Η 8η Δεκεμβρίου 2017 θα είναι, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, μια κομβική ημερομηνία στην παγκόσμια ιστορία του φυσικού αερίου, γνωστού και ως «καυσίμου του μέλλοντος». Όπως έχει αφήσει να εννοηθεί η ιδιωτική εταιρεία της Ρωσίας, Novatek (ο μεγάλος ανταγωνιστής της κρατικής Gazprom στην εσωτερική αγορά), την ημέρα εκείνη θα αποπλεύσει το πρώτο φορτίο υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από το νέο της εργοστάσιο στη Χερσόνησο Γιαμάλ, στον Αρκτικό Ωκεανό. Η επίσημη άδεια..
λειτουργίας της μονάδας δόθηκε από την ρωσική κυβέρνηση μόλις την περασμένη εβδομάδα, επιστεγάζοντας μια διόλου ευκαταφρόνητη προσπάθεια: 20.000 άνθρωποι δούλευαν νυχθημερόν μέσα στο (κυριολεκτικά) πολικό ψύχος επί μια ολόκληρη πενταετία, προκειμένου να ολοκληρωθεί αυτό το τιτάνιο έργο.
Στρόφιγγες στην μονάδα Yamal LNG της ιδιωτικής ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου Novatek, το 2016. NOVATEK.RU
------------------------------------------------------------------------
Μολονότι στην Ρωσία οι εξαγωγές φυσικού αερίου μέσω αγωγών εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να παραμένουν, βάσει νόμου, αποκλειστικό προνόμιο -ουσιαστικά μονοπώλιο- της κρατικής Gazprom, το 2013 η νομοθεσία τροποποιήθηκε ώστε να επιτραπεί και στους ιδιώτες παραγωγούς (π.χ. Novatek) να εξάγουν αέριο, καταρχήν με τη μορφή LNG. Επομένως, η 8/12/2017 σηματοδοτεί δύο βαρύνουσας σημασίας, εξελίξεις: Την έναρξη λειτουργίας του πρώτου εργοστασίου LNG στον Αρκτικό Ωκεανό, ανεξαρτήτως χώρας, και, επίσης, την έναρξη εξαγωγών αερίου από την Ρωσία από ιδιωτικές εταιρείες. Συμμέτοχοι της Novatek (ποσοστό 50,1%) σε αυτή την κολοσσιαία επένδυση των 27 δισ. δολαρίων, η οποία τελικά προχώρησε ακάθεκτη παρά τις Δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας στον ενεργειακό τομέα μετά το 2014, είναι η γαλλική Total (20%), η κινεζική China National Petroleum Corp (20%) και το κινεζικό επενδυτικό ταμείο «Δρόμος του Μεταξιού» (9,9%). Πρόκειται, δε, για μόλις την δεύτερη εγκατάσταση υγροποίησης σε ολόκληρη την αχανή Ρωσία μετά τη μονάδα Sakhalin-2 στον Ειρηνικό, η οποία λειτουργεί από το 2009 και ανήκει σε διεθνές consortium της ανταγωνιστικής Gazprom (50% συν μια μετοχή), της αγγλο-ολλανδικής Shell (27,5%) και των ιαπωνικών Mitsui (12,5%) και Mitsubishi (10%).
Για την ακρίβεια, φέτος τον Δεκέμβριο θα λειτουργήσει μόνο το πρώτο «τραίνο» (εργοστάσιο υγροποίησης) της μονάδας Γιαμάλ, ετήσιας παραγωγικής ικανότητας 5,5 εκατομμυρίων μετρικών τόνων, με το δεύτερο «τραίνο» να ακολουθεί εντός του 2018 και το τρίτο και τελευταίο εντός του 2019. Επομένως, στην πλήρη του ανάπτυξη (τέλος 2019), το Γιαμάλ LNG των τριών «τραίνων» θα είναι μια γιγαντιαία μονάδα υγροποίησης της τάξης των 16,5 εκατομμυρίων μετρικών τόνων ετησίως (ή, αφότου η συγκεκριμένη ποσότητα επαναεριοποιηθεί, των σχεδόν 22,5 δισ. κυβικών μέτρων), απολύτως συγκρίσιμη σε δυναμικό με τα αντίστοιχα φαραωνικά έργα «Sabine Pass» (ΗΠΑ, Cheniere Energy) και «Gorgon» (Αυστραλία, Chevron), τα οποία ξεκίνησαν αμφότερα εξαγωγές εντός του 2016.
