο έτος της ηλικίας τους μετά το 2011 έχασαν το 60ό έτος για την πλήρη σύνταξη και πλέον θα πρέπει να περιμένουν μέχρι το 63ο ή το 67ο έτος της ηλικίας. Επίσης όσες γυναίκες είχαν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας τους μέχρι το τέλος του 2010 αλλά όχι 4.500 ημέρες ασφάλισης, έχουν κατοχυρώσει δικαίωμα για έξοδο σε πλήρη σύνταξη, όμως δεν μπορούν να κάνουν χρήση των πλασματικών ετών για τις απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης. Ετσι θα πρέπει να συμπληρώσουν τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης μόνο με αυτασφάλιση ή πραγματική ασφάλιση, χωρίς δηλαδή πλασματικούς χρόνους.
Ειδική κατηγορία αποτελούν όσοι ασφαλίστηκαν σε Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα. Εκεί για τους ασφαλισμένους που συνταξιοδοτούνται με 10.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 ημέρες στα Βαρέα και Ανθυγιεινά, έχουν ανακαθοριστεί από 1η/1/2013 τα όρια ηλικίας για πλήρη και μειωμένη σύνταξη. Συγκεκριμένα, τα όρια ηλικίας που προβλέπονται έχουν ανακαθοριστεί στο 60ό και 9 μήνες για το 2013 (πλήρης σύνταξη) και στο 58ο και 9 μήνες (μειωμένη). Αντίστοιχα το 2014 τα όρια ηλικίας που προβλέπονται είναι για πλήρη σύνταξη στο 61ο και 6 μήνες (πλήρης) και 59 και 6 μήνες (μειωμένη).
Δημόσιο
Ανδρες: Με τη συμπλήρωση 25ετίας μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2010 θεμελιώνεται δικαίωμα και ανοίγει η πόρτα εξόδου στα 60. Ωστόσο χρειάζεται προσοχή, καθώς υπάρχει «πέναλτι» στην καταβαλλόμενη σύνταξη με δεδομένο πως δεν έχει συμπληρωθεί το 65ο έτος. Η εν λόγω μείωση φτάνει το 4,5% ανά έτος για κάθε χρόνο που υπολείπεται των 65 και επομένως διαμορφώνεται στο 22,5% για έξοδο στα 60. Αξίζει να σημειωθεί πως τη διετία 2011-2012 το όριο ηλικίας μειώνεται και ακολουθεί αυτό των γυναικών. Συγκεκριμένα, το 2011 δίνεται μειωμένη σύνταξη στα 56 και το 2012 στα 58 (μόνο για όσους συμπληρώνουν 25ετία τις συγκεκριμένες χρονιές). Για τη συμπλήρωση της 25ετίας προσμετρώνται ο χρόνος τόσο του Δημοσίου όσο και του ιδιωτικού τομέα, ο στρατός και τα πλασματικά έτη των τέκνων, εφόσον με αυτά φτάνει ο ασφαλισμένος την 25ετία μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010. Το 60ό έτος είναι και το όριο που λαμβάνουν πλήρες το τμήμα της σύνταξης από άλλο φορέα όσοι δημόσιοι υπάλληλοι συνταξιοδοτούνται με τις διατάξεις της διαδοχικής με τη συμμετοχή του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ κ.ά.
Γυναίκες: Η δυνατότητα εξόδου με πλήρη σύνταξη κατοχυρώνεται με τη συμπλήρωση 25 ετών ασφάλισης και τη θεμελίωση του σχετικού δικαιώματος. Ετσι μπορεί να συνταξιοδοτηθεί η ασφαλισμένη σε ηλικία 60 ετών εφόσον έχει θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010. Εδώ χρειάζεται προσοχή, καθώς για τις υπαλλήλους που θεμελίωσαν δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου 2011 και μετά, το όριο ηλικίας για την έξοδο σταδιακά αυξάνεται και φέτος φτάνει το 67ο έτος. Η σύνταξη που λαμβάνει η δημόσια υπάλληλος στην ηλικία των 60 ετών είναι πλήρης, αναλογική των ετών ασφάλισης που έχει τη στιγμή της αίτησης. Φυσικά το εν λόγω δικαίωμα μπορεί να το ασκήσει και μετά τη συμπλήρωση του 60ού της έτους. Τέλος, πρέπει να επισημανθεί πως με την εξαγορά πλασματικού χρόνου τέκνων οι δημόσιες υπάλληλοι μπορούν να θεμελιώσουν αναδρομικά δικαίωμα το 2010. Ετσι έχουν τη δυνατότητα να κατοχυρώσουν το δικαίωμα για την πλήρη σύνταξη στα 60 αποφεύγοντας την αύξηση του σχετικού ορίου.
Εκπαιδευτικοί: Μέχρι το τέλος του 2010 βρισκόταν σε ισχύ ο Ν. 3075/2002 που τους έδινε δικαίωμα συνταξιοδότησης με 30 έτη ασφάλισης στο 60ό έτος της ηλικίας τους με πλήρη σύνταξη. Η ρύθμιση καλύπτει τόσο άντρες όσο και γυναίκες. Το νομοθετικό αυτό καθεστώς καταργήθηκε μετά την ψήφιση του Ν. 3865/2010, όμως εξακολουθεί να ισχύει για όσους είχαν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι το τέλος του 2010. Επίσης ισχύει για όσους αντίστοιχα θα θεμελιώσουν δικαίωμα με ημερομηνία 31 Δεκεμβρίου 2010 με αναγνώριση της στρατιωτικής τους θητείας ή του πλασματικού χρόνου των τέκνων. Για τη συμπλήρωση της 30ετίας λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος του Δημοσίου αλλά και όσος χρόνος έχει διανυθεί σε φορείς κύριας ασφάλισης, ενώ προσμετράται και ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας. Αντίθετα δεν προσμετράται ο χρόνος σπουδών που αναγνωρίζεται με τον Ν. 3865/2010.
ΔΕΚΟ–τράπεζες
Για όσους είναι εργαζόμενοι σε ΔΕΚΟ–τράπεζες προβλέπονται τα εξής:
Αντρες που έχουν ασφαλιστεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982 και συμπληρώνουν 25ετία. Μπορούν έτσι να συνταξιοδοτηθούν στο 60ό έτος με μειωμένη σύνταξη και στο 65ο με πλήρη.
Γυναίκες που έχουν ασφαλιστεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1982. Πρέπει να έχουν συμπληρώσει 25ετία αλλά και το 55ο έτος της ηλικίας τους, ώστε να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Ετσι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στο 55ο έτος με μειωμένη σύνταξη και στο 60ό έτος με πλήρη.
Αντρες που έχουν ασφαλιστεί από το 1983 έως και το 1992. Η «έξοδος» γίνεται με 25ετία στο 65ο έτος με πλήρη σύνταξη και στο 60ό με μειωμένη. Η θεμελίωση γίνεται με τη συμπλήρωση του 60ού έτους.
Γυναίκες που έχουν ασφαλιστεί από το 1983 έως και το 1992. Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης κλειδώνουν με βάση όσα ισχύουν τη χρονιά που συμπληρώνεται το 55ο έτος και η 25ετία. Αντίστοιχα το δικαίωμα για πλήρη θα θεμελιώνεται για το όριο ηλικίας που κάθε φορά ισχύει με τη συμπλήρωση του 60ού.
Μητέρες ανήλικων τέκνων. Με 25ετία κατοχυρώνεται και το καθεστώς των μητέρων ανήλικων τέκνων στα λεγόμενα Ειδικά Ταμεία. Ωστόσο, υπάρχει μία βασική διαφορά σε σχέση με τους υπόλοιπους ασφαλισμένους: για τη θεμελίωση του σχετικού δικαιώματος απαιτείται μόνον η συμπλήρωση του αντίστοιχου χρόνου ασφάλισης των 25 ετών και όχι και του σχετικού ορίου ηλικίας. Ο νόμος ορίζει ότι μπορεί να ανατρέξει η ασφαλισμένη στη στιγμή ενηλικίωσης του τέκνου -που αντιστοιχεί με την ημέρα συμπλήρωσης του 18ου έτους της ηλικίας του (όχι την 31η Δεκεμβρίου)- και εάν είχε συμπληρώσει τα απαραίτητα 25 έτη ασφάλισης έχει θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης. Επομένως μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με τη συμπλήρωση του 50ού έτους της ηλικίας της. Αν αυτό συμβεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2011, τότε το έτος θεμελίωσης είναι το 52ο για πλήρη και το 50ό για μειωμένη σύνταξη. Το 2012 το όριο πάει στο 55ο έτος για πλήρη και στο 50ό για μειωμένη, αντίστοιχα. Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή, καθώς για θεμελίωση πριν από την 31η Δεκεμβρίου 2010 δεν μπορεί να γίνει χρήση πλασματικών ή εξαγοράσιμων ετών για θεμελίωση. Αντίθετα για όσες μητέρες θα θεμελιώσουν δικαίωμα μετά την 1η Ιανουαρίου 2011 επιτρέπεται η χρήση όλων των πλασματικών ετών των Ν. 3863/2012 και 3996/2011. Να σημειωθεί πως με τις ίδιες προϋποθέσεις με τις μητέρες ανηλίκων συνταξιοδοτούνται οι χήροι πατέρες ανηλίκων. Για τις υπόλοιπες κατηγορίες αντρών με παιδιά δεν υπάρχει ειδικό καθεστώς στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
ΟΑΕΕ
Με τη συμπλήρωση 35ετίας άνδρες και γυναίκες αποκτούν συνταξιοδοτικό δικαίωμα στα 60. Ετσι όσοι ασφαλισμένοι συμπλήρωσαν 35ετία μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010 αποχωρούν στα 60 και δεν επηρεάζονται από τις όποιες αλλαγές στα όρια ηλικίας. Το 2011 κλειδώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με 35ετία, αλλά η έξοδος γίνεται στα 60 με 36 έτη ασφάλισης. Το 2012 επίσης θεμελιώνεται δικαίωμα με 35ετία, αλλά σύνταξη καταβάλλεται με 37 έτη στα 60.
Ειδικό καθεστώς για παλαιούς ασφαλισμένους
Ευνοϊκές ρυθμίσεις ισχύουν για τους παλαιούς ασφαλισμένους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα που θέλουν να αποχωρήσουν σε ηλικία 60 ετών. Με βάση τις ρυθμίσεις που ισχύουν στα λεγόμενα Ειδικά Ταμεία (ΔΕΚΟ–τράπεζες), οι γυναίκες μπορούν να πάρουν πλήρη σύνταξη, ενώ για τους άνδρες χορηγείται μειωμένη. Ειδικότερα προβλέπονται τα εξής για τους παλαιούς ασφαλισμένους:
Ανδρες. Κατοχυρώνεται δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση 25ετίας μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2012 για το 60ό έτος της ηλικίας τους. Η μείωση για τους εν λόγω ασφαλισμένους είναι 4,5% για κάθε έτος πριν από το 65ο. Εφόσον δεν έχει συμπληρωθεί η 25ετία, δεν μπορεί να γίνει χρήση των πλασματικών ετών που προβλέπονται, καθώς δεν είχε αλλάξει το όριο ηλικίας για τις εν λόγω περιπτώσεις. Μόνον ο στρατός μπορεί να χρησιμοποιηθεί.
Γυναίκες. Η δυνατότητα εξόδου με πλήρη σύνταξη στα 60 κατοχυρώνεται με τη συμπλήρωση 25 ετών ασφάλισης και τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2010. Για τις υπαλλήλους που θεμελίωσαν δικαίωμα από την 1η Ιανουαρίου 2011 και μετά, το όριο ηλικίας για την έξοδο έχει αυξηθεί και φέτος φτάνει τα 67. Σημειώνεται πως η σύνταξη στην ηλικία των 60 ετών για όσες γυναίκες έχουν θεμελιωμένο δικαίωμα είναι πλήρης, αναλογική των ετών ασφάλισης που έχει η εργαζόμενη τη στιγμή της αίτησης. Στα θετικά είναι πως το εν λόγω δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί και μετά τη συμπλήρωση του 60ού της έτους.
ΠΗΓΗ:.efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου