Από το capital.gr
Τον περασμένο Ιούνιο, στο World Gas Conference που πραγματοποιήθηκε στη Ουάσινγκτον, η ελληνική αντιπροσωπία του ΔΕΣΦΑ έγινε αποδέκτης του ενδιαφέροντος αμερικανικών εταιρειών, οι οποίες θέλησαν να πληροφορηθούν λεπτομέρειες για τις τεχνικές προδιαγραφές και τις δυνατότητες του τερματικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) της Ρεβυθούσας. Την περασμένη εβδομάδα, το αμερικανικό ενδιαφέρον αναζωπυρώθηκε όπως φάνηκε..
από την επίσκεψη στις εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ του υφυπουργού ενέργειας των ΗΠΑ M. Menezes. Σκοπός της επίσκεψης ήταν να διαπιστωθούν από κοντά οι δυνατότητες του τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου, που αποτελεί την τρίτη πύλη εισόδου για την εγχώρια αγορά φυσικού αερίου.
Είχε προηγηθεί η ανακοίνωση από πλευράς ΔΕΠΑ ότι βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο διαπραγματεύσεων με το μεγαλύτερο Αμερικανό εξαγωγέα ενέργειας, την εταιρεία Cheniere, για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται στο στάδιο της οριστικοποίησης, με πιθανότερο σενάριο την προμήθεια εντός του 2019 του πρώτου φορτίου αμερικανικού LNG. Παράλληλα, ΔΕΠΑ και Cheniere εξετάζουν την προοπτική να υπογραφεί σύμβαση προμήθειας, με στόχο να δημιουργηθεί, όπως ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της δημόσιας επιχείρησης αερίου, Δημήτρης Τζώρτζης, ένας εικονικός αγωγός μέσω Ατλαντικού. Για τον σκοπό αυτό εκπονείται και βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης σχετική μελέτη συμβούλων.
Σε ό,τι αφορά το πρώτο φορτίο αμερικανικού LNG, χρονικά έχουν συμφωνηθεί δύο πιθανά slots: το πρώτο είναι το φορτίο να έρθει τους πρώτους μήνες του 2019 ώστε να συμπέσει με την αιχμή της χειμερινής ζήτησης, ή εναλλακτικά την περίοδο Ιουλίου - Αυγούστου, όταν και κορυφώνεται η θερινή ζήτηση αερίου.
Αυτή τη στιγμή σε επίπεδο κόστους η προμήθεια αερίου από τη spot αγορά είναι πιο ακριβή από τις υφιστάμενες συμβάσεις προμήθειας που έχει στη διάθεσή της η ΔΕΠΑ, κατά 3 έως 4 δολάρια/mmbtu. Αυτό οφείλεται στην αυξημένη ζήτηση φυσικού αερίου και στις συνθήκες bull market που επικρατούν στην αγορά.
Ο παράγων "Κίνα"
Ωστόσο εποχικά, οι τιμές του spot φυσικού αερίου εμφανίζουν διακυμάνσεις και με βάση τις βραχυπρόθεσμες προβλέψεις ενδέχεται να δεχθούν σύντομα πιέσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση, μάλιστα, έχει ενδιαφέρον ότι τα σχέδια για εισαγωγή αμερικανικού LNG ενδεχομένως να ευνοηθούν από τον εμπορικό πόλεμο Κίνας - ΗΠΑ, που κλιμακώνεται. Καθώς ένα σημαντικό ποσοστό των αμερικανικών εξαγωγών ενέργειας κατευθύνεται προς την Κίνα, η επιβολή δασμών 22% του Πεκίνου, ως αντίποινα για τους αντίστοιχους αμερικανικούς δασμούς, αναμένεται να αφήσει διαθέσιμες μεγαλύτερες ποσότητες αμερικανικού LNG για εξαγωγή σε άλλες αγορές όπως η Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ευνοϊκότερους όρους και καλύτερες τιμές που ανάλογα με τη ζήτηση στην ελληνική αγορά, μπορεί να συγκλίνουν και να φέρουν πιο κοντά την προμήθεια αμερικανικού αερίου.
Σε κάθε περίπτωση το πρώτο αυτό φορτίο, έχει σημασία προκειμένου να τεσταριστούν στην πράξη και οι τεχνικές προδιαγραφές, η συμβατότητα κ.λπ. του αμερικανικού αερίου με το ελληνικό σύστημα, ώστε να ανοίξει ο δρόμος και για την μακροχρόνια σύμβαση.