Η πλήρης αξιοποίηση του Γιαμάλ LNG, από το 2019, θα αυξήσει κατά 150% τις ρωσικές εξαγωγικές δυνατότητες στον τομέα του LNG, καθώς το 2016 η μονάδα της Σαχαλίνης (Gazprom και λοιποί) παρήγαγε, αποκλειστικά για εξαγωγές, περίπου 14 δισ. κυβικά μέτρα, εκ των οποίων τα 9,5 δισ. κατέληξαν στην Ιαπωνία. Μέχρι πρότινος, η σοβαρή υστέρηση της Ρωσίας στις εξαγωγές LNG (όπου κυρίαρχη δύναμη είναι το Κατάρ, με 104 δισ. κυβικά μέτρα το 2016) θεωρείτο, από όλους τους ενεργειακούς αναλυτές, ως μέγα στρατηγικό μειονέκτημα της εξαγωγικής πολιτικής της, καθώς το εμπόριο με τη μορφή LNG είναι πολύ πιο «ευέλικτο» από το εμπόριο μέσω των παραδοσιακών αγωγών. Για την ακρίβεια, και παρά τις χαμηλές διεθνείς τιμές των υδρογονανθράκων οι οποίες επί του παρόντος δυσχεραίνουν πάρα πολύ τις όποιες περαιτέρω κεφαλαιουχικές επενδύσεις, απώτερος στόχος της Novatek είναι όπως αυξήσει, σε βάθος μιας δεκαετίας, την παραγωγή αερίου της Αρκτικής στα 70 εκατ. μετρικούς τόνους ετησίως (95 δισ. κυβικά μέτρα), συναγωνιζόμενη ευθέως το Κατάρ! Προκειμένου, όμως, να το επιτύχει αυτό, θα χρειαστεί όχι μόνο να επεκτείνει κι άλλο το Γιαμάλ LNG στην δεκαετία του 2020, αλλά και να κατασκευάσει μια δεύτερη μονάδα, γνωστή σήμερα με την ονομασία Arctic LNG-2. Αισιόδοξες προβλέψεις τοποθετούν το πρώτο «τραίνο» αυτής της μονάδας να λειτουργεί από το 2023.
-------------------------------------------------------------------
Για τη μεταφορά του υγροποιημένου φορτίου από τον Αρκτικό Κύκλο προς την κύρια αγορά-στόχο της Άπω Ανατολής (Κίνα, Νότια Κορέα, Ταιβάν και Ιαπωνία), παραγγέλθηκαν ήδη στα κορεατικά ναυπηγεία Daewoo Shipbuilding από την ρωσική ναυτιλιακή Sovcomflot, 15 υπερσύγχρονα πλοία μεταφοράς LNG, κόστους 320 εκατ. δολαρίων έκαστο (ίσως τα ακριβότερα εμπορικά πλοία όλων των εποχών, καθώς και τα «ισχυρότερα» ως προς τις μηχανές τους με 45 MW). Το μήκος τους είναι 300 μέτρα και η μεταφορική ικανότητα ενός εκάστου φθάνει τα 170.000 κυβικά μέτρα, σε υγρή, εξυπακούεται, μορφή. Θα διαθέτουν, για πρώτη φορά στην συγκεκριμένη κατηγορία πλοίων, πλήρεις παγοθραυστικές ικανότητες (!) και, ειδικότερα, θα δύνανται να διατρήσουν ένα παχύ στρώμα πάγου πάχους 2,1 μέτρων, έστω και αν η μέγιστη ταχύτητά τους εκεί θα περιορίζεται στους 5,5 κόμβους (ενώ στην «καθαρή» θάλασσα θα πλησιάζει τους 20 κόμβους). Ως καύσιμη ύλη, δε, τα πλοία αυτά θα χρησιμοποιούν επίσης LNG
Ο Δρ ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΙΤΑΡΑΣ είναι ενεργειακός αναλυτής, απόφοιτος του Baku Summer Energy School υπό την Διπλωματική Ακαδημία του Αζερμπαϊτζάν και επισκέπτης καθηγητής στην ανωτέρω, το ΠΑ.ΠΕΙ. και την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης (Τμήμα Οικονομικής Διπλωματίας). Όλες οι απόψεις που εκφράζονται στο παρόν είναι αυστηρά προσωπικές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου