«Αυτό που ζητήσαμε -και το ζητήσαμε επειγόντως ως κυβέρνηση κι εγώ ως αρμόδιος υπουργός που εποπτεύει τα ΕΛ.ΠΕ.- είναι η άμεση και ταχύτατη και σε βάθος διερεύνηση της τραγωδίας. Πρέπει να αποδοθούν, εδώ και τώρα, οι ευθύνες όπου υπάρχουν και να αναδειχθούν τα αίτια, για να μπορέσουμε να αποφύγουμε τέτοια συμβάντα στο μέλλον».
Παναγιώτης Λαφαζάνης (8/5/2015)
Από την «άμεση και ταχύτατη διερεύνηση της τραγωδίας» και την απόδοση «εδώ και τώρα» των ευθυνών, που ζητούσε ο τότε υπουργός ΠΑΠΕΝ Παναγιώτης Λαφαζάνης για το δυστύχημα στα ΕΛ.ΠΕ., έχουν περάσει 3,5 ολόκληροι μήνες. Υπενθυμίζουμε ότι στο δυστύχημα τραυματίστηκαν 6 εργάτες, εκ των οποίων οι 4 υπέκυψαν στα εγκαύματά τους.
Ωστόσο, τα αίτια που προκάλεσαν την τραγωδία παραμένουν ακόμη στο σκοτάδι. Παρ' όλο που σήμερα τα διυλιστήρια των ΕΛ.ΠΕ., τόσο στον Ασπρόπυργο όσο και στην Ελευσίνα, έχουν επανέλθει σε κανονικούς ρυθμούς, καθώς ολοκληρώθηκαν οι εργασίες συντήρησης (shutdown) που πραγματοποιήθηκαν και στα δύο, στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μετά το ατύχημα, δεν άλλαξαν και πολλά πράγματα.
Νέα ατυχήματα με πυρκαγιές και διαρροές σημειώθηκαν, ευτυχώς χωρίς ....
νέους τραυματισμούς, και νέα ρυπαντικά επεισόδια εκδηλώθηκαν στις εγκαταστάσεις των διυλιστηρίων, επιβαρύνοντας την υγεία των εργαζομένων και των κατοίκων. Σε ό,τι αφορά τις εργασιακές συνθήκες, προκειμένου να κερδηθεί χρόνος και χρήμα από τη διοίκηση της εταιρείας, τα εξαντλητικά 12ωρα απασχόλησης των εργαζομένων συνεχίστηκαν κανονικά.
Κι αυτό συνέβη, παρ' όλο που η εντατικοποίηση της εργασίας η οποία είχε εγκαθιδρυθεί, όταν συνέβη το δυστύχημα, φαίνεται ότι φέρει σοβαρό μερίδιο ευθύνης για την πρόκληση της τραγωδίας και παρ' όλο που οι αδήλωτες υπερωρίες φαίνεται ότι αποτελούσαν καθεστώς. Τρανή απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι οι 3 από τους 4 μόνιμους στα ΕΛ.ΠΕ. εργαζομένους που ενεπλάκησαν στο εργατικό ατύχημα στο διυλιστήριο του Ασπρόπυργου, απασχολούνταν εκτός του νομίμου δηλωθέντος ωραρίου τους.
Αυτό προέκυψε από τον επιτόπιο έλεγχο που διενήργησε το αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων Ανω Λιοσίων, μετά το πολλαπλό ατύχημα στη μονάδα U-3300 του διυλιστηρίου των ΕΛ.ΠΕ. στον Ασπρόπυργο. Εντός του νομίμου δηλωθέντος ωραρίου τους απασχολούνταν οι δύο ακόμη εργαζόμενοι των εργολαβικών εταιρειών που τραυματίστηκαν. Υπενθυμίζεται ότι από τους 4 εργαζομένους που τελικά υπέκυψαν στα τραύματά τους εξαιτίας των ολοσχερών εγκαυμάτων που υπέστησαν, οι 3 ήταν μόνιμοι και ο 1 εργολαβικός.
Ασφάλεια
Τι κι αν ο Στάθης Τσοτσορός στην πρώτη του ομιλία προς την ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων που πραγματοποιήθηκε ενάμιση μήνα μετά το δυστύχημα, στις 25 Ιουνίου, διαβεβαίωνε ως πρόεδρος του νέου διοικητικού συμβουλίου του ομίλου ότι «η ασφάλεια στις εγκαταστάσεις μας βρίσκεται στο κέντρο της στρατηγικής μας» και ότι θα «λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή ανάλογων περιστατικών»;
Οπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι, ακόμη και μετά το δυστύχημα και παρ' όλο που τις πρώτες μέρες αρνούνταν να μπουν να δουλέψουν, εξαιτίας της ανασφάλειας που τους διακατείχε, όταν ξανάρχισαν οι εργασίες συντήρησης, η εντατικοποίηση δεν είχε τέλος.
Το ένα συνεργείο εξακολουθούσε να δουλεύει πάνω στο άλλο, τα 12ωρα συνεχίστηκαν αμείωτα και οι άδειες που εκδίδονταν ανά χειριστή για τις εργασίες που έπρεπε να πραγματοποιηθούν, πολλαπλασιάστηκαν φτάνοντας τις δεκάδες ημερησίως.
Στις 3/6/2015 η εργοδοσία προχώρησε στην αλλαγή της διαδικασίας έκδοσης αδειών για τις εργασίες που έπρεπε να γίνουν, καθιστώντας ικανούς τους χειριστές Β’, οι οποίοι εργάζονται στην κονσόλα, να εκδίδουν άδειες εργασίας, με δικαίωμα σε οποιονδήποτε είχε κάποια ανώτερη διοικητική βαθμίδα να τις εγκρίνει.
Ετσι, η τήρηση των διαδικασιών έπεσε θύμα της πίεσης, προκειμένου «να βγει η δουλειά», και οι επικίνδυνες εργασίες έγιναν ασφαλείς με μια υπογραφή, καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι. Παράλληλα ενισχύθηκε περισσότερο η εργολαβοποίηση, η παρουσία στους χώρους των διυλιστηρίων περιστασιακών και ανειδίκευτων εργατών απασχολούμενων σε εργολάβους.
Ολα αυτά δεν αφορούσαν μόνο τη μονάδα U-3300, αλλά και τα δύο διυλιστήρια των ΕΛ.ΠΕ. σε Ασπρόπυργο και Ελευσίνα καθ’ όλο το χρονικό διάστημα που απαιτήθηκε για την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης μετά το μαζικό δυστύχημα, παρ' όλο που κλιμάκια του ΣΕΠΕ είχαν συστηματική παρουσία στα δύο διυλιστήρια.
Από την άλλη, οι εργασίες συντήρησης συνεχίστηκαν σχεδόν με το ίδιο προσωπικό που προϋπήρχε του δυστυχήματος. Για την ακρίβεια έγιναν μόλις 55 προσλήψεις και για τα 3 διυλιστήρια των ΕΛ.ΠΕ., παρ' όλο που το σωματείο των εργαζομένων ζητούσε την άμεση πρόσληψη 123 εργαζομένων για την έγκαιρη στελέχωση του Τμήματος Μονάδων Μετατροπής.
Απάντηση των ΕΛ.ΠΕ.
Τις προαναφερόμενες καταγγελίες διέψευσε εκπρόσωπος των ΕΛ.ΠΕ., σε επικοινωνία που είχε μαζί του η «Εφ.Συν.»: «Η εταιρεία είχε έγκαιρα ζητήσει και λάβει άδεια από το υπουργείο Εργασίας για συγκεκριμένο αριθμό επιπλέον εργατοωρών, λόγω της ιδιαιτερότητας των εργασιών συντήρησης. Σε καμία περίπτωση δεν υπήρξε υπέρβαση των νόμιμων προβλέψεων».
Για το γεγονός ότι εξακολουθούσαν να δουλεύουν «ο ένας πάνω στον άλλο», μέχρι την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης και για την αλλαγή της διαδικασίας έκδοσης αδειών για τις απαιτούμενες εργασίες, απάντησε: «Δεν ίσχυε ούτε πριν ούτε μετά την 8/5/2015.
Ο αριθμός των ατόμων που εργάζονται ανά τετραγωνικό μέτρο σε κάθε περίπτωση, προσδιορίζεται από τους σχετικούς κανονισμούς και δεν ξεπεράστηκε. Ουδέποτε εκδόθηκε υπερβολικός αριθμός αδειών. Οι εντεταλμένοι συνάδελφοι που υπογράφουν άδειες εργασίας προβλέπονται από τους κανονισμούς. Ειδικά για την περίοδο της συντήρησης, κάθε άδεια υπογράφεται από δύο διαφορετικά άτομα τουλάχιστον».
Ωστόσο, τα γεγονότα διαψεύδουν τον εκπρόσωπο των ΕΛ.ΠΕ. σε ό,τι αφορά τις παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας. Οχι μόνο, γιατί οι 3 από τους 4 μόνιμους στα ΕΛ.ΠΕ. εργαζομένους που ενεπλάκησαν στο εργατικό ατύχημα στο διυλιστήριο του Ασπρόπυργου, αποδείχθηκε ότι απασχολούνταν εκτός του νομίμου δηλωθέντος ωραρίου τους.
Αλλά κυρίως, γιατί -όπως προκύπτει από απάντηση του υπουργείου Εργασίας σε σχετική ερώτηση 7 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ (17/6/2015)- κατά το διάστημα 2014-2015 διενεργήθηκαν 36 έλεγχοι σε εργασίες που εκτελούνταν από τα ΕΛ.ΠΕ., εκ των οποίων 4 στο πλαίσιο του shutdown, και 40 έλεγχοι σε εργασίες που εκτελούνταν από εργολάβους-υπεργολάβους, εκ των οποίων 30 στο πλαίσιο του shutdown και υποβλήθηκαν 7 μηνυτήριες αναφορές, πρόστιμο ύψους 2.500 ευρώ σε έναν εργολάβο, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η διαδικασία επιβολής προστίμων και σε άλλους εργολάβους-υπεργολάβους για τρεις διαπιστωμένες παραβάσεις.
Ακρα του τάφου σιωπή για τα «οπτικά φαινόμενα»
Οπως αναφέραμε στις διπλανές στήλες, οι συνθήκες μετά το δυστύχημα έμειναν σχεδόν αμετάβλητες σε ό,τι αφορά τα εργασιακά, όμως νέα εργατικά «ατυχήματα» δεν έλειψαν, και μάλιστα αποσιωπήθηκαν:
1. Τις πρώτες πρωινές ώρες της 1ης Ιουλίου, μια νέα πυρκαγιά ξέσπασε στο διυλιστήριο των ΕΛ.ΠE. στον Ασπρόπυργο με τις φλόγες να φτάνουν σε ύψος τα 30-40 μέτρα. Η πυρκαγιά προκλήθηκε από διαρροή υδρογόνου σε αυλό φούρνου κατά τη διαδικασία επανεκκίνησης της μονάδας ισομερισμού, μετά το shutdown που είχε προηγηθεί.
Ο μόνος λόγος που δεν υπήρξαν θύματα, ήταν επειδή εκείνη την ώρα δεν υπήρχαν εργαζόμενοι κοντά στο σημείο. Η φωτιά τελικά σβήστηκε και με τη συνδρομή οχημάτων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Ελευσίνας. Αν και σοβαρό, το περιστατικό δεν γνωστοποιήθηκε από τη διοίκηση των ΕΛ.ΠΕ. και -κατά περίεργο τρόπο- δεν καταγράφηκε στα δελτία Τύπου του Πυροσβεστικού Σώματος, παρ' όλο που σε αυτά περιλαμβάνονται ακόμη και περιστατικά πυρκαγιών από οικιακές θερμάστρες!
Το γεγονός επιβεβαιώνει, αλλά υποβαθμίζει ο εκπρόσωπος των ΕΛ.ΠΕ.: «Υπήρξε ένα περιστατικό κατά τη διάρκεια επανεκκίνησης του διυλιστηρίου μετά την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης, το οποίο όμως δεν ήταν σημαντικό και αντιμετωπίστηκε άμεσα από τις υπηρεσίες του διυλιστηρίου. Το αποτέλεσμα ήταν μικρές τοπικές υλικές ζημιές, οι οποίες έχουν αποκατασταθεί και η μονάδα λειτουργεί κανονικά».
2. Επιπλέον, μία ακόμη πυρκαγιά, μικρότερης έντασης και επίσης χωρίς θύματα σημειώθηκε στις 26 Μαΐου, ενώ συνεχιζόταν το shutdown, ξανά στο διυλιστήριο του Ασπρόπυργου. Επρόκειτο για το πρώτο από τρία επικίνδυνα περιστατικά που σημειώθηκαν την ίδια μέρα στον ίδιο χώρο, καθώς ακολούθησαν και δύο διαρροές, η μία εκ των οποίων προκάλεσε έντονο αναβρασμό, καθώς σημειώθηκε στον χώρο των βυτιοφόρων.
Σε όλο αυτό το διάστημα δεν έλειψαν και τα έντονα ρυπαντικά επεισόδια, τα οποία εκπρόσωποι της εταιρείας αρέσκονται να αποκαλούν «οπτικά φαινόμενα». Ενα νέο σοβαρό ρυπαντικό επεισόδιο καταγράφηκε στις 17 Μαΐου στο διυλιστήριο των ΕΛ.ΠΕ. στην Ελευσίνα με συνεχείς εκπομπές καυσαερίων από τις πρώτες πρωινές έως και τις μεταμεσονύχτιες ώρες, έπειτα από διακοπή λειτουργίας της μονάδας 32 (Flexicoker).
Επειτα από αυτό, η μονάδα τέθηκε εκτός λειτουργίας λόγω δυσλειτουργιών και με σκοπό να γίνει συντήρηση. Η επανεκκίνηση της μονάδας 32 του διυλιστηρίου των ΕΛ.ΠΕ. στην Ελευσίνα προκάλεσε δύο νέα μεγάλα ρυπαντικά επεισόδια, την Παρασκευή 24 και την Τρίτη 28 Ιουλίου αργά το βράδυ.
Χιλιάδες κυβικά μέτρα καυσαερίων απελευθερώθηκαν στην ατμόσφαιρα, ενώ κατά διαστήματα καταγράφηκε έντονη δυσοσμία. Τα μεσάνυχτα της Τρίτης ήταν πάρα πολύ έντονη και η φλόγα του πυρσού του διυλιστηρίου.
Καθησυχαστικός και γι’ αυτά τα περιστατικά είναι ο εκπρόσωπος των ΕΛ.ΠΕ.: «Την Πέμπτη 23/7/2015, άρχισε η προβλεπόμενη διαδικασία επανεκκίνησης της Μονάδας Θερμικής Πυρόλυσης Ασφάλτου (Flexicoker, U-32) στις Βιομηχανικές Εγκαταστάσεις Ελευσίνας, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης. Η διαδικασία αυτή, μέχρι την κανονική λειτουργία της U-32, διαρκεί 8-9 ημέρες. Στην πρώτη περίοδο αναμένονται οπτικά φαινόμενα λευκού καπνού, ενώ στο στάδιο του ξεκινήματος της τροφοδοσίας της μονάδας, αυξημένος πυρσός. Οπως έχει αναφερθεί και στο παρελθόν, η ύπαρξη και η λειτουργία ακριβώς του πυρσού προλαμβάνει και ελαχιστοποιεί την έκλυση αερίων στην ατμόσφαιρα», δηλώνει στην «Εφ.Συν.».
Ο ίδιος διαβεβαιώνει ότι δεν υπήρξαν υπερβάσεις στα όρια των εκπομπών, ότι τα εν λόγω φαινόμενα δεν συνεπάγονται ρύπανση και ότι η διαδικασία αυτή είναι η προβλεπόμενη και δεν συντρέχει κανένας απολύτως λόγος ανησυχίας για το κοινό.
3. Ωστόσο, έντονα ρυπαντικά επεισόδια προκαλούμενα από το διυλιστήριο της Ελευσίνας καταγράφηκαν και στις 19 Ιουνίου, ενώ μικρότερα επεισόδια υπήρξαν στις 20, στις 23 και στις 30 Ιουνίου. Εξάλλου, έντονο ρυπαντικό επεισόδιο καταγράφηκε από το διυλιστήριο των ΕΛ.ΠΕ. στον Ασπρόπυργο την Κυριακή 2 Αυγούστου.
Κανένα από όλα αυτά τα... «οπτικά φαινόμενα» δεν γνωστοποιήθηκε από τη διοίκηση των ΕΛ.ΠΕ. ούτε από τις διοικήσεις των όμορων δήμων ούτε από την Αντιπεριφέρεια Δυτικής Αττικής που έχει και την αρμοδιότητα ελέγχου και μόνοι αυτόπτες μάρτυρες παρέμειναν για πολλοστή φορά οι κάτοικοι της περιοχής.
«Στα διυλιστήρια τα ατυχήματα δεν συμβαίνουν, προκαλούνται», λένε οι ίδιοι οι εργαζόμενοι. Τρεισήμισι μήνες μετά τα τραγικό μαζικό δυστύχημα στον Ασπρόπυργο, το πρώτο πόρισμα που ολοκληρώθηκε λίγες μέρες αργότερα για τα αίτια που το προκάλεσαν, ήταν από την ίδια την εταιρεία. Απέδιδε τα αίτια σε ανθρώπινο λάθος και έριχνε ευθύνες σε 9 μεσαία και ανώτερα στελέχη των ΕΛ.ΠΕ., ουσιαστικά «βγάζοντας λάδι» τις επιλογές της διοίκησης για τη μείωση του προσωπικού και τη συντόμευση των εργασιών συντήρησης στον ελάχιστο δυνατό χρόνο.
Ανέφερε ότι «η δωδεκάωρη εργασία αποτελεί πάγια πρακτική των διυλιστηρίων κατά τη διάρκεια γενικής συντήρησης» και είχε συνταχθεί από μια επιτροπή, στην οποία συμμετείχαν ως μέλη διευθυντές, τα τμήματα των οποίων ήταν άμεσα εμπλεκόμενα στο περιστατικό.
Το δε πόρισμα του Πυροσβεστικού Σώματος παραδόθηκε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθήνας στις 12 Αυγούστου και δεν έχει δημοσιοποιηθεί, ενώ το πόρισμα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη. Ομως, οι εργαζόμενοι εμφανίζονται καχύποπτοι και δύσπιστοι. Κάποιοι από αυτούς υποστηρίζουν ότι «επιχειρείται να ξεχαστεί η υπόθεση», ενώ δεν διστάζουν να μιλήσουν ακόμη και για «μαγειρέματα».
Τέλος, παραπέμπουν σε ένα ακόμη «περιστατικό-πρόκληση», όπως το χαρακτηρίζουν, που συνέβη μετά το τραγικό δυστύχημα: τη βράβευση του Ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια, σχεδόν έναν μήνα μετά το μακελειό, για την εφαρμογή υπεύθυνων εταιρικών πρακτικών για τις επιδόσεις τους -μεταξύ άλλων- στους εργαζομένους και στο περιβάλλον, και μάλιστα στην υψηλότερη κατηγορία μέσω του Δείκτη Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.
Για την Ιστορία, αξίζει να αναφερθεί ότι στην ίδια κατηγορία βραβεύτηκαν για την κοινωνική τους υπευθυνότητα οι εταιρείες Ελληνικός Χρυσός και Coca-Cola...
Συντάκτης: Τάσος Σαραντής
ΠΗΓΗ:efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου