ΕΛΠΕ / Κυνήγι μαγισσών για τους εργαζόμενους

 

Στο φαντασιακό των οπαδών της «ελεύθερης αγοράς», η ιδιωτικοποίηση μιας επιχείρηση είναι ταυτισμένη με τη μείωση των συνυφασμένων με τον «κρατισμό» παθογενειών: αναξιοκρατία, πελατειακές σχέσεις, κομματικοποίηση, νεποτισμός, όλα αυτά εκλείπουν, υποτίθεται, όταν η χείρα του ιδιώτη αντικαθιστά αυτήν του Δημοσίου. Οι καταγγελίες, όμως, που φτάνουν..

σωρηδόν από εργαζόμενους στη μεγαλύτερη εταιρεία ενέργειας της νοτιοανατολικής Ευρώπης, με την κρατική συμμετοχή μόλις στο 35,5%, καθιστούν το παραπάνω μοτίβο έναν ακόμα νεοφιλελεύθερο μύθο. Όμοιο με αυτόν που λέει ότι τα ιδιωτικά (υπερ)κέρδη φτάνουν κάπως, κάποτε και στην κοινωνία.

Κορυφή του παγόβουνου, στον Όμιλο των Ελληνικών Πετρελαίων (ΕΛΠΕ), η περίπτωση του διπλωματούχου μηχανικού Θεόφραστου Βαμβουρέλλη, ο οποίος βρίσκεται υπό δίωξη με την επίκληση «σοβαρότατης παραβίασης διαδικασίας ασφάλειας». Στην ουσία, καταγγέλλει ο ίδιος στην ΑΥΓΗ της Κυριακής, πρόκειται για διακριτή στοχοποίησή του από την εταιρεία. Σύμφωνα με τον Θ. Βαμρβουρέλλη, εκλεγμένο μέλος της αντιπροσωπείας του ΤΕΕ, με ενεργό πολιτική και συνδικαλιστική δράση, η διοίκηση «ξεχείλωσε» μια τυπική διαδικασία και του επέβαλε ποινή προσωρινής απόλυσης 20 εργάσιμων ημερών (έληξε την Τετάρτη 27 Ιουλίου), «η οποία προσκρούει στην αρχή της αναλογικότητας, σύμφωνα ακόμα και με τον Εσωτερικό Κανονισμό Εργασίας», διώκοντας πειθαρχικά μόνο αυτόν από όλους τους εμπλεκόμενους.

Είναι χαρακτηριστικό, επισημαίνει ο εργαζόμενος, ότι «έλαβαν υπόψη στην ποινή παράπτωμα που δεν μου είχαν προσάψει στην κλήση σε απολογία, για το οποίο μου στερήθηκε το δικαίωμα να απολογηθώ και το οποίο έρχεται σε αντίθεση με γραπτές εντολές που ελάμβανα!». Του καταλόγισαν επίσης καθυστερημένες προσελεύσεις στον χώρο εργασίας (μετά τις 8 το πρωί), ενώ το δηλωμένο χρονικό διάστημα προσέλευσης στην ΕΡΓΑΝΗ είναι από 7:00 π.μ. ώς 9:00 π.μ. Η μεταχείριση δεν ήταν ίδια για όλους: «Ο εργολάβος των εργασιών δεν κλήθηκε σε απολογία ούτε του επιβλήθηκε ποινή, παρότι διαπιστώθηκαν σοβαρές ελλείψεις με υπαιτιότητά του κατά την εκτέλεση των εργασιών».

«Άφησαν επίσης τη σύμβαση δανεισμού μου από την ΕΚΟ ΑΒΕΕ (θυγατρική) στην ΕΛΠΕ να λήξει, χωρίς να την ανανεώσουν, με εμφανώς τιμωρητική διάθεση, παρότι έχω επί σειρά ετών αξιολόγηση μεγαλύτερη του μέσου όρου, ενώ μου αφαίρεσαν επ’ αόριστον ολόκληρο το αντικείμενο εργασίας. Πρόκειται για μονομερή βλαπτική μεταβολή της εργασιακής μου σχέσης».

Ο Θ. Βαμβουρέλλης έχει καταθέσει έφεση κατά της ποινής και έχει προσφύγει στην Επιθεώρηση Εργασίας, το πόρισμα της οποίας αναμένεται τις επόμενες ημέρες. Ήδη οργανώθηκε με πρωτοβουλία του Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών συγκέντρωση συμπαράστασης (12 Ιουλίου), ενώ ανακοινώσεις στήριξης έχουν εκδώσει δεκάδες σωματεία και φορείς, μεταξύ των οποίων το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενέργειας.

Θεόφραστος Βαμβουρέλλης

Απολύσεις στον σωρό

«Η πειθαρχική δίωξη στον Θ. Βαμβουρέλλη αποτυπώνει το πρωτοφανές κλίμα που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, ειδικά από τον Μάιο του 2021, όταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη απεμπόλησε το δικαίωμα του Δημοσίου να ορίζει την πλειοψηφία του Δ.Σ. του Ομίλου», διαπιστώνει ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, εργαζόμενος στα ΕΛΠΕ και πρώην μέλος του Δ.Σ. της εταιρείας, ως εκπρόσωπος των εργαζομένων.

«Ενώ έχουμε έλλειψη προσωπικού και ο κόσμος έχει γονατίσει από τα 12ωρα, διώχνουν εργολαβικούς εργαζόμενους (μη ανανεώνοντας τις συμβάσεις τους), χωρίς να έχει τελειώσει καν η εργασία για την οποία υπεγράφη η σύμβαση του εργολάβου με τον Όμιλο. Χρησιμοποιούν το σύστημα αξιολόγησης σαν εργαλείο εκβιασμού: ενώ απέλυσαν πέρυσι εργαζόμενο αορίστου χρόνου (με 20ετή εμπειρία στο marketing) από την ΕΚΟ ΑΒΕΕ (βλέπε ΑΥΓΗ, 5.6.21) λόγω “χαμηλής αξιολόγησης” (2,3 για το 2019 και 2,4 για το 2020 με βάση το 2,5), έδωσαν προαγωγή σε άλλον, αρεστό στη διοίκηση, με πολύ χειρότερη αξιολόγηση (1,2), μία μόλις εβδομάδα πριν από τις εκλογές του σωματείου», σκιαγραφεί την κατάσταση ο Γ. Παπακωνσταντίνου.

Στην περίπτωση του απολυμένου εργαζόμενου, ο οποίος έχει κινηθεί νομικά εναντίον των ΕΛΠΕ, η σύμβαση ορισμένου χρόνου είχε μετατραπεί άμεσα σε αορίστου το 2017 με βάση την καλή του απόδοση, ενώ μέχρι την αλλαγή της διοίκησης, το φθινόπωρο του 2019, δεν υπήρχε καμία αιτίαση σε βάρος του.

Σε χειρότερη μοίρα βρίσκονται όσοι δεν έχουν σύμβαση αορίστου χρόνου: Πρόσφατα απολύθηκαν εργαζόμενοι από το Τμήμα Συντήρησης των Βιομηχανικών Εγκαταστάσεων Ασπροπύργου (ΒΕΑ), το Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού των ΒEA, τα Τμήματα Μελετών και Κατασκευών Ασπροπύργου και Ελευσίνας, καθώς και την ΑΣΠΡΟΦΟΣ (μελετητική εταιρεία του ομίλου), όπου απολύθηκαν έξι εργαζόμενοι με δελτίο, άλλοι εκδιώχθηκαν σε άλλες εταιρείες του Ομίλου και τέσσερα στελέχη υποβαθμίστηκαν ή απομακρύνθηκαν για να «αδειάσουν» θέσεις.

Επέλαση γαλάζιων παιδιών

Την ίδια ώρα, από τον Ιανουάριο του 2020, έχουν γίνει δεκάδες προσλήψεις εργαζομένων με εργολαβική σχέση ή σε θυγατρικές (ΚΑΛΥΨΩ και ΑΣΠΡΟΦΟΣ), χωρίς προκήρυξη, διαγωνιστική διαδικασία, περιγραφή προσόντων ή τεκμηρίωση της (εκάστοτε) ανάγκης. Όπως μάλιστα καταγγέλλει το Δίκτυο Μελών ΣΥΡΙΖΑ στα ΕΛΠΕ, κάποιες θέσεις εργασίας είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των υποψηφίων, καθώς «ένα μεγάλο μέρος από τις θέσεις στα διυλιστήρια Νότου καταλαμβάνεται από ΟΝΝΕΔίτες και άλλα μέλη της Ν.Ε. Δυτικής Αττικής της Ν.Δ.!».

Τα ΕΛΠΕ, σε αναλυτικό σημείωμα προς τους υπουργούς Περιβάλλοντος και Εργασίας, οι οποίοι κλήθηκαν πρόσφατα από τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. να δώσουν απαντήσεις στη Βουλή, διαψεύδουν κατηγορηματικά τα περί μαζικών απολύσεων αλλά και τα περί προσλήψεων με αδιαφανή κριτήρια. Υπερασπίζονται το σύστημα αξιολόγησης (το οποίο «εφαρμόζεται εδώ και πολλά χρόνια») και αποδίδουν την απόλυση στην ΕΚΟ σε μειωμένη απόδοση του εργαζόμενου. Επιμένουν ότι υπήρξε «σοβαρότατη παραβίαση διαδικασίας ασφαλείας των διυλιστηρίων» στην περίπτωση του Θ. Βαμβουρέλλη και υπογραμμίζουν ότι δεν εκκρεμεί προσφυγή από κανέναν άλλον εργαζόμενο στην Επιθεώρηση Εργασίας για ανάλογους λόγους. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εργαζόμενοι παραμερισμένοι, χωρίς καθήκοντα άδικα και αναιτιολόγητα, που δεν έχουν επιλέξει να απευθυνθούν στην Επιθεώρηση Εργασίας.

Εργαζόμενος μετά από 12ωρη βάρδια έκανε άλλες 12 ώρες βάρδια

«Αν είσαι εργολαβικός, μπορεί και την ίδια μέρα να σε διώξουν, φοβάσαι διαρκώς, ειδικά αν αλλάξει ο εργολάβος για τον οποίο υποτίθεται ότι δουλεύεις - φυσικά, λόγο δίνουμε μόνο στα ΕΛΠΕ. Υπογράφεις τρίμηνες συμβάσεις, στην καλύτερη περίπτωση εξάμηνες, είσαι συνέχεια αιχμάλωτος»: ο Κ.Ν. (τα στοιχεία του είναι στη διάθεση της ΑΥΓΗΣ της Κυριακής) ανήκει στους πάνω από 1.500 εργαζόμενους -ξεπερνούν τα 2/5 του συνολικού προσωπικού- που εργάζονται στον Όμιλο ΕΛΠΕ μέσω τρίτων εταιρειών. Κάποιοι 15-20 χρόνια, ακόμα και μέχρι τη συνταξιοδότηση. «Σε ορισμένες εργολαβικές, οι εργαζόμενοι παίρνουν τυπικά τον βασικό μισθό και τα υπόλοιπα μαύρα», καταγγέλλει ο εργαζόμενος.

«Σε σχέση με τον μόνιμο υπάλληλο, παίρνουμε, για την ίδια δουλειά, 500 ευρώ λιγότερα τον μήνα, κατά μέσο όρο. Στις αργίες ο εργολαβικός εργαζόμενος χρεώνεται την κανονική του άδεια ή παίρνει άνευ αποδοχών. Δουλεύουμε στον ίδιο χώρο αλλά με λιγότερα δικαιώματα», περιγράφει το καθεστώς ανισότητας. Η κουβέντα φτάνει θέλοντας και μη στον καύσωνα των ημερών: «μέχρι τώρα που μιλάμε (σ.σ.: μεσημέρι Δευτέρας 25/7) δεν έχει δοθεί οδηγία να σταματήσουμε, οι εργολαβικοί δουλεύουν στους φούρνους, παντού, μέσα στις μονάδες, οι χειριστές τραβάνε 12ωρα εδώ και πολύ και καιρό», επισημαίνει ο Κ.Ν.

Επικίνδυνες συνθήκες

Η εντατικοποίηση δεν είναι τωρινό φαινόμενο, αφού εδώ και τρία χρόνια οι εργαζόμενοι δουλεύουν μόνιμα με καθεστώς δωδεκάωρων. Δεν είναι τυχαίο ότι, μόλις τον τελευταίο μήνα, έχουμε τρία σοβαρά συμβάντα στον Ασπρόπυργο, με (ευτυχώς μόνο) τραυματισμούς εργαζόμενων. Το Σάββατο 16 Ιουλίου, δύο εργαζόμενοι στη μονάδα U-3700 έπαθαν εγκαύματα από υγρό θειάφι, στην προσπάθειά τους να ξεβουλώσουν μια λεκάνη θειαφιού χρησιμοποιώντας μάνικα ατμού, καθώς δεν υπάρχουν διαδικασίες ασφαλούς εκτέλεσης εργασίας για αντίστοιχες περιπτώσεις.

Πρόκειται για το δεύτερο πανομοιότυπο περιστατικό μέσα σε 45 μέρες. «Οι μονάδες λειτουργούν με συνεχείς εναλλαγές τροφοδοσίας, χωρίς εφεδρικό εξοπλισμό (spare συμπιεστές και αντλίες), με εναλλάκτες με εσωτερικές διαρροές ή και κακοσυντηρημένο σε πολλές περιπτώσεις, καθώς πολλά ανταλλακτικά δεν είναι διαθέσιμα. Όπου η κατάσταση φτάνει στο απροχώρητο, γίνεται γρήγορο σταμάτημα για συντήρηση και επισκευάζονται τα απολύτως αναγκαία, ώστε να μην μειωθεί η παραγωγή», αναφέρει το Αγωνιστικό Μέτωπο στα ΕΛΠΕ.

«Τις προάλλες έσκασε ένα ολόκληρο δοχείο, το οποίο είχε δημιουργήσει εξογκώματα από τις υψηλές θερμοκρασίες και λειτουργούσε με μπαλώματα. Ευτυχώς, στον συγκεκριμένο χώρο δεν χρειάζεται σταθερή παρουσία χειριστών, άρα δεν υπήρχε κανείς εργαζόμενος εκείνη τη στιγμή και δεν θρηνήσαμε θύματα», προσθέτει ο Μανώλης Αθανασίου, μέλος του Δ.Σ. του σωματείου στην ΑΣΠΡΟΦΟΣ. Πέρα από την εντατικοποίηση, τονίζει, οι κίνδυνοι έχουν αυξηθεί διότι «με τα απανωτά προγράμματα εθελουσίας εξόδου έχει φύγει πεπειραμένο προσωπικό με γνώση των εγκαταστάσεων, χωρίς να αντικατασταθεί». Η έλλειψη προσωπικού είναι τρανταχτή στα διυλιστήρια, όπου, σύμφωνα με τον Μ. Αθανασίου, χρειάζονται αθρόες προσλήψεις προσωπικού που να ξέρει να λειτουργεί τις εγκαταστάσεις. «Ξέρω άνθρωπο που είχε 12ωρη βάρδια, 7 το βράδυ με 7 το πρωί, και αναγκάστηκε να κάτσει συνεχόμενα άλλες 12 ώρες την επόμενη ημέρα γιατί δεν έβγαιναν οι βάρδιες, οι εργαζόμενοι ξεπερνούν τα όρια της αντοχής τους».

Τα ΕΛΠΕ

Πολιτική επιλογή η πριμοδότηση της εργοδοτικής ασυδοσίας

Τα προαναφερθέντα λαμβάνουν χώρα σε μια συγκυρία που οι εταιρείες διύλισης (ΕΛΠΕ και Motor Oil) απολαμβάνουν τεράστια κέρδη από την εκτόξευση των περιθωρίων διύλισης, ενώ η κυβέρνηση Μητσοτάκη αδιαφορεί απέναντι στις εκκλήσεις της αντιπολίτευσης και πολιτών για επιστροφή των κερδών στην κοινωνία, αλλά και στους εργαζόμενους των εταιρειών.

Τα συγκρίσιμα λειτουργικά κέρδη (EBITDA) των ΕΛΠΕ κατά το α’ τρίμηνο του 2022 διαμορφώθηκαν σε 99 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 54% σε σχέση με το α’ τρίμηνο του 2021, ενώ τα συγκρίσιμα καθαρά κέρδη ανήλθαν σε 4 εκατ. Και όμως, η εταιρεία πρότεινε στον Σύνδεσμο Εργαζομένων της ΑΣΠΡΟΦΟΣ συλλογική σύμβαση εργασίας με μηδενικές αυξήσεις χαρακτηρίζοντας εξωπραγματική απαίτηση το αίτημα των εργαζομένων για αυξήσεις στο ύψος του πληθωρισμού. Παρόμοια συλλογική σύμβαση, ψίχουλα την αποκαλούν οι εργαζόμενοι, προτείνει και η διοίκηση της ΕΚΟ ΑΒΕΕ.

Τις χειρουργικές κινήσεις με τις οποίες η κυβέρνηση Μητσοτάκη παραχώρησε τον πλήρη έλεγχο στην Paneuropean Oil and Industrial Holdings S.A (Λάτσης) υπενθυμίζει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενέργειας Παναγιώτης Κοντουσιάδης: «Ενώ η προηγούμενη κυβέρνηση (ΣΥΡΙΖΑ) διόριζε, ως όφειλε (με βάση τη Συμφωνία Μετόχων του 2003), δύο εκτελεστικά μέλη στο Δ.Σ., πλέον έχει καταλυθεί ο δημόσιος έλεγχος στη διαχείριση και στις επιλογές του ομίλου. Η σημερινή κυβέρνηση δεν διορίζει εκτελεστικό μέλος με διοικητικές αρμοδιότητες. Παράλληλα, με τη δημιουργία εταιρείας holding (της οποίας τα διυλιστήρια αποτελούν θυγατρική), εξαλείφθηκε και η εκπροσώπηση των εργαζόμενων (είχαν δύο εκπροσώπους στο Δ.Σ.)».

Ο Π. Κοντουσιάδης θεωρεί ότι είναι συνειδητή κυβερνητική πολιτική η μη προστασία των εργαζόμενων (βλέπε νόμο Χατζηδάκη), καθώς, ακόμα και εκεί που έχει μετοχές το κράτος, πριμοδοτεί την εργοδοτική ασυδοσία, χωρίς να προστατεύει τη δημόσια περιουσία - «την ώρα που στην Ευρώπη όλες οι εταιρείες ενέργειας κρατικοποιούνται!».

Από το avgi.gr