Ελληνικά τάνκερ
Ο εικονικός αυτός αγωγός φυσικά δεν θα δημιουργηθεί με σωλήνες αλλά με δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου, που αποτελούν το νέο μεγάλο trend στην αγορά της ναυτιλίας. Μάλιστα στα LNG tankers, οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν ήδη τοποθετηθεί με σημαντικές επενδύσεις και βρίσκονται σε θέση ισχύος. Συγκεκριμένα η Maran Gas του Γ. Αγγελικούση διαθέτει 25 τάνκερ και έχει ακόμη 7 σε παραγγελία, ενώ και η Gaslog του Π. Λιβάνου διαθέτει 22 τάνκερ και 5 σε παραγγελία. Σημαντική παρουσία στο LNG έχει και η Dynagas του Γ. Προκοπίου με 6 δεξαμενόπλοια, ενώ πρόσφατα την είσοδό της στην αγορά των LNG carriers με την αγορά δύο νεότευκτων πλοίων ανακοίνωσε και η Latsco, του Πάρη Κασιδόκωστα - Λάτση.
Η σημασία του ανοίγματος σε νέους προμηθευτές
Μέχρι πρόσφατα η ελληνική αγορά αερίου είχε μόλις τρεις προμηθευτές, μικρή ρευστότητα και υψηλές τιμές. Συγκεκριμένα οι βασικές πηγές προμήθειας για τη ΔΕΠΑ και κατ᾽ επέκταση για την ελληνική αγορά στο σύνολό της ήταν η ρωσική Gazprom, η αλγερινή Sonatrach και η τουρκική Botas. Ωστόσο, ήδη από φέτος τα δεδομένα έχουν διαφοροποιηθεί καθώς αφενός το μερίδιο της ΔΕΠΑ υποχωρεί και εμφανίζονται νέοι παίκτες, αφετέρου έρχονται στο προσκήνιο και νέοι προμηθευτές, ενισχύοντας σημαντικά τον ανταγωνισμό.
Ενδεικτικά πέρυσι οι συνολικές παραδόσεις φυσικού αέριου ανήλθαν σε 53,869 ΤWh εκ των οποίων περίπου το 80% προήλθε από τη ΔΕΠΑ και το 20% από τρίτους παίκτες (από αγωγούς και LNG), όταν μέχρι πριν από λίγα χρόνια, οι εκτός ΔΕΠΑ παραδόσεις δεν ξεπερνούσαν το 10%.
Με βάση τα όσα έχουν ήδη γίνει γνωστά, δύο τουλάχιστον εταιρείες πλην ΔΕΠΑ, η M&M Gas της Μυτιληναίος και ο Προμηθέας (Κοπελούζος - Gazprom) εισάγουν απευθείας ποσότητες ρωσικού αερίου από τη Βουλγαρία. Επίσης η Μυτιληναίος, που δραστηριοποιείται στο LNG, υπέγραψε συμφωνία προμήθειας υγροποιημένου αερίου με την Qatar Gas φέρνοντας μάλιστα το πρώτο φορτίο το καλοκαίρι. Μέχρι το 2020 η ρευστότητα της αγοράς θα ενισχυθεί και από τη λειτουργία του αγωγού TAP και την έλευση αερίου από το Αζερμπαϊτζάν.
Η δραστηριοποίηση ενός ακόμη ισχυρού προμηθευτή στην ελληνική αγορά αναμένεται να φέρει ακόμη μεγαλύτερη ρευστότητα και πίεση για καλύτερες τιμές, σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα. Ταυτόχρονα όμως, όπως σημειώνουν πηγές της αγοράς αερίου, ανοίγονται προοπτικές ώστε η χώρα μας να αποτελέσει σημείο αναφοράς και ενεργειακό κόμβο για την ευρύτερη περιοχή, προμηθεύοντας με υγροποιημένο αέριο και γειτονικές αγορές όπως η Βουλγαρία, τα Σκόπια, η Σερβία και η Ρουμανία. Όπως χαρακτηριστικά είχαν σημειώσει Αμερικανοί αξιωματούχοι με αφορμή την ισχυρή εμπορική παρουσία αμερικανικών εταιρειών στη φετινή ΔΕΘ, στόχος δεν είναι μόνο τα 10 εκατ. καταναλωτών στην Ελλάδα, αλλά μια ευρύτερη αγορά 80 και πλέον εκατομμυρίων στη βαλκανική ενδοχώρα με σημείο αναφοράς τη Β. Ελλάδα.
Τον περασμένο Ιούνιο, στο World Gas Conference που πραγματοποιήθηκε στη Ουάσινγκτον, η ελληνική αντιπροσωπία του ΔΕΣΦΑ έγινε αποδέκτης του ενδιαφέροντος αμερικανικών εταιρειών, οι οποίες θέλησαν να πληροφορηθούν λεπτομέρειες για τις τεχνικές προδιαγραφές και τις δυνατότητες του τερματικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) της Ρεβυθούσας. Την περασμένη εβδομάδα, το αμερικανικό ενδιαφέρον αναζωπυρώθηκε όπως φάνηκε..
από την επίσκεψη στις εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ του υφυπουργού ενέργειας των ΗΠΑ M. Menezes. Σκοπός της επίσκεψης ήταν να διαπιστωθούν από κοντά οι δυνατότητες του τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου, που αποτελεί την τρίτη πύλη εισόδου για την εγχώρια αγορά φυσικού αερίου.
Είχε προηγηθεί η ανακοίνωση από πλευράς ΔΕΠΑ ότι βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο διαπραγματεύσεων με το μεγαλύτερο Αμερικανό εξαγωγέα ενέργειας, την εταιρεία Cheniere, για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται στο στάδιο της οριστικοποίησης, με πιθανότερο σενάριο την προμήθεια εντός του 2019 του πρώτου φορτίου αμερικανικού LNG. Παράλληλα, ΔΕΠΑ και Cheniere εξετάζουν την προοπτική να υπογραφεί σύμβαση προμήθειας, με στόχο να δημιουργηθεί, όπως ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της δημόσιας επιχείρησης αερίου, Δημήτρης Τζώρτζης, ένας εικονικός αγωγός μέσω Ατλαντικού. Για τον σκοπό αυτό εκπονείται και βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης σχετική μελέτη συμβούλων.
Σε ό,τι αφορά το πρώτο φορτίο αμερικανικού LNG, χρονικά έχουν συμφωνηθεί δύο πιθανά slots: το πρώτο είναι το φορτίο να έρθει τους πρώτους μήνες του 2019 ώστε να συμπέσει με την αιχμή της χειμερινής ζήτησης, ή εναλλακτικά την περίοδο Ιουλίου - Αυγούστου, όταν και κορυφώνεται η θερινή ζήτηση αερίου.
Αυτή τη στιγμή σε επίπεδο κόστους η προμήθεια αερίου από τη spot αγορά είναι πιο ακριβή από τις υφιστάμενες συμβάσεις προμήθειας που έχει στη διάθεσή της η ΔΕΠΑ, κατά 3 έως 4 δολάρια/mmbtu. Αυτό οφείλεται στην αυξημένη ζήτηση φυσικού αερίου και στις συνθήκες bull market που επικρατούν στην αγορά.
Ο παράγων "Κίνα"
Ωστόσο εποχικά, οι τιμές του spot φυσικού αερίου εμφανίζουν διακυμάνσεις και με βάση τις βραχυπρόθεσμες προβλέψεις ενδέχεται να δεχθούν σύντομα πιέσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση, μάλιστα, έχει ενδιαφέρον ότι τα σχέδια για εισαγωγή αμερικανικού LNG ενδεχομένως να ευνοηθούν από τον εμπορικό πόλεμο Κίνας - ΗΠΑ, που κλιμακώνεται. Καθώς ένα σημαντικό ποσοστό των αμερικανικών εξαγωγών ενέργειας κατευθύνεται προς την Κίνα, η επιβολή δασμών 22% του Πεκίνου, ως αντίποινα για τους αντίστοιχους αμερικανικούς δασμούς, αναμένεται να αφήσει διαθέσιμες μεγαλύτερες ποσότητες αμερικανικού LNG για εξαγωγή σε άλλες αγορές όπως η Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ευνοϊκότερους όρους και καλύτερες τιμές που ανάλογα με τη ζήτηση στην ελληνική αγορά, μπορεί να συγκλίνουν και να φέρουν πιο κοντά την προμήθεια αμερικανικού αερίου.
Σε κάθε περίπτωση το πρώτο αυτό φορτίο, έχει σημασία προκειμένου να τεσταριστούν στην πράξη και οι τεχνικές προδιαγραφές, η συμβατότητα κ.λπ. του αμερικανικού αερίου με το ελληνικό σύστημα, ώστε να ανοίξει ο δρόμος και για την μακροχρόνια σύμβαση.
Ελληνικά τάνκερ
Ο εικονικός αυτός αγωγός φυσικά δεν θα δημιουργηθεί με σωλήνες αλλά με δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου, που αποτελούν το νέο μεγάλο trend στην αγορά της ναυτιλίας. Μάλιστα στα LNG tankers, οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν ήδη τοποθετηθεί με σημαντικές επενδύσεις και βρίσκονται σε θέση ισχύος. Συγκεκριμένα η Maran Gas του Γ. Αγγελικούση διαθέτει 25 τάνκερ και έχει ακόμη 7 σε παραγγελία, ενώ και η Gaslog του Π. Λιβάνου διαθέτει 22 τάνκερ και 5 σε παραγγελία. Σημαντική παρουσία στο LNG έχει και η Dynagas του Γ. Προκοπίου με 6 δεξαμενόπλοια, ενώ πρόσφατα την είσοδό της στην αγορά των LNG carriers με την αγορά δύο νεότευκτων πλοίων ανακοίνωσε και η Latsco, του Πάρη Κασιδόκωστα - Λάτση.
Η σημασία του ανοίγματος σε νέους προμηθευτές
Μέχρι πρόσφατα η ελληνική αγορά αερίου είχε μόλις τρεις προμηθευτές, μικρή ρευστότητα και υψηλές τιμές. Συγκεκριμένα οι βασικές πηγές προμήθειας για τη ΔΕΠΑ και κατ᾽ επέκταση για την ελληνική αγορά στο σύνολό της ήταν η ρωσική Gazprom, η αλγερινή Sonatrach και η τουρκική Botas. Ωστόσο, ήδη από φέτος τα δεδομένα έχουν διαφοροποιηθεί καθώς αφενός το μερίδιο της ΔΕΠΑ υποχωρεί και εμφανίζονται νέοι παίκτες, αφετέρου έρχονται στο προσκήνιο και νέοι προμηθευτές, ενισχύοντας σημαντικά τον ανταγωνισμό.
Ενδεικτικά πέρυσι οι συνολικές παραδόσεις φυσικού αέριου ανήλθαν σε 53,869 ΤWh εκ των οποίων περίπου το 80% προήλθε από τη ΔΕΠΑ και το 20% από τρίτους παίκτες (από αγωγούς και LNG), όταν μέχρι πριν από λίγα χρόνια, οι εκτός ΔΕΠΑ παραδόσεις δεν ξεπερνούσαν το 10%.
Με βάση τα όσα έχουν ήδη γίνει γνωστά, δύο τουλάχιστον εταιρείες πλην ΔΕΠΑ, η M&M Gas της Μυτιληναίος και ο Προμηθέας (Κοπελούζος - Gazprom) εισάγουν απευθείας ποσότητες ρωσικού αερίου από τη Βουλγαρία. Επίσης η Μυτιληναίος, που δραστηριοποιείται στο LNG, υπέγραψε συμφωνία προμήθειας υγροποιημένου αερίου με την Qatar Gas φέρνοντας μάλιστα το πρώτο φορτίο το καλοκαίρι. Μέχρι το 2020 η ρευστότητα της αγοράς θα ενισχυθεί και από τη λειτουργία του αγωγού TAP και την έλευση αερίου από το Αζερμπαϊτζάν.
Η δραστηριοποίηση ενός ακόμη ισχυρού προμηθευτή στην ελληνική αγορά αναμένεται να φέρει ακόμη μεγαλύτερη ρευστότητα και πίεση για καλύτερες τιμές, σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα. Ταυτόχρονα όμως, όπως σημειώνουν πηγές της αγοράς αερίου, ανοίγονται προοπτικές ώστε η χώρα μας να αποτελέσει σημείο αναφοράς και ενεργειακό κόμβο για την ευρύτερη περιοχή, προμηθεύοντας με υγροποιημένο αέριο και γειτονικές αγορές όπως η Βουλγαρία, τα Σκόπια, η Σερβία και η Ρουμανία. Όπως χαρακτηριστικά είχαν σημειώσει Αμερικανοί αξιωματούχοι με αφορμή την ισχυρή εμπορική παρουσία αμερικανικών εταιρειών στη φετινή ΔΕΘ, στόχος δεν είναι μόνο τα 10 εκατ. καταναλωτών στην Ελλάδα, αλλά μια ευρύτερη αγορά 80 και πλέον εκατομμυρίων στη βαλκανική ενδοχώρα με σημείο αναφοράς τη Β. Ελλάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου