Από την 1/1/2022 ξεκίνησε η λειτουργία του κεφαλαιοποιητικού συστήματος στην επικουρική ασφάλιση (ΤΕΚΑ) με την υποχρεωτική ασφάλιση των νέων που θα εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, με την λειτουργία του ΤΕΚΑ παρέχεται η δυνατότητα προαιρετικής επιλογής των ασφαλισμένων ηλικίας μέχρι 35 ετών (γεννημένοι από την 01/01/1987 και μετά), στο υφιστάμενο..
σύστημα (ΕΤΕΑΕΠ) για την επικουρική ασφάλιση να παραμείνουν σ’ αυτό ή να επιλέξουν από 1/1/2023 το κεφαλαιοποιητικό ταμείο επικουρικής ασφάλισης (ΤΕΚΑ).Το ερώτημα που προκύπτει για ένα ασφαλισμένο αυτής της κατηγορίας είναι: τί είναι συμφερότερο για έναν ήδη ασφαλισμένο που είναι μέχρι 35 ετών, να παραμείνει στο υπάρχον σύστημα (ΕΤΕΑΕΠ) επικουρικής ασφάλισης ή να επιλέξει να ασφαλιστεί στο νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα (ΤΕΚΑ); Η απάντηση στο συγκεκριμένο αυτό ερώτημα η οποία θα οδηγήσει στην λήψη μίας ορθολογικής απόφασης ενός ασφαλισμένου μόνο της συγκεκριμένης κατηγορίας, προϋποθέτει, από μεθοδολογική άποψη, την εκ των προτέρων (ex ante) αξιολόγηση κάποιων θεμελιωδών κριτηρίων επιλογής.
Πράγματι, το πρώτο κριτήριο που απαιτείται να ληφθεί υπόψη μόνο από τον ασφαλισμένο της συγκεκριμένης κατηγορίας είναι το κατά πόσο θεωρείται εφικτό στις μελλοντικές οικονομικές, αναπτυξιακές δημοσιονομικές κλπ συνθήκες της ελληνικής οικονομίας να μπορεί ο Κρατικός Προϋπολογισμός να χρηματοδοτήσει το κόστος μετάβασης το οποίο υπολογίζεται σε 78 δισ. ευρώ σε παρούσες αξίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ετήσιο ποσό του κόστους μετάβασης θα αυξάνεται σταδιακά με το πέρας των ετών όσο στο υφιστάμενο σύστημα (ΕΤΕΑΕΠ) επικουρικής ασφάλισης θα συνταξιοδοτούνται οι σημερινοί εργαζόμενοι άνω των 35 ετών και δεν θα υπάρχουν ασφαλισμένοι για να χρηματοδοτήσουν τις συντάξεις αυτές, αφού οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας θα ασφαλίζονται υποχρεωτικά στο ΤΕΚΑ.
Επομένως θα πρέπει αυτές οι συντάξεις να χρηματοδοτηθούν από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Για την πρώτη δεκαετία το ετήσιο έλλειμμα θα είναι μικρότερο από ένα δις ευρώ. Μέχρι το 2040 το ετήσιο έλλειμμα που θα πρέπει να χρηματοδοτεί ο Κρατικός Προϋπολογισμός θα προσεγγίσει τα δύο δισ. ευρώ και μέχρι το 2050 θα διαμορφωθεί σε ετήσια βάση σε τρία δισ. ευρώ.
Η επικουρική ασφάλιση
Κατά συνέπεια, εναπόκειται στον ασφαλισμένο της προαιρετικής επιλογής να αξιολογήσει στην βάση αυτής της προοπτικής εάν θα αποφασίσει να ασφαλιστεί στο ΤΕΚΑ ή εάν θα παραμείνει στο υφιστάμενο σύστημα επικουρικής ασφάλισης ( ΕΤΕΑΕΠ), με την έννοια ότι οι μελλοντικές κυβερνήσεις θα μπορούν να χρηματοδοτήσουν αυτό το έλλειμμα των τριών δισ. ετησίως από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, προκειμένου να λάβει το σημερινό ύψος των 195 ευρώ μηνιαίας επικουρικής σύνταξης.
Το δεύτερο κριτήριο που απαιτείται να λάβουν υπόψη οι ασφαλισμένοι στο υφιστάμενο Ταμείο (ΕΤΕΑΕΠ) ηλικίας μέχρι 35 ετών είναι οι εγγυήσεις που προσφέρει στους ασφαλισμένους το ΤΕΚΑ και τις οποίες εγγυήσεις δεν προσφέρει το υφιστάμενο σύστημα επικουρικής ασφάλισης. Στην κατεύθυνση αυτή αξίζει να σημειωθεί ότι το κράτος, σύμφωνα με τον Ν. 4826/2021, εγγυάται τουλάχιστον το ύψος των εισφορών που θα έχει καταβάλλει ο ασφαλισμένος στο ΤΕΚΑ ακόμα και στην περίπτωση που αυτές θα είναι μικρότερες λόγω αρνητικών αποδόσεων των κεφαλαιαγορών.
Στην προοπτική αυτή ο ασφαλισμένος θα μπορεί να επιλέξει το επιθετικό χαρτοφυλάκιο με τον αυξημένο επενδυτικό κίνδυνο, αφού ακόμη και εάν οι αποδόσεις (π.χ. χρηματοπιστωτική κρίση του 2008), το κράτος θα χρηματοδοτήσει το έλλειμμα και ο ασφαλισμένος θα επιδιώξει να επιτύχει την μεγαλύτερη σύνταξη κατά 43% μέχρι 60%, δηλαδή θα εξασφαλίσει ένα επίπεδο μηνιαίας κεφαλαιοποιητικής επικουρικής σύνταξης της τάξης των 320 ευρώ.
Επίσης, το ΤΕΚΑ, εγγυάται ένα ελάχιστο ποσό επικουρικής σύνταξης σε περίπτωση θανάτου και αναπηρίας κάτι που δεν ισχύει στο υφιστάμενο σύστημα (ΕΤΕΑΕΠ) και το οποίο θα χρηματοδοτεί ο Κρατικός Προϋπολογισμός. Παράλληλα, ο ασφαλισμένος στο ΤΕΚΑ θα απολαμβάνει άλλη μία δυνατότητα σε σχέση με τους ασφαλισμένους του υφιστάμενου συστήματος επικουρικής ασφάλισης (ΕΤΕΑΕΠ) το οποίο συνίσταται στην επιστροφή εισφορών σε περίπτωση που έχει λιγότερα από 15 έτη ασφάλισης και δεν θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
Το κόστος μετάβασης
Κατά συνέπεια, εναπόκειται και πάλι στον ασφαλισμένο μέχρι 35 ετών (σύνολο 800.000 άτομα) προαιρετικής επιλογής ένταξης στην ασφάλιση στο ΤΕΚΑ να αξιολογήσει το κριτήριο των εγγυήσεων και των επενδυτικών ενδεχόμενων κινδύνων, προκειμένου να αποφασίσει ή όχι την επικουρική του ασφάλιση στο ΤΕΚΑ.
Όμως, είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι ενώ τα προεκτεθέντα κριτήρια αξιολόγησης και απόφασης ένταξης στην ασφάλιση(1/1/2023) του ΤΕΚΑ από τον ασφαλισμένο ηλικίας μέχρι 35 ετών στο υφιστάμενο σύστημα επικουρικής ασφάλισης (ΕΤΕΑΕΠ) επιδιώκουν με την νομοθέτηση τους την έλξη του συνόλου των 800.000 ατόμων στο ΤΕΚΑ, εντούτοις, σύμφωνα με την σχετική αναλογιστική μελέτη, όσο περισσότεροι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας εγκαταλείπουν το ΕΤΕΑΕΠ επιλέγοντας προαιρετικά το ΤΕΚΑ, τόσο περισσότερο αυξάνεται το κόστος μετάβασης(90 δις ευρώ) το οποίο θα κληθεί να χρηματοδοτήσει ο Κρατικός Προϋπολογισμός.
Στην προοπτική αυτή αντιλαμβάνεται κανείς γιατί στη σχετική αναλογιστική μελέτη ως βασικό σενάριο θεωρείται ότι το ΤΕΚΑ θα επιλέξει μόλις το 20% των ήδη ασφαλισμένων στο ΕΤΕΑΕΠ ηλικίας μέχρι 35 ετών(160.000 άτομα από το σύνολο των 800.000 ατόμων) με κόστος μετάβασης 78 δισ. ευρώ. Παράλληλα, στα σενάρια ευαισθησίας της ίδιας μελέτης λαμβάνονται υπόψη οι περιπτώσεις επιλογής του ΤΕΚΑ το 10% και το 30% των ήδη ασφαλισμένων στο ΕΤΕΑΕΠ ηλικίας μέχρι 35 ετών, με το κόστος μετάβασης να εκτιμάται σε 76 δις και 79 δις ευρώ αντίστοιχα.
Κατά συνέπεια, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προτιμώντας και όχι αποφεύγοντας τις αντιφάσεις, επέλεξε στην σχετική αναλογιστική μελέτη να μην εμφανιστεί ένα σενάριο μετακίνησης του συνόλου του πληθυσμού (800.000 άτομα) των ασφαλισμένων μέχρι 35 ετών από το ΕΤΕΑΕΠ προς το ΤΕΚΑ, παρά το γεγονός ότι για να προβληθεί η αναγκαιότητα μετάβασης και ύπαρξης του ΤΕΚΑ νομοθετήθηκαν εγγυήσεις και πλεονεκτήματα μίας βέβαιης επιλογής ασφάλισης στο ΤΕΚΑ, η οποία όμως αυτοαναιρείται από την σχετική αναλογιστική μελέτη που συνοδεύει τον Ν.4826/2021.
Ρομπόλης Σάββας - Μπέτσης Βασίλης
Από το slpress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου