Σαν εξίσωση στην οποία προστίθενται συνεχώς νέοι άγνωστοι, κάνοντας την επίλυσή της ολοένα και πιο δύσκολη άσκηση, μοιάζει το άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου που συνδέεεται άμεσα με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ.
Σε μια στιγμή που οι δανειστές εμφανίζονται να ζητούν την απόσυρση της ΔΕΠΑ από την αγορά λιανικής στο όνομα της γρήγορης απελευθέρωσης, μια "ουρά" από το παρελθόν έρχεται να περιπλέξει έτι περαιτέρω τα πράγματα.
Πρόκειται για την ενδεχόμενη διεκδίκηση αποζημίωσης από το Δημόσιο εκ μέρους της Shell, και της ENI για την απώλεια του μονοπωλιακού τους δικαιώματος στη λιανική αγορά φυσικού αερίου. Το θέμα συνδέεται με το γεγονός ότι..
και οι δύο ξένες εταιρείες είχαν από το 2001 και για 30 χρόνια κατοχυρωμένο από τον νόμο δικαίωμα μονοπωλιακής δραστηριότητας στη διανομή και εμπορία φυσικού αερίου στη γεωγραφική περιφέρεια της Αττικής, και της Θεσσαλονίκης-Θεσσαλίας αντίστοιχα, κάτι που καταργήθηκε στο πλαίσιο εφαρμογής του μνημονίου. Οσο για την ελληνική πλευρά, ο μεν πρώην υπουργός Ενέργειας Π. Σκουρλέτης είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να δοθούν αποζημιώσεις από το Δημόσιο, ο δε νέος, Γ. Σταθάκης προφανώς και δεν έχει ακόμη ασχοληθεί με το θέμα.
Στη περίπτωση για παράδειγμα της Shell, στρατηγικού επενδυτή με 49% στην ΕΠΑ Αττικής (το 51% ανήκει στη ΔΕΠΑ), κοινοτικές πηγές αναφέρουν ότι το κόστος από την απώλεια της μονοπωλιακής αυτής δραστηριότητας έχει αποτιμηθεί σε περίπου 100 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η Shell δεν έχει ακόμη θέσει ζήτημα αποζημίωσης στην ελληνική κυβέρνηση, καθώς αναμένει την ανακοίνωση από τη ΡΑΕ στα τέλη Νοεμβρίου για τις νέες ταρίφες, το ύψος των οποίων θα καθορίσει και τη στάση της.
Το ερώτημα ωστόσο που γεννάται είναι εύλογο. Σε περίπτωση που τόσο η Shell όσο και η ENI θεωρήσουν ότι οι νέες ταρίφες δεν καλύπτουν τη ζημιά που υφίστανται από το άνοιγμα της αγοράς, τότε το Δημόσιο θα βρεθεί αντιμέτωπο με την καταβολή αποζημιώσεων. Το ίδιο αίτημα άλλωστε θα μπορούσε κάλλιστα να υποβάλει και η ΔΕΠΑ που θίγεται εξίσου με τις Shell, και ENI από την απώλεια του μονοπωλιακού δικαίωματος στη λιανική αγορά.
Σε μια τέτοια περίπτωση, και δεδομένου ότι χρήματα δεν υπάρχουν, μια λογικοφανής εξήγηση είναι ότι θα μπορούσε να υπάρξει κάποιου είδους συμψηφισμός, το ερώτημα ωστόσο είναι τι είδους.
Διότι αν για τις Shell, και ENI, ο συμψηφισμός αυτός σχετίζεται με την πίεση της Κομισιόν να αποσυρθεί από τη λιανική του αερίου η ΔΕΠΑ, η τελευταία ζημιώνεται σε αυτή την περίπτωση διπλά. Αφενός δεν παίρνει την αποζημίωση που δικαιούται όπως και οι δύο ξένες εταιρείες για την απώλεια του μονοπωλιακού δικαιώματος στη λιανική, αφετέρου καλείται να πληρώσει εκείνη για την αποζημίωση των δύο πρώτων!
Μπλοκάρει η ιδιωτικοποίηση
Στην ουσία η κατάσταση θυμίζει, όπως λέει άνθρωπος του χώρου, τον περίφημο "Κύβο του Ρούμπικ", που ενώ ο παίκτης ταιριάζει χρωματικά τη μια πλευρά του κύβου, την ίδια στιγμή χαλάει τη χρωματική ομοιομορφία της άλλης.
Φαύλος κύκλος δηλαδή. Τα παραπάνω συνδέονται άμεσα με την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ που φέρονται να ζητούν οι δανειστές να τρέξει εντός του 2017, η οποία και μπλοκάρει, όσο δεν επιλύονται τα θέματα των αποζημιώσεων και η απόσυρση της κρατικής εταιρείας από τη λιανική του αερίου.
Τυχόν αποχώρηση της ΔΕΠΑ από την εμπορία στα αστικά δίκτυα μειώνει και την αξία της εταιρείας, το ύψος όμως της απομείωσης και με τι όρους αυτό θα γίνει (σσ: καταβολή αποζημίωσης ή όχι) χρήζει μελέτης. Αν αυτό δεν απαντηθεί, τότε δεν μπορεί να απαντηθεί και τι ακριβώς είδους εταιρεία θα ιδιωτικοποιηθεί, (με παρουσία στη λιανική ή χωρίς κ.οκ.), "βραχυκυκλωνει" όλο το εγχείρημα, και επομένως ο σύμβουλος που θα προσλάβει το ΤΑΙΠΕΔ για την ιδιωτικοποιήση δεν θα έχει στην ουσία αντικείμενο.
Στην πράξη, αποδεικνύεται ότι το άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου είναι πολύ πιο σύνθετη υπόθεση απ’ ότι εκείνο του ηλεκτρισμού. Στον υποχρεωτικό διπλασιασμό των δημοπρατούμενων από τη ΔΕΠΑ ποσοτήτων ως το 2020, στην είσοδο νέων παικτών στην αγορά χονδρικής (M&M, Gazprom), και στην απαίτηση των δανειστών για αποχώρηση της κρατικής εταιρείας από τη λιανική, πρέπει κανείς να συνυπολογίσει και ένα χοντρό παιχνίδι αποζημιώσεων.
Μπορεί μέχρι σήμερα αυτή η διάσταση να μην έχει αναδειχθεί επαρκώς, αποτελεί ωστόσο ένα αγκάθι στα πλευρά της αγοράς που το κουβαλά μαζί της από το παρελθό, και κινδινεύει να τινάξει όλο το εγχείρημα στον αέρα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου