Η ρύπανση της Ανατολικής Μεσογείου με πετρελαιοειδή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την Κύπρο, η οποία «πουλά» καθαρές παραλίες με γαλάζιες σημαίες, είναι κάτι παραπάνω από ορατή κυρίως λόγω της διάνοιξης της Διώρυγας του Σουέζ και της έντονης δραστηριοποίησης το τελευταίο διάστημα εταιρειών εντοπισμού φυσικού αερίου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το τελευταίο διάστημα η διέλευση των εμπορικών πλοίων μέσω της Διώρυγας του Σουέζ αυξήθηκε.
κατά 21% φτάνοντας στις 18.000 πλεούμενα το 2017. Αν υπολογιστεί το σύνολο των πλοίων που διαπλέουν την περιοχή παρακάμπτοντας τη Διώρυγα του Σουέζ οι αριθμοί είναι τρομακτικοί αφού αγγίζουν τις 300.000 πλοία ετησίως.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί, πως την περίοδο 2007-2011 και με βάση δορυφορικά δεδομένα ιχνηλατήθηκαν εκατοντάδες πετρελαιοκηλίδες και ο αριθμός τους εκτιμάται ότι είναι ανάλογος και τα χρόνια που ακολούθησαν. Παράλληλα, προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι στη λεκάνη της Λεβαντίνης δραστηριοποιούνται 20 υπεράκτιες πλατφόρμες για εντοπισμό υδρογονανθράκων.
Οι αριθμοί είναι τρομακτικοί, αν λάβει κανείς υπόψιν πως από την περιοχή διαπλέουν μεγάλα πετρελαιοφόρα χωρητικότητας μέχρι και 500.000 βαρελιών έκαστο.
Τα πιο πάνω στοιχεία και αριθμοί περιλαμβάνονται σε τρία βιβλία τα οποία καταπιάνονται με μελέτες για τη ρύπανση της Μεσογείου από πετρελαιοειδή σε συνδυασμό με την επιστήμη των ωκεάνιων προγνώσεων, με στόχο την αντιμετώπιση τυχόν ρύπανσης. Ανάμεσα στους συγγραφείς των μελετών και ο γνωστός ωκεανογράφος δρ Γιώργος Ζωδιάτης, ο οποίος επικεντρώθηκε στη συγγραφή των κεφαλαίων που αφορούν στα προγνωστικά μοντέλα διασποράς πετρελαιοκηλίδων, αφού έχει αναπτύξει και καθιερώσει μαζί με τους στενούς του επιστημονικούς συνεργάτες σε ευρωπαϊκό και μεσογειακό επίπεδο το προγνωστικό σύστημα διασποράς πετρελαιοκηλίδων MEDSLIK oil spill & floating object model, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί σε πραγματικά περιστατικά ρύπανσης στη Μεσόγειο όσο και σε άλλες ωκεάνιες-θαλάσσιες περιοχές.
Τι περιλαμβάνουν, όμως, οι μελέτες οι οποίες καταπιάνονται με τη ρύπανση της Μεσογείου και την αντιμετώπισή της.
Γίνεται αναφορά στις υπεράκτιες δραστηριότητες εξερεύνησης και εξόρυξης των υδρογονανθράκων και σημειώνεται ότι αποτελούν εν γένει δυνητική απειλή για το θαλάσσιο περιβάλλον, αφού τα πετρελαιοειδή σε περιπτώσεις κυρίως μεγάλων περιστατικών θαλάσσιας ρύπανσης, όπως π.χ. αυτής του κόλπου του Μεξικού τον Απρίλιο του 2010, μετά την έκρηξη στην υπεράκτια πλατφόρμα εξόρυξης πετρελαίου της BP Deep-Horizon, μπορούν να παραμείνουν στο θαλάσσιο περιβάλλον για μεγάλο χρονικό διάστημα, ανάλογα με τον τύπο του πετρελαίου, την ποσότητα διαρροής και των φυσιογραφικών και δυναμικών χαρακτηριστικών της θαλάσσιας περιοχής στην οποία παρουσιάζεται η ρύπανση.
Όπως αναφέρεται, τα τελευταία χρόνια στη Μεσόγειο Θάλασσα οι περισσότερες από τις δραστηριότητες εξερεύνησης και εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου διενεργούνται στην Ανατολική Μεσόγειο και ειδικότερα στη λεκάνη της Λεβαντίνης, με πέραν των 20 υπεράκτιων πλατφόρμων.
Τα μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα στην Aποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) του Ισραήλ (Leviathan) και της Αιγύπτου (Zor), καθώς επίσης και οι συνεχιζόμενες δραστηριότητες εξερεύνησης στο νότιο τμήμα της ΑΟΖ της Κύπρου, αυξάνουν τον κίνδυνο ενός μεγάλου περιστατικού θαλάσσιας ρύπανσης, όπως αυτού του κόλπου του Μεξικού και όχι μόνο. Οι νέες δραστηριότητες εξερεύνησης υδρογονανθράκων που δρομολογούνται στα ελληνικά ύδατα τα επόμενα χρόνια και η εντατικοποίηση των πρόσφατων εξερευνήσεων υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κύπρου από την Τουρκία (κατά παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας) επαυξάνουν ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο της θαλάσσιας ρύπανσης στη Μεσόγειο Θάλασσα.
Διαπλάτυνση του Σουέζ και κίνδυνοι
Σύμφωνα με στοιχεία που παρατίθενται, η διαπλάτυνση της διώρυγας του Σουέζ πριν από 4 χρόνια έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της διέλευσης των εμπορικών πλοίων από και προς τη Μεσόγειο διαμέσου της διώρυγας κατά περίπου 21% το 2017 φθάνοντας τις 18.000 πλοία, σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Ταυτόχρονα η μεταφορά LNG διαμέσου της διώρυγας έφθασε το 1,2 Tcf, κατέχοντας το 9% της διακίνησης του παγκόσμιου εμπορίου LNG, και την 3 θέση σε ό,τι αφορά τη διακίνηση αργού πετρελαίου και καυσίμων (5,5 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως), παρέχοντας πλέον και τη δυνατότητα του διάπλου σε μεγάλα πετρελαιοφόρα χωρητικότητας 500.000 βαρελιών. Ως αποτέλεσμα των πιο πάνω επαυξάνεται ακόμη περισσότερο ο κίνδυνος μεγάλων περιστατικών θαλάσσιας ρύπανσης από πετρελαιοειδή στην ευρύτερη περιοχή.
300.000 πλοία οργώνουν την περιοχή ετησίως
Οι μελετητές σημειώνουν πως τα περιστατικά θαλάσσιας ρύπανσης στη Μεσόγειο Θάλασσα είναι στενά συνδεδεμένα και με τη ναυσιπλοΐα, αφού με βάση δορυφορικά στοιχεία τόσο από την Ευρωπαϊκή Διαστημική Εταιρεία όσο και από άλλα δορυφορικά συστήματα άλλων χωρών, η ιχνηλάτηση πετρελαιοκηλίδων στη Μεσόγειο που οφείλονται στον διάπλου των πλοίων είναι ένα τεκμηριωμένο φαινόμενο, για το οποίο η ΕΕ έχει εκδώσει σχετικές Οδηγίες για την αντιμετώπιση/αποτροπή τους, όπως της Οδηγίας 2005/35. Σύμφωνα με το REMPEC-Regional Marine Pollution Emergency Response Centre for the Mediterranean Sea, κατά το 2017 πέραν των 300.000 πλοίων είχαν διαπλεύσει τη Μεσόγειο Θάλασσα. Προς τούτο, να σημειωθεί ότι κατά το χρονικό διάστημα από το 2007 έως το 2011 με τη χρήση των πιο πάνω δορυφορικών δεδομένων είχαν ιχνηλατηθεί εκατοντάδες πετρελαιοκηλίδες στη Βορειοανατολική λεκάνη της Λεβαντίνης, κατά μήκος του διάπλου των πλοίων στην περιοχή αυτή.
Πρόγνωση διασποράς της ρύπανσης
Τα βιβλία αυτά παρουσιάζουν εκτενή ανασκόπηση μελετών σχετικά με τη ρύπανση από πετρελαιοειδή στη Μεσόγειο Θάλασσα, μέσω 26 συνολικά κεφαλαίων τα οποία εξετάζουν τις διάφορες πηγές πετρελαίου που εισέρχονται στο θαλάσσιο περιβάλλον, τον διάπλου των πετρελαιοφόρων, τις υπεράκτιες πλατφόρμες, δραστηριότητες και προγνωστικά συστήματα που αφορούν στην πρόγνωση της διασποράς της ρύπανσης από πετρελαιοειδή στις λεκάνες της Ανατολικής και της Δυτικής Μεσογείου, την εκτίμηση πιθανότητας εμφάνισης πετρελαιοκηλίδων και την αντιμετώπιση περιστατικών ρύπανσης από πετρελαιοκηλίδες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου