«Ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται»....
Μόνο έτσι μπορεί να εκτιμηθεί αυτή η απίστευτη δήλωση του ΥΠΑΝ κ. Παπαδημητρίου ότι η Exxon σχεδιάζει να επενδύσει €5 δισ. για ανάπτυξη κοιτασμάτων στις ελληνικές ακτές... εγγράφοντας το ποσό αυτό ως δείγμα – εν εξελίξει – επενδυτικών δραστηριοτήτων και αυξανόμενης επιχειρηματικής αξιοπιστίας της χώρας.
Πράγματι, η Exxon είναι πιθανόν να έχει μεριμνήσει να δεσμεύσει προγραμματικά (contingent capex booking) αυτό το ποσό. Αλλά υπό τις προϋποθέσεις ότι:
α) - θα επιλεχθεί το σχήμα όπου συμμετέχει (μαζί με την Total & EΛΠΕ) το οποίο κατέθεσε αίτηση συμμετοχής σε υπό εξέλιξη διεθνή διαγωνισμό για εξερεύνηση/ανάπτυξη υδρογονανθράκων σε δυο (καινούργια) θαλάσσια οικόπεδα, νότιο-ανατολικά της Κρήτης και νότια της Πελοποννήσου. Μόνο που ο διαγωνισμός αυτός δεν έχει καν καλά-καλά αρχίσει... (πρέπει να δοθεί έγκριση της σχετικής Πρόσκλησης Ενδιαφέροντος του ΥΠΕΝ από την ΕΕ, που δεν προβλέπεται να δοθεί πριν από τον Νοέμβριο, το νωρίτερο).
β) - ακόμη και στην περίπτωση που επιλεχθεί το σχήμα (IMHO-πράγμα μάλλον βέβαιο), θα περάσει αρκετός καιρός. Σε πρώτη φάση, – ελάχιστης διάρκειας τον ένα χρόνο -απαιτούνται πληθώρα αδειοδοτήσεων, τεχνικών προεργασιών (σεισμικές έρευνες, αξιολογήσεις αναλύσεων πετρωμάτων κτλ). Κατόπιν σε δεύτερη φάση – αν και εφ’ όσον προκύψουν αξιόλογες ενδείξεις – , ακολουθούν οι προετοιμασίες για την γεώτρηση, (ναυλώσεις κατάλληλων σκαφών κτλ). Τότε θα είναι οι εταιρείες σε θέση να ξεκινήσουν τις πρώτες δοκιμαστικές γεωτρήσεις. Υπολογίστε τουλάχιστον τρία χρόνια μετά την επιλογή του σχήματος ως αναδόχου... στην καλύτερη περίπτωση.
Μόνο που και τότες, δηλαδή κάπου στα τέλη του 2020/αρχές 2021, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα προκύψει ανακάλυψη υδρογονανθράκων, και σε όγκο μάλιστα που θα είναι εμπορικά εκμεταλλεύσιμο. Η πάγια αντίληψη του σχετικού διεθνούς κλάδου εξερεύνησης είναι ότι το COS (Chance of Success) κυμαίνεται μεταξύ 25-45% !!! Το υπόλοιπο επαφίεται στη θεά τύχη.
Ως προς δε τις άμεσες πληρωμές που απαιτούνται -τουλάχιστον στην πρώτη φάση - δεν πρόκειται να υπερβεί το 1% αυτού του 5 δισ. που λαχταρά να καταγράψει από σήμερα ο κ Παπαδημητρίου. Ήτοι, το πολύ, €50 εκατ. Εκ των οποίων όμως τουλάχιστον τα μισά θα οδεύσουν κατ’ ευθείαν στις εταιρείες καταγραφής/ανάλυσης των σεισμικών στο εξωτερικό...
γ) - οι πολύ μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, όπως είναι η Exxon/ Total (σε αντίθεση με τις μικρότερες) σπάνια ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν ανακαλύψεις (ultra)deep-water κοιτασμάτων που θα αποφέρουν λιγότερα από 250-300 εκατ. απολήψιμα βαρέλια πετρελαίου/ή ισοδύναμης ποσότητας φυσικού αερίου (περίπου 1,5 τρισ. κυβικά πόδια). Και αυτό γιατί η υψηλή δαπάνη εγκαταστάσεων εκμετάλλευσης/παραγωγής δεν συνάδει πάντα με τον απαιτούμενο για αυτές επιμερισμό (allocation) κεφαλαίων. Πράγματι, πέραν από το κόστος κάθε γεώτρησης σε πολύ βαθιά νερά, όπου βρίσκονται τα συγκεκριμένα Ελληνικά οικόπεδα (περίπου $80-$100 εκατ. εκάστη γεώτρηση... και ένα κοίτασμα σοβαρό απαιτεί τουλάχιστον 10 γεωτρήσεις παραγωγής), πρέπει να κατασκευασθούν οι πλατφόρμες άντλησης στην επιφάνεια της θάλασσας, όπως και ολόκληρη υποδομή δικτύου τροφοδοσίας των εγκαταστάσεων αυτών στον πυθμένα, και τέλος οι αγωγοί διοχέτευσης προς την στεριά.
Δοθέντος όμως ότι η τοποθεσία των οικοπέδων βρίσκεται πολλές δεκάδες χιλιόμετρων από τις ακτές της δυτικής Κρήτης/ νότιας Πελοποννήσου – περιοχές έντονα τουριστικές που μάλλον καθιστούν απαγορευτική την δημιουργία εκεί οποιονδήποτε χερσαίων μονάδων αποθήκευσης/αρχικής διύλισης –, η πιο ενδεδειγμένη λύση μάλλον θα είναι αυτή μονάδων FPSO (Floating Production, Storage & Offloading), δηλαδή επιτόπιες επί του κοιτάσματος πλωτές πλατφόρμες παραγωγής, αποθήκευσης και απευθείας εκφόρτωσης σε τάνκερ (ανάλογη επιλογή για το φυσικό αέριο είναι οι (νέας τεχνολογίας και σχετικά μικρές) πλωτές μονάδα/ες FLNG, με το πρόσθετο χαρακτηριστικό ότι συντελείται και υγροποίηση του αερίου επί του σκάφους, πέραν της αποθήκευσης και εκφόρτωσης).
Είτε όμως προκύψει η χερσαία ή η αμιγώς θαλάσσια εκδοχή, το κόστος είναι πελώριο και στις δύο περιπτώσεις, υπερβαίνοντας (ανάλογα με τον απολήψιμο όγκο) αρκετά πάνω από τα €5 δις. Αυτό το ποσό είναι ενδεχομένως μόνο το μερίδιο της δαπάνης της Exxon, ξέχωρο από τις ανάλογες πιθανές επιβαρύνσεις της Total και των EΛΠΕ που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ των. Σε κάθε περίπτωση, πάντως,υπολογίστε ότι όλη αυτή η διαδικασία θα απαιτήσει, το λιγότερο, άλλη μια τριετία προκειμένου να αρχίσει να ρέει το πετρέλαιο/φυσικό αέριο... κάπου εκεί δηλαδή μεταξύ 2024/2025.
Μικρό λοιπόν το άμεσο επενδυτικό αντίκρυσμα που πλασάρει ο κ. ΥΠΑΝ. Ακόμη και ως συμβολικής αξίας επί του παρόντος. Πέραν του ότι οι περισσότερες από αυτές τις δραστηριότητες - με εξαίρεση την οικοδόμηση αποθηκευτικών χώρων στη στεριά, ή ενδεχομένως κάποιες συμπληρωματικές μετατροπές δεξαμενόπλοιων σε FPSO στο Πέραμα/Σκαραμαγκά - έχουν μικρή μόνο εγχώρια προστιθέμενη αξία ως άμεση επένδυση. Ούτε πολλές θέσεις εργασίας δημιουργούν (το πολύ, μερικές δεκάδες ήμι-ειδικευμένων εργατών στα πλοία-γεωτρύπανα, και κάποιες άλλες δεκάδες θέσεις στελεχών διεκπεραίωσης και γραφείων στη συνέχεια), ούτε ο απαιτούμενος προχωρημένος τεχνολογικά εξοπλισμός είναι τέτοιος που μπορούν να ανταποκριθούν οι ελληνικές μηχανολογικές εταιρείες (πλην του κλάδου σωληνώσεων/αγωγών). Αυτά όλα θα προμηθευθούν από το εξωτερικό.
Η πραγματική αξία επενδύσεων στους υδρογονάνθρακες για τον τόπο είναι στο αποτέλεσμα. Και όσο πιο θετικό είναι τόσο πολλαπλό τεράστιο όφελος αποφέρει.
...μόνο που δεν προκύπτει γρήγορα, και αρκετή μεγάλη δόση τύχης.
Του Στάυρου Πετρολέκα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου