Πάνω από μία δεκαετία έχει περάσει από τότε που ξεκίνησε η έρευνα στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου. Η έρευνα ανάγκασε τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες κοινής ωφέλειας του κλάδου να «ανοίξουν» την αγορά και στους ανταγωνιστές τους. Τώρα, επιτέλους, η Κομισιόν στρέφεται στην Gazprom.
Λίγο μετά την .
.«επίθεση» εναντίον του αμερικανικού κολοσσού Google, η νέα επίτροπος Ανταγωνισμού, Margrethe Vestager, ανοίγει τον επόμενο μεγάλο φάκελο στο γράμμα «G». Κατηγόρησε και επισήμως το ρωσικό κρατικό ρωσικό ενεργειακό όμιλο ότι παρανόμως καταχράται την δεσπόζουσα θέση, που κατέχει στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου.
Ότι και να πει κανείς για την απόφαση, ένα είναι σίγουρο: οι Βρυξέλλες κάθε άλλο, παρά λειτουργούν σπασμωδικά. Η υπόθεση χτίζεται εδώ και καιρό. Τα αποδεικτικά στοιχεία συγκεντρώνονται ήδη από το Σεπτέμβριο του 2011, όταν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έκαναν επιδρομή στα γραφεία της Gazprom και των συνεργατών της.
Πολύ περισσότερο, το γεγονός ότι η Κομισιόν έκανε τόσο πολύ καιρό για να επέμβει, δείχνει τη βαθιά πολιτική ένταση υπό την οποία λειτουργεί. Κι αυτό γιατί τα ντοκουμέντα κατά της Gazprom υπάρχουν από το 2013, αλλά η νομική δράση αναβάλλεται από τότε λόγω του φόβου της σύγκρουσης με τη Ρωσία – αναβλητικότητα που παρατάθηκε εξ’ αιτίας της κρίσης στην Ουκρανία.
Πράγματι, η αντιμετώπιση της Gazprom είναι λεπτό θέμα. Δεν πρόκειται για μία απλή κρατική επιχείρηση, παρά για έναν οργανισμό που λειτουργεί τόσο ως ενεργειακός πάροχος, όσο και ως γεωπολιτικό εργαλείο. Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, ξεκαθάρισε από την αρχή την αντίθεσή του στην έρευνα, περνώντας έναν νόμο που απαγόρευε στις κρατικές εταιρίες να δίνουν πληροφορίες σε αρχές του εξωτερικού χωρίς την συγκατάθεση της Μόσχας.
Ένας συμβιβασμός κατόπιν διαπραγματεύσεων φαίνεται πάντως αρκετά δύσκολος, δεδομένου ότι η Ρωσία δεν αποδέχεται τη δικαιοδοσία της Ε.Ε. στις διακρατικές συμφωνίες της με μεμονωμένα κράτη. Μία κλιμάκωση, με διακοπή της παροχής αερίου από την πλευρά της Μόσχας, δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Ακόμα όμως και με αυτούς τους κινδύνους, η κ. Vestager έχει απόλυτο δίκιο που αναλαμβάνει δράση. Αν η αρχική ώθηση της έρευνας θα κρατήσει για πολύ ή λίγο, μένει να το δούμε. Είναι όμως πέραν πάσης αμφιβολίας ότι οι εμπορικές πρακτικές της Gazprom απαιτούν ρυθμιστικό έλεγχο, ιδιαίτερα με τον τρόπο που η εταιρία αντιμετωπίζει ορισμένες κεντροευρωπαϊκές και ανατολικοευρωπαϊκές χώρες που είναι έντονα εξαρτημένες από αυτήν για την ενεργειακή τους επάρκεια.
Μία από τις κατηγορίες είναι ότι η εταιρία επιβάλλει περιορισμούς στη δυνατότητα των πελατών της να μεταπωλήσουν το φυσικό αέριο, ενώ τους υποχρεώνει να υπογράφουν μακροχρόνια συμβόλαια με άμεσες πληρωμές, πιέζοντάς τους να αγοράζουν αέριο, είτε το χρειάζονται είτε όχι. Μία άλλη κατηγορία αφορά στην άρνηση της εταιρίας να παράσχει πρόσβαση στους αγωγούς διανομής της στους ανταγωνιστές, εξουδετερώνοντας έτσι τον ανταγωνισμό.
Η τελευταία κατηγορία είναι ότι επιβάλλει διαφορετικές τιμές στους πελάτες της, τιμές που δεν δικαιολογούνται από την απόσταση ή από άλλα κόστη που προκύπτουν κατά την παράδοση – μία πρακτική η οποία, όπως γράφει το κατηγορητήριο, οδηγεί στο ότι η Λιθουανία πληρώνει το φυσικό αέριο ακριβότερα κατά ένα τρίτο από τη Γερμανία. Πολλές από αυτές τις πρακτικές μπορούν να χαρακτηριστούν ως αισχροκέρδεια. Καμία δεν εναρμονίζεται με τους κανόνες μιας ενιαίας αγοράς.
H συμπεριφορά της Ρωσίας καθιστά συνεπώς τη νομική οδό αναπόφευκτη. Το να επιτραπεί σε πολιτικά συμφέροντα να παρακάμπτουν τους κανόνες της αγοράς θα αποτελούσε ένα πραγματικά πολύ κακό προηγούμενο. Θα ενθαρρύνονταν και άλλοι παραβάτες. Εν τω μεταξύ, όλοι οι πελάτες που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση εξ’ αιτίας των πρακτικών της Gazprom θα μπορούσαν να σύρουν την ίδια την Κομισιόν στα δικαστήρια.
Η κ. Vestager δεν θα έπρεπε να υπολογίζει ιδιαίτερα τις απειλές για διακοπή της παροχής. Διότι κι αυτές είναι υπερβολικές. Στο θέμα του αερίου η Ευρώπη μπορεί να χρειάζεται τη Ρωσία, αλλά και η Ρωσία την Ευρώπη. Το δίκτυο παροχής της καθιστά την αλλαγή του πελατολογίου της μια αρκετά δύσκολη υπόθεση. Άλλωστε, ακόμα και κατά τη σφοδρή της σύγκρουσή με το Κίεβο, η Μόσχα έκλεισε μόνο για λίγο τις στρόφιγγες στην Ουκρανία.
Όπως και να 'χει, η Ε.Ε. χρειάζεται να παραμείνει πιστή στις πολιτικές της. Οι τακτικές του «διαίρει και βασίλευε» της Ρωσίας γελοιοποιούν την κοινή ενεργειακή αγορά. Εάν η Κομισιόν θεωρεί καθήκον της να απελευθερώσει την αγορά αερίου, τότε δεν μπορεί να αποφύγει την πρόκληση της αντιμετώπισης της Gazprom.
Πηγή: Euro2day
ΠΗΓΗ:energia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου