Από το energypress.gr
Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1227/2011, γνωστός ως Κανονισμός REMIT, που αφορά στην ακεραιότητα και τη διαφάνεια στις χονδρεμπορικές αγορές ενέργειας, αποτέλεσε το αντικείμενο της τοποθέτησης της Νεκταρίας Καρακατσάνη, μέλους της ΡΑΕ, σε πρόσφατη εκδήλωση της HAEE (της Ελληνικής Δεξαμενής Σκέψης για την Ενεργειακή Οικονομία).
Όπως ανέλυσε η κα. Καρακατσάνη, ο Κανονισμός REMIT θέσπισε έναν δομημένο μηχανισμό καταχώρησης και εποπτείας των ενεργειακών συναλλαγών, τόσο από ..
τον ACER (τον Eυρωπαϊκό Οργανισμό για τη Συνεργασία των Ρυθμιστών Ενέργειας) όσο και τους εθνικούς ρυθμιστές, προκειμένου να αποτρέπονται φαινόμενα χειραγώγησης ή οποιαδήποτε άλλη ενέργεια που αντιβαίνει στη ομαλή λειτουργία των αγορών. Ως έννοια, η χειραγώγηση της αγοράς αφορά συχνά, αλλά όχι αποκλειστικά, την τεχνητή αύξηση ή συμπίεση της τιμής ενός δείκτη ή ενός προϊόντος. Διαισθητικά, σημαίνει τον επηρεασμό των τιμών στις αγορές ή την απόπειρα καθορισμού τους πέραν των πραγματικών συνθηκών προσφοράς και ζήτησης.
Η χειραγώγηση της αγοράς από κάποιον συμμετέχοντα μπορεί να ασκείται συνδυαστικά, αξιοποιώντας τις θέσεις του σε επιμέρους δραστηριότητες (παραγωγή, προμήθεια και εμπορία) αλλά και το χαρτοφυλάκιο των μονάδων παραγωγής που κατέχει. Καταχρηστικές πρακτικές δύνανται επίσης να ασκηθούν συνθετικά από κάποιον συμμετέχοντα που αξιοποιεί διαφορετικούς χρονικούς ορίζοντες (προθεσμιακή αγορά και βραχυπρόθεσμες συναλλαγές), ή συνδυάζει θέσεις σε φυσική παράδοση και χρηματοπιστωτικά προϊόντα, ή θέσεις σε πολλαπλά εμπορεύματα (commodities), λόγω των συσχετίσεων που εμφανίζουν δείκτες ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Χειραγώγηση αγοράς μπορεί επίσης να προκύψει μέσω της εφαρμογής εναρμονισμένων πρακτικών από πολλαπλούς συμμετέχοντες.
Επιγραμματικά, η άσκηση ή η απόπειρα χειραγώγησης στις αγορές ενέργειας δεν αφορά μόνο τις θέσεις των συμμετεχόντων και την επίδρασή τους στις τιμές, αλλά και τις εντολές διαπραγμάτευσης (orders) που υποβάλλουν, αποτυπώνοντας προθέσεις συναλλαγών. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης κινήσεις ή πληροφορίες που διαχέονται και δημιουργούν λανθασμένα ή αποπροσανατολιστικά σήματα. Παράλληλα, ο Κανονισμός απαγορεύει τη χρήση εμπιστευτικών (εσωτερικών) πληροφοριών για τη διενέργεια συναλλαγών καθώς και την επιλεκτική γνωστοποίησή τους σε τρίτα μέρη, ενώ προβλέπει, για λόγους διαφάνειας, την άμεση ανάρτησή τους σε κατάλληλες διαδικτυακές πλατφόρμες (inside information disclosing platforms).
Οι υποχρεώσεις υποβολής και αναφοράς δεδομένων στο πλαίσιο του REMIT είναι εκτενείς και καταλαμβάνουν όλο το φάσμα των εμπλεκόμενων μερών. Ειδικότερα, αφορούν τους συμμετέχοντες στις αγορές χονδρεμπορικής, τα χρηματιστήρια ενέργειας, τους εθνικούς Διαχειριστές, τους brokers, τα συστήματα αναφοράς / αντιστοίχισης συναλλαγών, τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών, τον ENTSO-E και τον ENTSO-G, καθώς και τις Αρχές Κεφαλαιαγοράς. Τα δεδομένα που υποβάλλονται, καταχωρούνται σε ειδικά μητρώα και αναλύονται από τον ACER. Αξίζει να τονιστεί ότι περιλαμβάνουν όχι μόνο τις συναλλαγές αλλά και όλες τις εντολές διαπραγμάτευσης. Αν και η αρχική πρόθεση του Κανονισμού ήταν να εστιάσει σε συναλλαγές χονδρικής, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κατόπιν αιτήματος της Γερμανίας, υιοθέτησε μια τροποποίηση, ώστε να περιλαμβάνονται και συμβάσεις καταναλωτών, εφόσον η δυναμικότητά τους υπερβαίνει τις 600 GWh ετησίως, σε επίπεδο ενιαίας οικονομικής οντότητας (ομίλου).
Για την επίτευξη των στόχων του, ο Κανονισμός REMIT παρέχει στις εθνικές ρυθμιστικές αρχές αρμοδιότητες διεξοδικής έρευνας καθώς και τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων σε όσους συμμετέχοντες χειραγωγούν τις αγορές ή παραβιάζουν τους επιμέρους κανόνες που εισάγονται ή εκδηλώνουν πρόθεση ύποπτων συμπεριφορών. Επιπρόσθετα, ο Κανονισμός επιβάλλει την υποχρέωση στα πρόσωπα που κατ’ επάγγελμα διεκπεραιώνουν συναλλαγές να διατηρούν αποτελεσματικές διαδικασίες για τον εντοπισμό καταχρηστικών πρακτικών αλλά και να προβαίνουν στην άμεση καταγγελία τους, σε περίπτωση που ανακύψουν ενδείξεις ύποπτων συναλλαγών. Η μεθοδολογία κυρώσεων για τις παραβιάσεις επιμέρους άρθρων του REMIT καθορίζεται από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές. Εκτός από τη διοικητική διάσταση, κάποιες συμπεριφορές ενέχουν και ποινική διάσταση.
Οι ιδιαιτερότητες των αγορών ενέργειας
Όπως επισήμανε η κα. Καρακατσάνη, η θέσπιση του Κανονισμού REMIT και η αποτελεσματική εφαρμογή του είναι κρίσιμη για τη διαφάνεια και την ομαλή λειτουργία των ενεργειακών αγορών, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που αυτές εμφανίζουν. Τα χαρακτηριστικά αυτά καθιστούν εφικτή την άσκηση καταχρηστικών συμπεριφορών και υπαρκτή την πιθανότητα χειραγώγησης των τιμών. Ειδικότερα:
- Η εξισορρόπηση μεταξύ παραγωγής και ζήτησης στην ηλεκτρική ενέργεια διενεργείται σε συνεχή βάση και σε πραγματικό χρόνο, ενώ η αποθήκευση με οικονομικό τρόπο είναι αρκετά περιορισμένη (γεγονός που αναμένεται να ανατραπεί στο μέλλον με τις τεχνολογικές εξελίξεις και την υποχώρηση των τιμών των μπαταριών). Υπό τις συνθήκες αυτές, η ζήτηση εμφανίζει περιορισμένη ελαστικότητα στην τιμή βραχυπρόθεσμα, ενώ μικρές μεταβολές στις συνθήκες μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές μεταβολές στην τιμή.
- Οι αγορές ηλεκτρισμού παρουσιάζουν συνήθως υψηλούς δείκτες συγκέντρωσης, με λιγότερους από 10 βασικούς συμμετέχοντες στον τομέα της παραγωγής, ενώ δεν είναι σπάνιο, κάποιες εταιρείες να κατέχουν δεσπόζουσα θέση.
- Οι συναλλαγές γίνονται σε σημαντικό βαθμό με διμερή συμβόλαια, γεγονός που μειώνει τη διαφάνεια.
- Στην Ευρώπη εκτιμάται ότι τα 2/3 των συναλλαγών ενέργειας διενεργούνται εξωχρηματιστηριακά (over-the-counter).
- Αρκετές αγορές εμφανίζουν περιορισμένη ρευστότητα.
Ποιες αλλαγές θέσπισε ο Κανονισμός
Για τους παραπάνω λόγους, η θέσπιση του Κανονισμού REMIT και η έκδοση του Εκτελεστικού Κανονισμού 1348/2014, που ακολούθησε, ήταν καταλυτικής σημασίας για την ενίσχυση της ακεραιότητας των ενεργειακών αγορών. Ο Εκτελεστικός Κανονισμός προσδιόρισε τους κανόνες στους οποίους υπόκεινται οι συμμετέχοντες στις ενεργειακές αγορές αναφορικά με την παροχή δεδομένων στον ACER, τις λεπτομέρειες των ενεργειακών προϊόντων χονδρικής καθώς και άλλων βασικών δεδομένων που πρέπει να γνωστοποιούνται, τους κατάλληλους διαύλους για την αναφορά των δεδομένων αυτών, τους χρόνους υποβολής και την περιοδικότητα των αναφορών.
Πιο συγκεκριμένα, ο Εκτελεστικός Κανονισμός περιλαμβάνει 4 βασικά σημεία:
Την εγγραφή των συμμετεχόντων στις ενεργειακές αγορές σε ένα κεντρικό ευρωπαϊκό μητρώο που ανέπτυξε ο ACER, σε συνεργασία με τους εθνικούς ρυθμιστές (πλατφόρμα CEREMP).
Τη συστηματική καταχώρηση και συλλογή στοιχείων σχετικά με την ταυτότητα, δραστηριοποίηση και συμπεριφορά των συμμετεχόντων καθώς και την τήρηση ή και διαβίβαση των δεδομένων αυτών στις εθνικές ρυθμιστικές αρχές.
Τη συστηματική παρακολούθηση της λειτουργίας των αγορών ενέργειας.
Το πλαίσιο συνεργασίας και συντονισμού δράσεων μεταξύ των ευρωπαίων ρυθμιστών.
Λόγω της πληθώρας και της σύνθετης φύσης των ενεργειακών προϊόντων, ο ACER εκδίδει αναλυτικότερες οδηγίες για επιμέρους θεματικές ενότητες. Ενδεικτικά, οι κατευθυντήριες γραμμές του Οργανισμού αποτυπώνονται στο Εγχειρίδιο αναφοράς συναλλαγών, το Εγχειρίδιο αναφοράς δεδομένων, και τις απαιτήσεις που προσδιόρισε για τους εγκεκριμένους μηχανισμούς καταχώρησης συναλλαγών. Η προσπάθεια πληρέστερης τυποποίησης των προϊόντων συνεχίζεται, με έμφαση πλέον σε εξωχρηματιστηριακά προϊόντα και τις πλατφόρμες ανάρτησης εσωτερικών πληροφοριών.
Τα ενεργειακά προϊόντα που υπόκεινται στον Κανονισμό REMIT περιλαμβάνουν συμβόλαια προμήθειας ή μεταφοράς ηλεκτρικής και ενέργειας και φυσικού αερίου με παράδοση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και παράγωγα προϊόντα (derivatives) που συνδέονται με ηλεκτρισμό ή φυσικό αέριο, όταν το αγαθό παράγεται, παραδίδεται, μεταφέρεται ή υπόκειται διαπραγμάτευση στην ΕΕ. Eξαίρεση αποτελούν οι διαπραγματεύσεις ενεργειακών παραγώγων σε χρηματιστήρια ενέργειας, οι οποίες υπόκεινται όχι στον REMIT αλλά σε αντίστοιχες απαγορεύσεις χειραγώγησης και εσωτερικής πληροφόρησης, οι οποίες προσδιορίζονται στον Κανονισμό 596/2014 για την κατάχρηση αγοράς.
Στατιστικά στοιχεία για τις συναλλαγές
Όπως ανέφερε η κα. Καρακατσάνη, το πλήθος των ενεργειακών συναλλαγών και εντολών που καταχωρούνται στην κεντρική πλατφόρμα του ACER και αναλύονται, τόσο αυτοματοποιημένα όσο και από αναλυτές του Οργανισμού, υπερβαίνει πλέον τα 2 εκατ. ημερησίως. Ειδικότερα, οι διενεργηθείσες συναλλαγές που προέρχονται από οργανωμένες αγορές ανέρχονται ημερησίως στις 250.000, οι διμερείς συναλλαγές σε 20.000 και οι εντολές διαπραγμάτευσης σε 1.8 εκατ. Οι αριθμοί αυτοί αφορούν πάνω από 13.500 εγγεγραμμένους συμμετέχοντες που δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από 70 ενεργειακές αγορές. Τα τυποποιημένα συμβόλαια που καταχωρούνται υπερβαίνουν τις 4.000 στην ηλεκτρική ενέργεια και τις 9.000 στο φυσικό αέριο. Οι εγκεκριμένοι μηχανισμοί καταχώρησης συναλλαγών υπερβαίνουν τους 100. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα δεδομένα που έχει συλλέξει ο ACER στο πλαίσιο του REMIT υπερβαίνουν πλέον σε μέγεθος τα 3 TB.
Έλεγχος των συναλλαγών
Όπως διευκρίνισε η κα. Καρακατσάνη, συγκριτικά με την παρακολούθηση που επιτελούν οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, οι αναλυτές του ACER έχουν πρόσβαση στο σύνολο των στοιχείων και έτσι, μπορούν να εξετάζουν τη συμπεριφορά των συμμετεχόντων στην ολότητά της, τόσο στη διασυνοριακή της διάσταση όσο και συνθετικά, όπως δηλαδή διαμορφώνεται από επιμέρους δραστηριότητες και πλατφόρμες συναλλαγών (venues).
Μια δυνητικά ύποπτη συμπεριφορά μπορεί να εντοπιστεί κατόπιν υποβολής καταγγελίας ή να ανιχνευτεί από τον ACER, αυτοματοποιημένα ή κατά τους χειρωνακτικούς και δειγματοληπτικούς ελέγχους που διεξάγει. Το εργαλείο ανάλυσης συναλλαγών που χρησιμοποιεί ο Οργανισμός, ονομάζεται SMARTS, αναπτύχθηκε αρχικά στην Αυστραλία, υιοθετήθηκε στη συνέχεια από το χρηματιστήριο Nasdaq και προσαρμόστηκε περαιτέρω για τις ιδιαιτερότητες των αγορών ενέργειας. Κάθε μήνα, το εργαλείο ανάλυσης των ενεργειακών συναλλαγών υποδεικνύει κατά μέσο όρο 5000 συναλλαγές προς διερεύνηση (alerts), εκ των οποίων οι 75 κρίνονται ως ύποπτες και θεωρείται ότι χρήζουν περαιτέρω ελέγχου. Επί της ουσίας, αν η αξιολόγηση που διενεργεί ο ACER αναδείξει ότι υφίσταται ζήτημα καταχρηστικής συμπεριφοράς, τότε ενεργοποιούνται οι εθνικές ρυθμιστικές ή και άλλες αρμόδιες αρχές, για διεξοδικό έλεγχο των συνθηκών στις περιπτώσεις που εντοπίστηκαν.
Παραδείγματα συμπεριφορών που αντιβαίνουν στον Κανονισμό REMIT
α) Ας υποθέσουμε ότι μια καθετοποιημένη εταιρεία γνωρίζει ότι μια μονάδα παραγωγής της αντιμετωπίζει τεχνική βλάβη και αναμένει ότι θα τεθεί σύντομα εκτός λειτουργίας, προκαλώντας έτσι ανοδική πίεση στην τιμή στην χονδρεμπορική αγορά. Στην περίπτωση αυτή, η εταιρεία θα μπορούσε να αξιοποιήσει την εσωτερική αυτή πληροφορία, ώστε να επωφεληθεί. Πριν η βλάβη ανακοινωθεί δημόσια και αποτυπωθεί η επίδρασή της στις τιμές, η εταιρεία θα μπορούσε, ως έμπορος, να αγοράσει ενέργεια πριν αυξηθεί η τιμή, και να την μεταπωλήσει αργότερα, όταν δημοσιοποιηθεί η βλάβη και αυξηθεί η τιμή στην αγορά. Η συμπεριφορά αυτή αντιβαίνει στον Κανονισμό REMIT.
β) Αν μια εταιρεία διαθέτει μονάδες φυσικού αερίου, οι οποίες έχουν συνάψει μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας αερίου και ταυτόχρονα μακροχρόνια συμβόλαια πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω της συσχέτισης των δεικτών στα οποία βασίζεται η τιμολόγηση των δύο τύπων συμβάσεων, η εταιρεία μπορεί να έχει το κίνητρο να επηρεάσει την τιμή ενός κοινού δείκτη αναφοράς, ώστε να αυξήσει τα κέρδη της (μειώνοντας τις πιστώσεις της ή αυξάνοντας τα έσοδα της) στη συνολική της θέση. Αν η εταιρεία εμφανίζει σημαντική δραστηριότητα σε πολλαπλές αγορές ή εισάγει και υγροποιημένο φυσικό αέριο, δεν αποκλείεται, ιδίως υπό συνθήκες έλλειψης (scarcity) ή περιορισμένης ρευστότητας, να επιδιώξει επηρεασμό των τιμών, σε πλασματικά επίπεδα, προς όφελος της, σε επίμαχα χρονικά διαστήματα. Στρατηγικές αυτού του τύπου επίσης αντιβαίνουν στον Κανονισμό REMIT.
γ) Οι προθεσμιακές συναλλαγές για φυσική παράδοση ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες εντάσσονται στις προημερήσιες αγορές με προτεραιότητα, οφείλουν επίσης να υπόκεινται στις αρχές της κοστοστρέφειας και της διαφάνειας. Ιδιαίτερη έμφαση αποδίδεται σε διμερείς συναλλαγές, ώστε να αποτραπούν πλασματικές τιμές, που μπορεί να στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό. Επιπρόσθετα, ο ACER έχει τη δυνατότητα να εξετάσει ενδοομιλικές συναλλαγές αν συντρέχουν λόγοι. Επειδή κρίσιμη παράμετρος για τον καθορισμό των τιμών στις προθεσμιακές αγορές είναι ο βαθμός διακύμανσης (volatility) στις βραχυπρόθεσμες αγορές, δεν είναι σπάνιο ένας συμμετέχων να επιδιώκει μέσω των παροδικών αποσύρσεων (withholding) κάποιων μονάδων παραγωγής του, κοντά στον πραγματικό χρόνο (π.χ. επίκληση αναπάντεχης βλάβης), να προκαλεί μεμονωμένα περιστατικά εκτίναξης των τιμών. Η συμπεριφορά αυτή μπορεί να επιφέρει μια πλασματική μεταβλητότητα στις βραχυπρόθεσμες αγορές, η οποία ασκεί ανοδική πίεση στις τιμές των προθεσμιακών προϊόντων. Στρατηγικές αυτού του τύπου επίσης εμπίπτουν στον Κανονισμό REMIT.
Είναι φανερό ότι σε μια διερεύνηση για χειραγώγηση τιμής, αρκετά σημεία συνιστούν θέμα ερμηνείας, αξιολόγησης της τεχνικής ανάλυσης αλλά και των επιχειρημάτων περί του εύλογου ή μη της πρακτικής που υιοθετήθηκε. Οι συμμετέχοντες που παραπέμπονται για καταχρηστικές συμπεριφορές καλούνται να τεκμηριώσουν ότι είχαν εύλογους λόγους για τις συναλλαγές τους και ενήργησαν με βάση αποδεκτές πρακτικές της αγοράς. Ενδεικτικά, τον Νοέμβριο του 2013, ο Άγγλος ρυθμιστής, που εξέτασε ύποπτες συμπεριφορές στις αγορές φυσικού αερίου κατά τον Σεπτέμβριο του 2012, κατέληξε στο πόρισμα ότι εν τέλει δεν προκύπτει χειραγώγηση. Οι συμμετέχοντες που εκλήθησαν να αιτιολογήσουν τις ύποπτες συμπεριφορές που εντοπίστηκαν, παρέθεσαν το οικονομικό σκεπτικό τους, στη βάση του οποίου υπέβαλαν μια ακολουθία ασυνήθιστα χαμηλών τιμών λίγο πριν το κλείσιμο της αγοράς. Οι λόγοι αυτοί κρίθηκαν εύλογοι από τον ρυθμιστή.
Προκειμένου να προσδώσει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τα σημεία αυτά, ο ACER εκδίδει ένα φάσμα παραδειγμάτων συμπεριφορών που θεωρούνται καταχρηστικές. Ενδεικτικά αναφέρονται οι κυκλικές συναλλαγές (ταυτόχρονη διενέργεια πωλήσεων και αγορών), η υποβολή μιας ακολουθίας εικονικών εντολών αγοράς, με στόχο να προκληθεί δυναμική (momentum) και να διενεργηθεί πώληση σε υψηλότερη τιμή (pump and dump), καθώς και οι προκαθορισμένες συναλλαγές με προσυμφωνημένες τιμές με στόχο να αποκλειστούν άλλοι traders ή να αποκτηθεί φορολογικό πλεονέκτημα.
Κυρώσεις ρυθμιστών για παραβιάσεις REMIT
Όπως σημείωσε η κα. Καρακατσάνη, στο παρόν στάδιο, οι υποθέσεις που διερευνώνται από τον ACER στο πλαίσιο του Κανονισμού REMIT αγγίζουν τις 180. Η πρώτη απόφαση από ρυθμιστή ενέργειας για καταχρηστικές πρακτικές υπό το πρίσμα του REMIT εκδόθηκε τον Νοέμβριο του 2015 από τον Ισπανό Ρυθμιστή και αφορά πρόστιμο 25 εκατ. €. Πιο συγκεκριμένα, η εταιρεία Iberdrola κατηγορήθηκε ότι εφάρμοσε μια στρατηγική συμπεριφορά, για χρονική περίοδο 3 εβδομάδων, η οποία προκάλεσε την αύξηση των τιμών για την υδροηλεκτρική παραγωγή της, την περιορισμένη κατανομή 3 υδροηλεκτρικών μονάδων της στην αγορά και την αύξηση των εσόδων της από άλλες μονάδες. Επίσης, η ανάλυση του ρυθμιστή ανέδειξε τη συντηρητική χρήση των υδάτινων αποθεμάτων της εταιρείας, ενόψει μια δημοπρασίας που θα επηρέαζε τα τιμολόγια λιανικής. Η εταιρεία διατύπωσε το σκεπτικό ότι προσπάθησε να ισορροπήσει το χαρτοφυλάκιο της, που περιλαμβάνει αιολικά και υδροηλεκτρικά. Παρέθεσε το επιχείρημα ότι το αιολικό δυναμικό ήταν μειωμένο, και κατά συνέπεια, θα αναγκαζόταν ενδεχομένως και η ίδια να αγοράσει ενέργεια, γεγονός που θα δημιουργούσε αντικίνητρο για την συμπεριφορά για την οποία κατηγορήθηκε. Ο Ισπανός ρυθμιστής δεν αποδέχθηκε τους ισχυρισμούς της εταιρείας και ποσοτικοποίησε το σημαντικό όφελος που αυτή αποκόμισε στο σύνολο της δραστηριότητά της, καταλήγοντας στην επιβολή προστίμου 25 εκατ. €.
Αντίστοιχα, υπό το πρίσμα του Κανονισμού REMIT, ο Ιταλός ρυθμιστής προέβη τον Οκτώβριο του 2016 σε διερεύνηση των εταιρειών Enel και Sorgenia για απόσυρση ισχύος από την προημερήσια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ιταλίας και ο έλεγχος ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2017 με την επιβολή δεσμεύσεων στην Enel (την εφαρμογή αποδεκτού ορίου κερδοφορίας σε επίμαχη μονάδα παραγωγής).
Χρηματιστήριο Ενέργειας και Δημοπρασίες ΝΟΜΕ
Στη συζήτηση που ακολούθησε την ομιλία της, η κα. Καρακατσάνη αναφέρθηκε στη σύσταση και λειτουργία του χρηματιστηρίου ενέργειας, ως μια εξέλιξη καταλυτικής σημασίας τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Η διασφάλιση της ακεραιότητας και της διαφάνειας στις 4 νέες αγορές του target model θα επιτευχθεί μέσω της εφαρμογής διεξοδικών και αποτελεσματικών μηχανισμών εποπτείας. Αντίστοιχα, σε ερώτημα που τέθηκε για τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, το μέλος της ΡΑΕ επισήμανε ότι αποτελεί αντικείμενο διερεύνησης από τη ΡΑΕ το αν οι ποσότητες που διεκδικεί ή κατέχει ένας συμμετέχων εμφανίζουν συνάφεια με το πελατολόγιο του, ο τρόπος δραστηριοποίησης στη δευτερογενή αγορά, καθώς και το κατά πόσο η ακολουθία των προσφορών που υποβάλλονται στις δημοπρασίες επηρεάζουν τις τιμές, περιορίζοντας ενδεχομένως το δυνητικό όφελος για τους καταναλωτές.
Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1227/2011, γνωστός ως Κανονισμός REMIT, που αφορά στην ακεραιότητα και τη διαφάνεια στις χονδρεμπορικές αγορές ενέργειας, αποτέλεσε το αντικείμενο της τοποθέτησης της Νεκταρίας Καρακατσάνη, μέλους της ΡΑΕ, σε πρόσφατη εκδήλωση της HAEE (της Ελληνικής Δεξαμενής Σκέψης για την Ενεργειακή Οικονομία).
Όπως ανέλυσε η κα. Καρακατσάνη, ο Κανονισμός REMIT θέσπισε έναν δομημένο μηχανισμό καταχώρησης και εποπτείας των ενεργειακών συναλλαγών, τόσο από ..
τον ACER (τον Eυρωπαϊκό Οργανισμό για τη Συνεργασία των Ρυθμιστών Ενέργειας) όσο και τους εθνικούς ρυθμιστές, προκειμένου να αποτρέπονται φαινόμενα χειραγώγησης ή οποιαδήποτε άλλη ενέργεια που αντιβαίνει στη ομαλή λειτουργία των αγορών. Ως έννοια, η χειραγώγηση της αγοράς αφορά συχνά, αλλά όχι αποκλειστικά, την τεχνητή αύξηση ή συμπίεση της τιμής ενός δείκτη ή ενός προϊόντος. Διαισθητικά, σημαίνει τον επηρεασμό των τιμών στις αγορές ή την απόπειρα καθορισμού τους πέραν των πραγματικών συνθηκών προσφοράς και ζήτησης.
Η χειραγώγηση της αγοράς από κάποιον συμμετέχοντα μπορεί να ασκείται συνδυαστικά, αξιοποιώντας τις θέσεις του σε επιμέρους δραστηριότητες (παραγωγή, προμήθεια και εμπορία) αλλά και το χαρτοφυλάκιο των μονάδων παραγωγής που κατέχει. Καταχρηστικές πρακτικές δύνανται επίσης να ασκηθούν συνθετικά από κάποιον συμμετέχοντα που αξιοποιεί διαφορετικούς χρονικούς ορίζοντες (προθεσμιακή αγορά και βραχυπρόθεσμες συναλλαγές), ή συνδυάζει θέσεις σε φυσική παράδοση και χρηματοπιστωτικά προϊόντα, ή θέσεις σε πολλαπλά εμπορεύματα (commodities), λόγω των συσχετίσεων που εμφανίζουν δείκτες ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Χειραγώγηση αγοράς μπορεί επίσης να προκύψει μέσω της εφαρμογής εναρμονισμένων πρακτικών από πολλαπλούς συμμετέχοντες.
Επιγραμματικά, η άσκηση ή η απόπειρα χειραγώγησης στις αγορές ενέργειας δεν αφορά μόνο τις θέσεις των συμμετεχόντων και την επίδρασή τους στις τιμές, αλλά και τις εντολές διαπραγμάτευσης (orders) που υποβάλλουν, αποτυπώνοντας προθέσεις συναλλαγών. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης κινήσεις ή πληροφορίες που διαχέονται και δημιουργούν λανθασμένα ή αποπροσανατολιστικά σήματα. Παράλληλα, ο Κανονισμός απαγορεύει τη χρήση εμπιστευτικών (εσωτερικών) πληροφοριών για τη διενέργεια συναλλαγών καθώς και την επιλεκτική γνωστοποίησή τους σε τρίτα μέρη, ενώ προβλέπει, για λόγους διαφάνειας, την άμεση ανάρτησή τους σε κατάλληλες διαδικτυακές πλατφόρμες (inside information disclosing platforms).
Οι υποχρεώσεις υποβολής και αναφοράς δεδομένων στο πλαίσιο του REMIT είναι εκτενείς και καταλαμβάνουν όλο το φάσμα των εμπλεκόμενων μερών. Ειδικότερα, αφορούν τους συμμετέχοντες στις αγορές χονδρεμπορικής, τα χρηματιστήρια ενέργειας, τους εθνικούς Διαχειριστές, τους brokers, τα συστήματα αναφοράς / αντιστοίχισης συναλλαγών, τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών, τον ENTSO-E και τον ENTSO-G, καθώς και τις Αρχές Κεφαλαιαγοράς. Τα δεδομένα που υποβάλλονται, καταχωρούνται σε ειδικά μητρώα και αναλύονται από τον ACER. Αξίζει να τονιστεί ότι περιλαμβάνουν όχι μόνο τις συναλλαγές αλλά και όλες τις εντολές διαπραγμάτευσης. Αν και η αρχική πρόθεση του Κανονισμού ήταν να εστιάσει σε συναλλαγές χονδρικής, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κατόπιν αιτήματος της Γερμανίας, υιοθέτησε μια τροποποίηση, ώστε να περιλαμβάνονται και συμβάσεις καταναλωτών, εφόσον η δυναμικότητά τους υπερβαίνει τις 600 GWh ετησίως, σε επίπεδο ενιαίας οικονομικής οντότητας (ομίλου).
Για την επίτευξη των στόχων του, ο Κανονισμός REMIT παρέχει στις εθνικές ρυθμιστικές αρχές αρμοδιότητες διεξοδικής έρευνας καθώς και τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων σε όσους συμμετέχοντες χειραγωγούν τις αγορές ή παραβιάζουν τους επιμέρους κανόνες που εισάγονται ή εκδηλώνουν πρόθεση ύποπτων συμπεριφορών. Επιπρόσθετα, ο Κανονισμός επιβάλλει την υποχρέωση στα πρόσωπα που κατ’ επάγγελμα διεκπεραιώνουν συναλλαγές να διατηρούν αποτελεσματικές διαδικασίες για τον εντοπισμό καταχρηστικών πρακτικών αλλά και να προβαίνουν στην άμεση καταγγελία τους, σε περίπτωση που ανακύψουν ενδείξεις ύποπτων συναλλαγών. Η μεθοδολογία κυρώσεων για τις παραβιάσεις επιμέρους άρθρων του REMIT καθορίζεται από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές. Εκτός από τη διοικητική διάσταση, κάποιες συμπεριφορές ενέχουν και ποινική διάσταση.
Οι ιδιαιτερότητες των αγορών ενέργειας
Όπως επισήμανε η κα. Καρακατσάνη, η θέσπιση του Κανονισμού REMIT και η αποτελεσματική εφαρμογή του είναι κρίσιμη για τη διαφάνεια και την ομαλή λειτουργία των ενεργειακών αγορών, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που αυτές εμφανίζουν. Τα χαρακτηριστικά αυτά καθιστούν εφικτή την άσκηση καταχρηστικών συμπεριφορών και υπαρκτή την πιθανότητα χειραγώγησης των τιμών. Ειδικότερα:
- Η εξισορρόπηση μεταξύ παραγωγής και ζήτησης στην ηλεκτρική ενέργεια διενεργείται σε συνεχή βάση και σε πραγματικό χρόνο, ενώ η αποθήκευση με οικονομικό τρόπο είναι αρκετά περιορισμένη (γεγονός που αναμένεται να ανατραπεί στο μέλλον με τις τεχνολογικές εξελίξεις και την υποχώρηση των τιμών των μπαταριών). Υπό τις συνθήκες αυτές, η ζήτηση εμφανίζει περιορισμένη ελαστικότητα στην τιμή βραχυπρόθεσμα, ενώ μικρές μεταβολές στις συνθήκες μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές μεταβολές στην τιμή.
- Οι αγορές ηλεκτρισμού παρουσιάζουν συνήθως υψηλούς δείκτες συγκέντρωσης, με λιγότερους από 10 βασικούς συμμετέχοντες στον τομέα της παραγωγής, ενώ δεν είναι σπάνιο, κάποιες εταιρείες να κατέχουν δεσπόζουσα θέση.
- Οι συναλλαγές γίνονται σε σημαντικό βαθμό με διμερή συμβόλαια, γεγονός που μειώνει τη διαφάνεια.
- Στην Ευρώπη εκτιμάται ότι τα 2/3 των συναλλαγών ενέργειας διενεργούνται εξωχρηματιστηριακά (over-the-counter).
- Αρκετές αγορές εμφανίζουν περιορισμένη ρευστότητα.
Ποιες αλλαγές θέσπισε ο Κανονισμός
Για τους παραπάνω λόγους, η θέσπιση του Κανονισμού REMIT και η έκδοση του Εκτελεστικού Κανονισμού 1348/2014, που ακολούθησε, ήταν καταλυτικής σημασίας για την ενίσχυση της ακεραιότητας των ενεργειακών αγορών. Ο Εκτελεστικός Κανονισμός προσδιόρισε τους κανόνες στους οποίους υπόκεινται οι συμμετέχοντες στις ενεργειακές αγορές αναφορικά με την παροχή δεδομένων στον ACER, τις λεπτομέρειες των ενεργειακών προϊόντων χονδρικής καθώς και άλλων βασικών δεδομένων που πρέπει να γνωστοποιούνται, τους κατάλληλους διαύλους για την αναφορά των δεδομένων αυτών, τους χρόνους υποβολής και την περιοδικότητα των αναφορών.
Πιο συγκεκριμένα, ο Εκτελεστικός Κανονισμός περιλαμβάνει 4 βασικά σημεία:
Την εγγραφή των συμμετεχόντων στις ενεργειακές αγορές σε ένα κεντρικό ευρωπαϊκό μητρώο που ανέπτυξε ο ACER, σε συνεργασία με τους εθνικούς ρυθμιστές (πλατφόρμα CEREMP).
Τη συστηματική καταχώρηση και συλλογή στοιχείων σχετικά με την ταυτότητα, δραστηριοποίηση και συμπεριφορά των συμμετεχόντων καθώς και την τήρηση ή και διαβίβαση των δεδομένων αυτών στις εθνικές ρυθμιστικές αρχές.
Τη συστηματική παρακολούθηση της λειτουργίας των αγορών ενέργειας.
Το πλαίσιο συνεργασίας και συντονισμού δράσεων μεταξύ των ευρωπαίων ρυθμιστών.
Λόγω της πληθώρας και της σύνθετης φύσης των ενεργειακών προϊόντων, ο ACER εκδίδει αναλυτικότερες οδηγίες για επιμέρους θεματικές ενότητες. Ενδεικτικά, οι κατευθυντήριες γραμμές του Οργανισμού αποτυπώνονται στο Εγχειρίδιο αναφοράς συναλλαγών, το Εγχειρίδιο αναφοράς δεδομένων, και τις απαιτήσεις που προσδιόρισε για τους εγκεκριμένους μηχανισμούς καταχώρησης συναλλαγών. Η προσπάθεια πληρέστερης τυποποίησης των προϊόντων συνεχίζεται, με έμφαση πλέον σε εξωχρηματιστηριακά προϊόντα και τις πλατφόρμες ανάρτησης εσωτερικών πληροφοριών.
Τα ενεργειακά προϊόντα που υπόκεινται στον Κανονισμό REMIT περιλαμβάνουν συμβόλαια προμήθειας ή μεταφοράς ηλεκτρικής και ενέργειας και φυσικού αερίου με παράδοση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και παράγωγα προϊόντα (derivatives) που συνδέονται με ηλεκτρισμό ή φυσικό αέριο, όταν το αγαθό παράγεται, παραδίδεται, μεταφέρεται ή υπόκειται διαπραγμάτευση στην ΕΕ. Eξαίρεση αποτελούν οι διαπραγματεύσεις ενεργειακών παραγώγων σε χρηματιστήρια ενέργειας, οι οποίες υπόκεινται όχι στον REMIT αλλά σε αντίστοιχες απαγορεύσεις χειραγώγησης και εσωτερικής πληροφόρησης, οι οποίες προσδιορίζονται στον Κανονισμό 596/2014 για την κατάχρηση αγοράς.
Στατιστικά στοιχεία για τις συναλλαγές
Όπως ανέφερε η κα. Καρακατσάνη, το πλήθος των ενεργειακών συναλλαγών και εντολών που καταχωρούνται στην κεντρική πλατφόρμα του ACER και αναλύονται, τόσο αυτοματοποιημένα όσο και από αναλυτές του Οργανισμού, υπερβαίνει πλέον τα 2 εκατ. ημερησίως. Ειδικότερα, οι διενεργηθείσες συναλλαγές που προέρχονται από οργανωμένες αγορές ανέρχονται ημερησίως στις 250.000, οι διμερείς συναλλαγές σε 20.000 και οι εντολές διαπραγμάτευσης σε 1.8 εκατ. Οι αριθμοί αυτοί αφορούν πάνω από 13.500 εγγεγραμμένους συμμετέχοντες που δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από 70 ενεργειακές αγορές. Τα τυποποιημένα συμβόλαια που καταχωρούνται υπερβαίνουν τις 4.000 στην ηλεκτρική ενέργεια και τις 9.000 στο φυσικό αέριο. Οι εγκεκριμένοι μηχανισμοί καταχώρησης συναλλαγών υπερβαίνουν τους 100. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα δεδομένα που έχει συλλέξει ο ACER στο πλαίσιο του REMIT υπερβαίνουν πλέον σε μέγεθος τα 3 TB.
Έλεγχος των συναλλαγών
Όπως διευκρίνισε η κα. Καρακατσάνη, συγκριτικά με την παρακολούθηση που επιτελούν οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές, οι αναλυτές του ACER έχουν πρόσβαση στο σύνολο των στοιχείων και έτσι, μπορούν να εξετάζουν τη συμπεριφορά των συμμετεχόντων στην ολότητά της, τόσο στη διασυνοριακή της διάσταση όσο και συνθετικά, όπως δηλαδή διαμορφώνεται από επιμέρους δραστηριότητες και πλατφόρμες συναλλαγών (venues).
Μια δυνητικά ύποπτη συμπεριφορά μπορεί να εντοπιστεί κατόπιν υποβολής καταγγελίας ή να ανιχνευτεί από τον ACER, αυτοματοποιημένα ή κατά τους χειρωνακτικούς και δειγματοληπτικούς ελέγχους που διεξάγει. Το εργαλείο ανάλυσης συναλλαγών που χρησιμοποιεί ο Οργανισμός, ονομάζεται SMARTS, αναπτύχθηκε αρχικά στην Αυστραλία, υιοθετήθηκε στη συνέχεια από το χρηματιστήριο Nasdaq και προσαρμόστηκε περαιτέρω για τις ιδιαιτερότητες των αγορών ενέργειας. Κάθε μήνα, το εργαλείο ανάλυσης των ενεργειακών συναλλαγών υποδεικνύει κατά μέσο όρο 5000 συναλλαγές προς διερεύνηση (alerts), εκ των οποίων οι 75 κρίνονται ως ύποπτες και θεωρείται ότι χρήζουν περαιτέρω ελέγχου. Επί της ουσίας, αν η αξιολόγηση που διενεργεί ο ACER αναδείξει ότι υφίσταται ζήτημα καταχρηστικής συμπεριφοράς, τότε ενεργοποιούνται οι εθνικές ρυθμιστικές ή και άλλες αρμόδιες αρχές, για διεξοδικό έλεγχο των συνθηκών στις περιπτώσεις που εντοπίστηκαν.
Παραδείγματα συμπεριφορών που αντιβαίνουν στον Κανονισμό REMIT
α) Ας υποθέσουμε ότι μια καθετοποιημένη εταιρεία γνωρίζει ότι μια μονάδα παραγωγής της αντιμετωπίζει τεχνική βλάβη και αναμένει ότι θα τεθεί σύντομα εκτός λειτουργίας, προκαλώντας έτσι ανοδική πίεση στην τιμή στην χονδρεμπορική αγορά. Στην περίπτωση αυτή, η εταιρεία θα μπορούσε να αξιοποιήσει την εσωτερική αυτή πληροφορία, ώστε να επωφεληθεί. Πριν η βλάβη ανακοινωθεί δημόσια και αποτυπωθεί η επίδρασή της στις τιμές, η εταιρεία θα μπορούσε, ως έμπορος, να αγοράσει ενέργεια πριν αυξηθεί η τιμή, και να την μεταπωλήσει αργότερα, όταν δημοσιοποιηθεί η βλάβη και αυξηθεί η τιμή στην αγορά. Η συμπεριφορά αυτή αντιβαίνει στον Κανονισμό REMIT.
β) Αν μια εταιρεία διαθέτει μονάδες φυσικού αερίου, οι οποίες έχουν συνάψει μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας αερίου και ταυτόχρονα μακροχρόνια συμβόλαια πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας, λόγω της συσχέτισης των δεικτών στα οποία βασίζεται η τιμολόγηση των δύο τύπων συμβάσεων, η εταιρεία μπορεί να έχει το κίνητρο να επηρεάσει την τιμή ενός κοινού δείκτη αναφοράς, ώστε να αυξήσει τα κέρδη της (μειώνοντας τις πιστώσεις της ή αυξάνοντας τα έσοδα της) στη συνολική της θέση. Αν η εταιρεία εμφανίζει σημαντική δραστηριότητα σε πολλαπλές αγορές ή εισάγει και υγροποιημένο φυσικό αέριο, δεν αποκλείεται, ιδίως υπό συνθήκες έλλειψης (scarcity) ή περιορισμένης ρευστότητας, να επιδιώξει επηρεασμό των τιμών, σε πλασματικά επίπεδα, προς όφελος της, σε επίμαχα χρονικά διαστήματα. Στρατηγικές αυτού του τύπου επίσης αντιβαίνουν στον Κανονισμό REMIT.
γ) Οι προθεσμιακές συναλλαγές για φυσική παράδοση ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες εντάσσονται στις προημερήσιες αγορές με προτεραιότητα, οφείλουν επίσης να υπόκεινται στις αρχές της κοστοστρέφειας και της διαφάνειας. Ιδιαίτερη έμφαση αποδίδεται σε διμερείς συναλλαγές, ώστε να αποτραπούν πλασματικές τιμές, που μπορεί να στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό. Επιπρόσθετα, ο ACER έχει τη δυνατότητα να εξετάσει ενδοομιλικές συναλλαγές αν συντρέχουν λόγοι. Επειδή κρίσιμη παράμετρος για τον καθορισμό των τιμών στις προθεσμιακές αγορές είναι ο βαθμός διακύμανσης (volatility) στις βραχυπρόθεσμες αγορές, δεν είναι σπάνιο ένας συμμετέχων να επιδιώκει μέσω των παροδικών αποσύρσεων (withholding) κάποιων μονάδων παραγωγής του, κοντά στον πραγματικό χρόνο (π.χ. επίκληση αναπάντεχης βλάβης), να προκαλεί μεμονωμένα περιστατικά εκτίναξης των τιμών. Η συμπεριφορά αυτή μπορεί να επιφέρει μια πλασματική μεταβλητότητα στις βραχυπρόθεσμες αγορές, η οποία ασκεί ανοδική πίεση στις τιμές των προθεσμιακών προϊόντων. Στρατηγικές αυτού του τύπου επίσης εμπίπτουν στον Κανονισμό REMIT.
Είναι φανερό ότι σε μια διερεύνηση για χειραγώγηση τιμής, αρκετά σημεία συνιστούν θέμα ερμηνείας, αξιολόγησης της τεχνικής ανάλυσης αλλά και των επιχειρημάτων περί του εύλογου ή μη της πρακτικής που υιοθετήθηκε. Οι συμμετέχοντες που παραπέμπονται για καταχρηστικές συμπεριφορές καλούνται να τεκμηριώσουν ότι είχαν εύλογους λόγους για τις συναλλαγές τους και ενήργησαν με βάση αποδεκτές πρακτικές της αγοράς. Ενδεικτικά, τον Νοέμβριο του 2013, ο Άγγλος ρυθμιστής, που εξέτασε ύποπτες συμπεριφορές στις αγορές φυσικού αερίου κατά τον Σεπτέμβριο του 2012, κατέληξε στο πόρισμα ότι εν τέλει δεν προκύπτει χειραγώγηση. Οι συμμετέχοντες που εκλήθησαν να αιτιολογήσουν τις ύποπτες συμπεριφορές που εντοπίστηκαν, παρέθεσαν το οικονομικό σκεπτικό τους, στη βάση του οποίου υπέβαλαν μια ακολουθία ασυνήθιστα χαμηλών τιμών λίγο πριν το κλείσιμο της αγοράς. Οι λόγοι αυτοί κρίθηκαν εύλογοι από τον ρυθμιστή.
Προκειμένου να προσδώσει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τα σημεία αυτά, ο ACER εκδίδει ένα φάσμα παραδειγμάτων συμπεριφορών που θεωρούνται καταχρηστικές. Ενδεικτικά αναφέρονται οι κυκλικές συναλλαγές (ταυτόχρονη διενέργεια πωλήσεων και αγορών), η υποβολή μιας ακολουθίας εικονικών εντολών αγοράς, με στόχο να προκληθεί δυναμική (momentum) και να διενεργηθεί πώληση σε υψηλότερη τιμή (pump and dump), καθώς και οι προκαθορισμένες συναλλαγές με προσυμφωνημένες τιμές με στόχο να αποκλειστούν άλλοι traders ή να αποκτηθεί φορολογικό πλεονέκτημα.
Κυρώσεις ρυθμιστών για παραβιάσεις REMIT
Όπως σημείωσε η κα. Καρακατσάνη, στο παρόν στάδιο, οι υποθέσεις που διερευνώνται από τον ACER στο πλαίσιο του Κανονισμού REMIT αγγίζουν τις 180. Η πρώτη απόφαση από ρυθμιστή ενέργειας για καταχρηστικές πρακτικές υπό το πρίσμα του REMIT εκδόθηκε τον Νοέμβριο του 2015 από τον Ισπανό Ρυθμιστή και αφορά πρόστιμο 25 εκατ. €. Πιο συγκεκριμένα, η εταιρεία Iberdrola κατηγορήθηκε ότι εφάρμοσε μια στρατηγική συμπεριφορά, για χρονική περίοδο 3 εβδομάδων, η οποία προκάλεσε την αύξηση των τιμών για την υδροηλεκτρική παραγωγή της, την περιορισμένη κατανομή 3 υδροηλεκτρικών μονάδων της στην αγορά και την αύξηση των εσόδων της από άλλες μονάδες. Επίσης, η ανάλυση του ρυθμιστή ανέδειξε τη συντηρητική χρήση των υδάτινων αποθεμάτων της εταιρείας, ενόψει μια δημοπρασίας που θα επηρέαζε τα τιμολόγια λιανικής. Η εταιρεία διατύπωσε το σκεπτικό ότι προσπάθησε να ισορροπήσει το χαρτοφυλάκιο της, που περιλαμβάνει αιολικά και υδροηλεκτρικά. Παρέθεσε το επιχείρημα ότι το αιολικό δυναμικό ήταν μειωμένο, και κατά συνέπεια, θα αναγκαζόταν ενδεχομένως και η ίδια να αγοράσει ενέργεια, γεγονός που θα δημιουργούσε αντικίνητρο για την συμπεριφορά για την οποία κατηγορήθηκε. Ο Ισπανός ρυθμιστής δεν αποδέχθηκε τους ισχυρισμούς της εταιρείας και ποσοτικοποίησε το σημαντικό όφελος που αυτή αποκόμισε στο σύνολο της δραστηριότητά της, καταλήγοντας στην επιβολή προστίμου 25 εκατ. €.
Αντίστοιχα, υπό το πρίσμα του Κανονισμού REMIT, ο Ιταλός ρυθμιστής προέβη τον Οκτώβριο του 2016 σε διερεύνηση των εταιρειών Enel και Sorgenia για απόσυρση ισχύος από την προημερήσια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ιταλίας και ο έλεγχος ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2017 με την επιβολή δεσμεύσεων στην Enel (την εφαρμογή αποδεκτού ορίου κερδοφορίας σε επίμαχη μονάδα παραγωγής).
Χρηματιστήριο Ενέργειας και Δημοπρασίες ΝΟΜΕ
Στη συζήτηση που ακολούθησε την ομιλία της, η κα. Καρακατσάνη αναφέρθηκε στη σύσταση και λειτουργία του χρηματιστηρίου ενέργειας, ως μια εξέλιξη καταλυτικής σημασίας τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Η διασφάλιση της ακεραιότητας και της διαφάνειας στις 4 νέες αγορές του target model θα επιτευχθεί μέσω της εφαρμογής διεξοδικών και αποτελεσματικών μηχανισμών εποπτείας. Αντίστοιχα, σε ερώτημα που τέθηκε για τις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, το μέλος της ΡΑΕ επισήμανε ότι αποτελεί αντικείμενο διερεύνησης από τη ΡΑΕ το αν οι ποσότητες που διεκδικεί ή κατέχει ένας συμμετέχων εμφανίζουν συνάφεια με το πελατολόγιο του, ο τρόπος δραστηριοποίησης στη δευτερογενή αγορά, καθώς και το κατά πόσο η ακολουθία των προσφορών που υποβάλλονται στις δημοπρασίες επηρεάζουν τις τιμές, περιορίζοντας ενδεχομένως το δυνητικό όφελος για τους καταναλωτές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου