Η πτώση της Μοσούλης και η γεωγραφική επέκταση της παρουσίας της ομάδας ISIL (Ισλαμιστικό Κράτος του Ιράκ και της Ανατολής) το πιο πιθανό είναι ότι θα έχουν περιορισμένο αντίκτυπο σε επίπεδο προσφοράς στην αγορά πετρελαίου, ωστόσο, όπως η προσάρτηση της Κριμαίας ή η πιθανή διάσπαση της Λιβύης, καταδεικνύουν μια συστημική και «σεισμική» γεωπολιτική αλλαγή, σχολιάζει σε έκθεσή της η Citi.
Ανάμεσα στους κυριότερους μακροπρόθεσμους γεωπολιτικούς παράγοντες, δύο είναι οι πιο σημαντικοί, επίμονοι και αυτοί που συνιστούν τις σοβαρότερες προκλήσεις για την παγκόσμια πολιτική σταθερότητα, σχολιάζουν οι αναλυτές του οίκου: από τη μία πλευρά, η ορατή διάσπαση των φυσικών διαχωρισμών και των πολιτικών συνόρων μεταξύ της Συρίας και του Ιράκ και το συμβολικό άνοιγμα μια ευρύτερης ισλαμικής «ομπρέλας» στην περιοχή, αποτελεί πρόκληση για την διατήρηση συνόρων που χαράχθηκαν πριν από έναν αιώνα περίπου.
Από την άλλη πλευρά, οι διαιρέσεις εντός του Ιράκ, και οι θρησκευτικές, φυλετικές, εθνοτικές και περιφερειακές διαχωριστικές γραμμές, όπως και στην περίπτωση της Λιβύης, αποτυπώνουν τον αυξανόμενο κίνδυνο κατακερματισμού, ειδικά σε οικονομίες οι οποίες βασίζονται στο πετρέλαιο και εντός των οποίων αναπτύσσονται ανταγωνισμοί για τα πετρελαϊκά κέρδη και κίνδυνοι για την σταθερότητα των κυβερνητικών θεσμών.
Σε γενικότερο επίπεδο, ο κίνδυνος κατακερματισμού στο Ιράκ, τη Λιβύη και την Ουκρανία θέτει σε δοκιμασία τις συμφωνίες ασφάλειας, καθώς και την βούληση της διεθνούς κοινότητας να ανταποκρίνεται σε τέτοιες προκλήσεις. Στην περίπτωση του Ιράκ, η Citi εκτιμά ότι θα υπάρξει απροθυμία αποστολής χερσαίων δυνάμεων, με δεδομένη και την απομάκρυνση των αμερικανικών στρατευμάτων. Είναι πιθανό ωστόσο να υπάρξει κάποια συνεργασία, ώστε η ISIL -που αρκετοί θεωρούν ότι αποτελεί διάδοχο της Αλ Κάιντα στο Ιράκ- να οπισθοχωρήσει εντός της συριακής επικράτειας. Σίγουρα θα εξεταστούν κάποιες στρατιωτικές επιλογές, αλλά η μεγάλης κλίμακας χρήση «σκληρής» ισχύος είναι μάλλον απίθανη, εκτιμά η Citi.
Η παραγωγή πετρελαίου στο νότιο Ιράκ δεν αναμένεται να επηρεαστεί από την τρέχουσα αναταραχή, αντίθετα αναμένεται βελτιωμένη εικόνα στις πετρελαϊκές εξαγωγές τόσο φέτος, όσο και το επόμενο έτος. Οι εξαγωγές από τη Βασόρα ήδη κινούνται στα επίπεδα-ρεκόρ των 2,6 εκατ. βαρελιών ημερησίως, με δυνατότητα αύξησης κατά 200.000 βαρέλια ημερησίως έως το τέλος του 2014 και κατά επιπλέον 200.000 βαρέλια ημερησίως το 2015.
Το κύριο «βάρος» από την τρέχουσα αναταραχή γίνεται αισθητό στο κεντρικό και βόρειο Ιράκ, και εδώ οι επιπτώσεις στο πετρέλαιο μπορούν να είναι σημαντικές, τόσο σε επίπεδο παραγωγής όσο και εξαγωγών. Το πιο κρίσιμο σημείο είναι ο στρατηγικός αγωγός που συνδέει το νότιο Ιράκ με τον αγωγό δυναμικότητας 600.000 βαρελιών ημερησίως που κατευθύνεται προς την Τουρκία. Η λειτουργία του έχει σταματήσει από το Μάρτιο και κοστίζει 20 εκατ. δολάρια ημερησίως στη Βαγδάτη, η οποία έχει ανάγκη αυτά τα κεφάλαια για να χρηματοδοτεί εισαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού και να αντιμετωπίσει την σουνιτική εξέγερση.
Υπάρχουν αναφορές ότι η ISIL έχει επίσης καταλάβει το δυναμικότητας 270.000 βαρελιών διυλιστήριο στο Baiji, μια κρίσιμη μονάδα παραγωγής βενζίνης και ντίζελ, εξέλιξη που ενισχύσει τη μόχλευση των εξτρεμιστών, ενώ πιθανότατα κινδυνεύουν και άλλες περιφερειακές υποδομές.
Σε κάθε περίπτωση, η σημερινή αναταραχή μπορεί να έχει επιπτώσεις στο μελλοντικό επίπεδο προσφοράς πετρελαίου από το Ιράκ, αλλά και στην παγκόσμια πετρελαϊκή ισορροπία, σημειώνει η Citi. Αν και μέχρι στιγμής η παραγωγή στα νότια της χώρας δεν έχει επηρεαστεί, το επενδυτικό κλίμα επηρεάζεται έντονα, περιορίζοντας τους μελλοντικούς ρυθμούς παραγωγής και εξαγωγών και, κατ’ επέκταση, τα δημόσια έσοδα της χώρας. Όσο περισσότερο διαρκέσει η αναταραχή, και όσο πιο διχαστική αποδειχθεί, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για το Ιράκ να πλησιάσει τις δυνατότητές του για βιώσιμη παραγωγή 6 εκατ. βαρελιών ημερησίως (ή και παραπάνω), με σοβαρές συνέπειες για την παγκόσμια αγορά, σε μία περίοδο που η τελευταία αντιμετωπίζει προβλήματα απώλειας παραγωγής και σε άλλες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες.
ΠΗΓΗ.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου