Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Ενεργειακού & Τεχνολογικού Ινστιτούτου, Dr. Μάριος Πατσουλές, μιλάει στο insider.gr για τις προοπτικές έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, τα βασικά εμπόδια που καθυστερούν την πρόοδο της χώρας σε αυτόν τον τομέα, ενώ δίνει μια εκτίμηση για την ύπαρξη κοιτασμάτων στην Ελλάδα και προτείνει λύσεις για να αρθούν τα ευρύτερα εμπόδια γεωστρατηγικού χαρακτήρα αλλά και να καταφέρει η «Ελλάδα της κρίσης» να προσελκύσει το επενδυτικό ενδιαφέρον ξένων πετρελαϊκών επιχειρήσεων.
Στην Ελλάδα της κρίσης πόσο εύκολο είναι να επενδυθούν κεφάλαια για την έρευνα για υδρογονάνθρακες;
Στην Ελλάδα της κρίσης οι υποδομές που προϋπήρχαν για την έρευνα υδρογονανθράκων έχουν αποδομηθεί και εκ των ενόντων προσπαθούν κάποιοι να στηρίξουν ότι έχει απομείνει μήπως καταφέρουν να "ανάψουν το φιτίλι χωρίς λάδι". Όταν μάλιστα..
η γραφειοκρατία δεν κατάφερε να συμμαζευτεί λιγάκι, οι περισσότεροι δεν ρισκάρουν να διαθέσουν υπέρογκα πόσα για την εξερεύνηση πετρελαίου, μια από τις πλέον κοστοβόρες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Πρέπει να προσπαθήσουμε με κάθε τρόπο να βελτιώσουμε τις συνθήκες και να ξαναπροσελκύσουμε επενδυτές. Αυτό μπορεί να γίνει προβάλλοντας με έξυπνο και μεθοδικό τρόπο το δυναμικό υδρογονανθράκων της χώρας μας. Αν πείσουμε τις εταιρείες και προσφέρουμε διάφορες διευκολύνσεις, οι οποίες όμως δεν θα ξεπεράσουν τα όρια της ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος, τότε θα μπορέσουμε να επιταχύνουμε και να ενισχύσουμε τις προκλήσεις. Φυσικά οι εποχές είναι δύσκολες για τις «μπίζνες» του πετρελαίου, αφού οι τιμές πώλησής του παραμένουν σε σχετικά χαμηλά επίπεδα. Από την άλλη μεριά όμως, έχει έρθει κι η σειρά της Μεσόγειου. Τα κοιτάσματα της Βόρειας Θάλασσας εξαντλούνται. Η Ευρώπη διψάει για αέριο και πετρέλαιο και δεν φαίνεται να υπάρχει η πιθανότητα να καταφέρει να ξεδιψάσει για τις επόμενες δεκαετίες. Οι διαδικασίες έρευνας υδρογονανθράκων, δεν είναι λοιπόν μόνον θέμα οικονομικών πόρων, που έτσι κι αλλιώς η Ελλάδα δεν διαθέτει. Είναι περισσότερο θέμα συνθηκών προσέλκυσης επενδυτών με ταυτόχρονη επίτευξη ικανοποιητικού επιπέδου συνεννόησης μαζί τους, υιοθέτησης κονών ταχυτήτων εξυπηρέτησης των έναντι αμοιβών φυσικά, και διαβεβαίωσης ότι οι υποδομές λειτουργούν, κάτι που ακόμη δεν το έχουμε καταφέρει ούτε στο μισό σε σύγκριση π.χ με τους Ευρωπαίους του Βορά .
Αναφερόμενος στην ΑΟΖ σε δημόσιες τοποθετήσεις σας έχετε κάνει λόγο για "συνεκμετάλλευση". Τι ακριβώς εννοείτε;
Ένα θέμα που ενδιαφέρει άμεσα τις επενδύτριες εταιρείες είναι η οριστική και ακριβής διευθέτηση των συνόρων μεταξύ των χώρων. Αυτό συμβαίνει επειδή κάποι τμήμα από τους ταμιευτήρες που μπορεί να ανακαλυφθούν μπορεί να βρίσκεται στο υπέδαφος της άλλης χωράς. Στις περιπτώσεις αυτές, κάποια κράτη επιταχύνουν την εξόρυξη ώστε να προλάβουν να αρπάξουν ότι μπορέσουν από το διπλανό..., (στα πολύ βαθιά είναι σου λέει, ποιος θα το πάρει είδηση;). Αν μάλιστα αρχίσει και το άλλο κράτος να παράγει και από την άλλη μεριά, προκειμένου να προλάβει κι αυτό να αντλήσει όσο το δυνατόν περισσότερο..., τότε επέρχεται η απολυτή καταστροφή του ταμιευτήρα. Η μεγαλύτερη ποσότητα πετρελαίου μένει μέσα και για πάντα. Στις περιπτώσεις αυτές, που είναι γνωστές διεθνώς με τον όρο "Unitization" και που ουσιαστικά σημαίνει ορθολογική και δίκαιη συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων που εντοπίζονται σε όμορες χώρες, η λύση είναι μια και μοναδική, κάτι το οποίο έχει αποδείξει η διεθνής εμπειρία και νομοθεσία: να ανατίθεται η από κοινού εκμετάλλευση του κοιτάσματος σε έναν operator, που να γνωρίζει πολύ καλά μηχανική των ταμιευτήρων πετρελαίου, ώστε να γνωρίζει και να εκτίμα ακριβώς τις ποσότητες που παράγει το κάθε τμήμα ταμιευτήρα που βρίσκεται στα σύνορα χωρών. Δύσκολη δουλειά, άλλα δυνατόν γενέσθαι!
Έχουμε τελικά πετρέλαια στην Ελλάδα; Μπορούμε να γνωρίζουμε το δυναμικό των υδρογονανθράκων;
Η απάντηση είναι σαφώς ΝΑΙ, άλλα από την άλλη, τα θέματα αυτά καλύπτονται από υψηλή εμπιστευτικότητα, διότι αφορούν βιομηχανική έρευνα που κοστίζει πολύ ακριβά και πωλείται επίσης ακριβά. Όταν βγεις λοιπόν να τα πεις αυτά στα κανάλια, είσαι δεσμευμένος να αναφερθείς σε ακατανόητες για το ευρύ κοινό λεπτομέρειες, με αποτέλεσμα να επέρχεται ένα μπέρδεμα. Ναι, σε πάρα πολλές περιοχές γνωρίζουμε το δυναμικό υδρογονανθράκων από μελέτες που έγιναν από κοινού με γεωχημικούς πετρελαίου διεθνούς κύρους.
Για ποιά μέρη της Ελλάδας εκτιμάται ότι υπάρχει πετρέλαιο;
Από τις μέχρι τώρα έρευνες Ελλήνων και διεθνών επιστημόνων, αρκετές περιοχές στην Ελλάδα παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Πρόκειται για περιοχές οι όποιες διαθέτουν όλα τα στοιχεία, που μπορούν να πείσουν τους επενδυτές για περαιτέρω εξερεύνηση και γεωτρητικό πρόγραμμα.
Στο Ιόνιο, για παράδειγμα, είναι πάρα πολλές οι περιοχές όπου έχουν δημιουργηθεί συνθήκες γένεσης και εγκλωβισμού κοιτασμάτων πετρελαίου. Τούτο, πέραν των πολύτιμων δεδομένων που έχουν συγκεντρωθεί όλα αυτά τα χρονιά, αποδεικνύεται και εμμέσως, αφού σε ένα "δαχτυλίδι" όμοιων γεωλογικών σχηματισμών της προ-Απουλίας ζώνης όπως ονομάζεται (και ξεκάνει χονδρική από τη Ζάκυνθο, τρέχει προς βορά σε μια παχιά ζώνη στα δυτικά της Ελλάδας, μέχρι και πιο πάνω από Κέρκυρα, στρίβει δυτικότερα και κατεβαίνει προς νότο σε όλο το ανατολικό μέρος της Ιταλίας) έχουν στη μεριά της Ιταλίας ανακαλυφθεί πολύ ενδιαφέροντα κοιτάσματα, τα οποία βρίσκονται σε παράγωγη εδώ και πάρα πολλά χρονιά. Μάλιστα, προσωπικά, επειδή έχω επεξεργαστεί κτηματολογικά και εις βάθος "γεωλογικό ανάλογο", με στοιχεία που αποδεικνύουν το μεγάλο ενδιαφέρον, θα ξεκινούσα τις γεωτρήσεις από συγκεκριμένες περιοχές. Οι αξιόλογοι συνάδελφοι που ασχολούνται με την ανάπτυξη αυτής, όπως και άλλων περιοχών, είναι ενήμεροι για το υψηλό ενδιαφέρον κι έχουν ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες εντονότερης δραστηριοποίησης. Ας μη ξεχνάμε και τα κοιτάσματα του Κατάκολου, των Αλυκών Ζακύνθου και εκείνα στην Πηγή Ηρόδοτου (με το πρώτο πετρέλαιο που ανακοινώθηκε πριν 2.500 χρονιά από τον Ηρόδοτο, και θεωρείται η πρώτη επίσημη και καταγεγραμμένη ανακάλυψη στο κόσμο).
Με όμοιο τρόπο σκεπτόμενοι και αναγνωρίζοντας καλύτερα τις διάφορες περιοχές ανά τη χώρα, διαπιστώθηκε ενδιαφέρον για τη περιοχή του Θερμαϊκού (βλέπε κοίτασμα Επανομής), του Πρίνου φυσικά, όπου συνεχίζονται οι έρευνες για τα δορυφορικά κοιτάσματα, της λεκάνης των Γρεβενών κλπ.
Όσον άφορα τη Κρήτη, που πολλά ακούγονται, έχουν γίνει διάφορες ανακοινώσεις αλλά έχει πολύ δουλειά ακόμη για τον εντοπισμό κοιτασμάτων... Νότια της Κρήτης, τα ιζήματα, έχουν πάχη που φτάνουν τα 10 ως 12.000 μέτρα, κάτι, που είναι μεν πολλά υποσχόμενο, αλλά δεν παύει να βρίσκεται το όλο σύστημα σε ενεργό τεκτονική, κάτι που αποτελεί αρνητικό παράγοντα για τη διατήρηση της στεγανότητας των παγίδων. Παρόλα αυτά και επειδή οι γεωλογικοί σχηματισμοί συμπεριφέρονται με διαφορετικό τρόπο εις βάθος και με υπερκείμενο βάρος τρισεκατομμυρίων τόνων, τίποτα δεν απέκλειε την διατήρηση παγίδων πετρελαίου με υψηλό οικονομικά ενδιαφέροντα.
Με τις νέες τεχνολογίες που εφαρμόζονται σήμερα ανά τον κόσμο -και στην Μεσόγειο- σε βαθιά νερά, και στα επόμενα χρονιά, θα διαπιστώσουμε την άξια του δυναμικού αυτού, που ομολογουμένως απαιτεί πολύ υψηλού κόστους επενδύσεις και τεχνολογίες προκειμένου να αναδειχτεί η καλά κρυμμένη του άξια.
Από την εμπειρία σας για ποιο λόγο η Ελλάδα είναι τόσο πίσω στο θέμα της έρευνας και της εξόρυξης; Ποιά είναι τα βασικά εμπόδια για την ανάπτυξη του κλάδου;
Υπήρξε εποχή που η Εταιρεία Υδρογονανθράκων της χωράς, είτε λεγόταν ΔΕΠ, είτε ΔΕΠ-ΕΚΥ, ήταν στελεχωμένη με 250 ως και 350 εργαζόμενους. Ήμασταν ικανοί να εκτελούμε μόνοι μας τα σεισμικά και τις γεωτρήσεις. Εξερευνήσαμε την Ελλάδα σε πάρα πολλές περιοχές της και συναγάγαμε τα πρώτα σημαντικά συμπεράσματα. Συνεργαστήκαμε με ξένους έμπειρους συναδέλφους από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το United States Geological Survey, την Statoil και άλλους αναρίθμητους φορείς πετρελαϊκής ερευνάς, με βαριά εμπειρία. Ο εξοπλισμός που χρησιμοποιούσαμε ήταν προωθημένης τεχνολογίας και ουσιαστικά όλα τούτα μας βοήθησαν να στήσουμε τους πυλώνες που στηρίζεται σήμερα η γεωλογική και γεωφυσική γνώση για την εξερεύνηση των πετρελαϊκών συστημάτων που εντοπίσαμε τότε. Σε μια χώρα με την έκταση της Ελλάδας, οι περίπου 150 επιτύχεις γεωτρήσεις για πετρέλαιο, θεωρούνται ελάχιστες, τη στιγμή που το Ekofisk πετρελαιοπεδίο, το πρώτο που εντοπίστηκε στη Βόρεια Θάλασσα και στο οποίο είχα τη τύχη να εργαστώ, έχει την έκταση ενός Θερμαϊκού, και παρόλα αυτά, με την 31η γεώτρηση ανακαλύφθηκε το μεγάλο κοίτασμα πετρελαίου που παράγει ακόμη από τις αρχές του 1970. Όλα αυτά, σίγα και λόγω κακών -διαχρονικών- πολιτικών αποφάσεων, σταδιακά υποτιμήθηκαν ώσπου έσβησαν δια παντός, αφού τελικά πουλήθηκε ο εξοπλισμός και αδρανοποιήθηκε η χρήση των ως τότε συγκεντρωθέντων δεδομένων.
Διοργανώνετε και ένα συνέδριο για τους υδρογονάνθρακες και το φυσικό αέριο τον Ιούνιο. Θα μας πείτε δυο λόγια επάνω σε αυτό;
Το συνέδριο έχει τίτλο «Ελλάδα: Τα Αποθέματα Πετρελαίου & Φυσικού Αερίου μπορούν να αποτελέσουν βασικό μοχλό ανάπτυξης της χώρας».
Σκοπός του Συνεδρίου είναι να διερευνήσει σε βάθος και να ερμηνεύσει την πολιτική, τις εφαρμοσθείσες μεθόδους και τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί έως τώρα στον χώρο του “Upstream & Midstream” της πετρελαϊκής βιομηχανίας στην Ελλάδα. Αυτή τη φορά, το Συνέδριό μας είναι ακόμη περισσότερο προσανατολισμένο και εστιασμένο σε αντικείμενα που θα βοηθήσουν αποτελεσματικά την αναβάθμιση του κλάδου της χώρας μας, που ουσιαστικά και πρακτικά σημαίνει: περισσότερες νέες θέσεις εργασίας και ισχυρά έσοδα για την ενίσχυση της οικονομίας της χώρας.
Οι Επιτροπές μας έχουν εργαστεί για τη διασφάλιση μίας γκάμας εξειδικευμένων επιστημόνων, που θα καλύψουν το πλούσιο πρόγραμμά μας, το οποίο αποβλέπει στην επαγγελματική βελτίωση, την περαιτέρω ανάπτυξη των ευκαιριών για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, καθώς και τη διευκόλυνση των συζητήσεων ανάμεσα στις εμπλεκόμενες εταιρίες – Υπουργείο Ενέργειας – Πανεπιστημιακό χώρο – Επενδυτικό κλάδο και Πολιτικά κόμματα. Φυσικά, το ενδιαφέρον του Συνεδρίου είναι, επίσης στοχευμένο στην προστασία του περιβάλλοντος και πάνω απ’ όλα στην ορθή ενημέρωση για τις σύγχρονες μεθόδους εξερεύνησης και παραγωγής των υδρογονανθράκων και των ανάλογων υποδομών που απαιτούνται για την ορθολογική εφαρμογή τους στην χώρα μας, που εστιάζονται στη μεταφορά, διύλιση και παραγωγή προϊόντων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου