Βρισκόμαστε ενώπιον ενός Σχεδίου Νόμου, που σκοπό έχει την εναρμόνιση της Οδηγίας 2013/30/ΕΕ, στη Νομοθεσία της χώρας μας. Η σχετική Διαβούλευση που πρέπει να προηγηθεί της προώθησης συζήτησης - ψήφισης του Νόμου για τη Βουλή, έχει προταθεί από το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας να πραγματοποιηθεί σε ασφυκτικά στενά περιθώρια χρόνου, που για τη σημασία ενός τέτοιου Νόμου, θα έπρεπε αφενός να είχε αρχίσει νωρίτερα (δεν φταίει η παρούσα Κυβέρνηση) και αφετέρου να είχε λάβει τις ευρύτερες δυνατές διαστάσεις δημοσιότητας.
Πρόκειται για το υπερβολικά σοβαρό και σύγχρονο θέμα, που αφορά το «Πλαίσιο για την ασφάλεια στις υπεράκτιες εργασίες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, ενσωμάτωση της Οδηγίας 2013/30/ΕΕ, τροποποίηση του ΠΔ 148/2009 και άλλες διατάξεις».
Φυσικά, μέσα από ένα τέτοιο Νομοσχέδιο, αναδεικνύονται και επεξηγούνται πολλές..
φορές θέματα κρισιμα και συνθετα σχετικα με τις επιπτωσεις και τα πιθανα οφελη της ενεργειακης εκμεταλλευσης τοσο στο περιβαλλον, οσο και στην τοπικη κοινωνια και οικονομια. Οπως δειχνει η διεθνης εμπειρια αλλα και η Ελληνικη περιπτωση, οι απόψεις του κόσμου διίστανται ως προς τα θεματα αυτα, με αποτέλεσμα, η αναγγελια και μονο μιας τετοιας δραστηριότητας συχνα να προκαλει σωρεία αντιδράσεων που κοστιζουν χρονο, κοπο, τραυματα στις τοπικες κοινωνιες ακομα και την ματαιωση μιας κατα τ’αλλα πολλα υποσχομενης επενδυσης. Η σωστη προετοιμασια και κυριως η λεπτομερης και εγκαιρη ενημερωση των πολιτων, ιδιαιτερα των τοπικων κοινωνιων, σχετικα με την προταση αναπτυξης που τις αφορα, ειναι απολυτως απαραιτητες για την δημιουργια συνθηκων (επιτευξη) κοινωνικης συναινεσης.
Σε καθε διδικασια προετοιμασιας και υλοποιησης ενος τετοιου σχεδιου αναπτυξης εμπλεκεται ενας μεγαλος αριθμος απο φορεις, οργανωσεις και ομαδες με διαφορετικους ρολους, συμφεροντα και αντιληψεις: Το αρμόδιο υπουργείο με τους ανάλογους φορείς του, οι εταιρείες που έχουν κερδίσει τους διαγωνισμούς και θα αρχίσουν την εφαρμογή των επιχειρησιακών τους σχεδίων, οι τοπικές κοινωνίες που συνήθως ανησυχουν και οργανωνουν αντιδρασεις, αλλά και οι αντιπροσωπευτικοί φορείς της περιφέρειας, των όμορων δήμων, τα σωματεία και επιμελητήρια εργαζομένων, και τελος, οικολογικές οργανώσεις και ακτιβιστές, που πιθανώς προετοιμάζονται για λεπτομερείς αναλύσεις των προβλεπομενων δραστηριοτητων και πιεζουν για "ελεγχο" από μεριάς τους -αφού συνήθως δεν εμπιστεύονται τους κρατικούς φορείς που είναι εντεταλμένοι για τις σχετικές ενέργειες. Έτσι, χωρίς σοβαρη εκ των προτερων προετοιμασία και στρατηγικη δημοσιου διαλογου, ο χωρος της ενεργειακης ανάπτυξης μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε « καζάνι που βράζει».
Αντιμετωπίσαμε ανάλογα προβλήματα στο παρελθόν που για ανύπαρκτη αιτία μεθοδεύτηκαν με δόλιο τρόπο και ατεκμηρίωτη παραπληροφόρηση, αντιδράσεις περιορισμένης ομάδας της τοπικής κοινωνίας στη Περαία της Χαλκιδικής, που τελικά κατάφερε να σταματήσει στη κυριολεξία προγραμματισμένα έργα που είχαν στοιχίσει αρκετά εκατομμύρια (δραχμές τότε), και προς έκπληξη όλων των φορέων που ενεπλάκησαν στην υλοποίηση του έργου και παρά το ότι προσκομίστηκαν όλα τα απαραίτητα έγγραφα και οι μελέτες περιβάλλοντος και σκοπιμότητας, το έργο δεν συνεχίστηκε ποτέ.
Δεδομενων αναλογων εμπειριων στην Ευρωπη αλλα και διεθνως, και με στοχο να προληφθούν ανάλογες καταστάσεις στο μελλον, η συγκεκριμένη Οδηγία "πέρασε από εκατοντάδες 'κόσκινα' της Ευρωπαϊκής Ένωσης" και απο τον ελεγχο διαφορων κρατων-μελων. Ωστοσο, ο τροπος ενσωμάτωσης της εν λόγω Οδηγίας στη Νομοθεσία του Ελληνικού Κράτους, παρουσιαζει προβληματα που μπορούν να οδηγήσουν σε δυσερμήνευτες παραγράφους και δυσαρμονίες και που θα καταστήσουν την εφαρμογή ακόμη δυσκολότερη απ' ότι από μόνη της είναι. Ισως μαλλιστα να ενέχει και κινδύνους οι οποίοι μπορούν να εκδηλωθούν π.χ. με την αδυναμία καταστολής μιας πετρελαιοκηλίδας, με εκρήξεις πάνω στην εξέδρα που δεν προβλέφτηκαν και δεν λήφθηκαν τα κατάλληλα μέτρα κ.ο.κ.
Προκειμένου να αποφευχθούν όλα τούτα τα "μπερδέματα" που προβλέπουμε να έρχονται, είτε αφορούν τις καταστασεις που θα δημιουργηθούν από την κοινωνική αναστάτωση, είτε από δυσλειτουργίες στις εφαρμογές λόγω του ότι οι υπεύθυνοι φορείς δεν θα είναι ακόμη έτοιμοι για τις εφαρμογές, το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας, εισηγείται το παρόν Νομοσχέδιο, ώστε να προλάβει να "στήσει και οργανώσει" όλους τους απαραίτητους μηχανισμούς, επιτροπές και αρχές, σχετιζόμενες με το αντικείμενο, καθως και φορείς και εταιρείες, που όλοι μαζί, υπό τις οδηγίες του υπουργείου, θα εργαστούν στους τρόπους εφαρμογής της Ντιρεκτίβας, όπως πολύ μεθοδικά συνέθεσε και έγκαιρα πρότεινε για εφαρμογή η Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέσω αυτής, θα γίνει μια τεράστια προσπάθεια για την βελτίωση των συνθηκών Υγιεινής, Ασφάλειας και Προστασίας των Εργαζομένων στις εξέδρες πετρελαίου και του Περιβάλλοντος σε υπεράκτιες συνθήκες, όπου σαφώς οι καταστάσεις είναι δυσκολότερες από τις αντίστοιχες χερσαίες εγκαταστάσεις. Βέβαια, δεν είναι δυνατό να επεκταθούμε στο παρόν άρθρο σε λεπτομέρειες που θα προσδιορίζουν επακριβώς την "λεπτή -ή αρκετά παχειά- γραμμή" που διαχωρίζει τα μέτρα που επιβάλλονται και είναι το κύριο αντικείμενο της διαβούλευσης από το τρόπο που κοινοποιούνται προς πάσα κατεύθυνση.
Απο την μακροχρονη επαγγελματικη μου εμπειρια (σαν Μ. Πατσουλές), γνωριζω όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων Ερευνας και Παραγωγης Υδρογονανθρακων, στην Ελλάδα και διεθνώς, και είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω ενεργά στη σύνθεση της παρούσας Οδηγίας μετά σειρά συναντήσεων στις Βρυξέλλες, εκπροσωπώντας την Ομοσπονδία της Πετρελαϊκής Βιομηχανίας (σημερινή Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενέργειας - Π.Ο.Ε.). Είμαι λοιπον σε θέση να σχολιάσω το προτεινομενο Σχέδιο Νόμου, που "ερμηνεύει και αντιγράφει" κατά κάποιο τρόπο την Οδηγία αλλα και να διορθώσω κάποια στρεβλή ή μη ικανοποιητική ερμηνεία, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται τελικά στη φιλοσοφία που την έστησαν οι ειδήμονες, με πραγματική εμπειρία πάνω στις εξέδρες και που τήρησαν τους Κανονισμούς με απόλυτη ευλάβεια, κυρίως στη Βόρεια Θάλασσα.
Αναγκάζομαι να προτάξω εισαγωγικά κάποιες βασικές λεπτομέρειες και την ουσιαστική αιτία της ανασύνθεσης της Οδηγίας από τους αναρίθμητους Κανονισμούς που είχαν εν τω μεταξύ εκδοθεί και εφαρμόζονταν με άψογη τυπικότητα και οργάνωση. Οι συνειδητοποιημένοι Συνάδελφοι του βορά, είχαν εμπεδώσει και "χωνέψει καλά", ότι το αντικείμενο με το οποίο ασχολούνται, είναι κάτι πάρα πολύ σοβαρό και δεν σηκώνει ούτε ασυνέπεια, ούτε προχειρότητα, ούτε αναξιοπιστία, ούτε αναβλητικότητα και ...χιλιάδες άλλα ανάλογα "ούτε".
Όταν λοιπόν συνέβη το ατύχημα της εξέδρας DEEPWATER HORIZON, που στοίχισε τη ζωή 11 εργαζομένων, τη ζωή άπειρων ζώων και φυτών, μεγάλων και μικρών, και καταστράφηκαν μεγάλα οικοσυστήματα, χύθηκαν εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου στη θάλασσα του Κόλπου του Μεξικού, και καταστράφηκαν ολοσχερώς οι εγκαταστάσεις της Transocean & BP, όπου η τελευταία αναγκάστηκε σε τουλάχιστον 40 δις Δολάρια αποζημιώσεις και πρόστιμα, ...διερωτήθηκαν πρώτοι οι Νορβηγοί, οι οποίοι δεν έπαιρναν σαφή απάντηση ή εικόνα για το τί ακριβώς συνέβη.., κι άρχισαν να το ψάχνουν ενδελεχώς, ώσπου βρήκαν την άκρη του νήματος.
Το λάθος που οδήγησε στον όλεθρο απεδόθη σε αστοχία (πλήρη αδιαφορία), στελέχους του management της Transocean που ήταν η ιδιοκτήτρια εταιρία της Εξέδρας και φυσικά όλη η ευθύνη ανελήφθη από την ΒΡ που ήταν ο operator. Το γεγονός ότι η Transocean απένειμε bonus στους εργαζομένους της σαν ένδειξη ευχαρίστησης για την άριστη αποδοτικότητά τους κατά τη διάρκεια των εργασιών (που ουσιαστικά έγινε για να κλείσουν τα στόματα...), ήταν "η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι".
Η συνέχεια δόθηκε με την δυναμική παρέμβαση του Industri Energi (ισχυρότατου συνδικάτου) της Νορβηγίας που, διαπιστώνοντας με τα άλλα Ευρωπαϊκά Συνδικάτα των βορίων χωρών (με την μακροχρόνια εμπειρία σε θέματα διαχείρισης υπεράκτιων εξεδρών), την έλλειψη εκπροσώπων από πλευράς των εργαζομένων στα κέντρα των αποφάσεων, οδήγησε στην επιμονή για σύσταση νέας Οδηγίας, που θεσμοθετεί ουσιαστικά την παρουσία εκπροσώπων των εργαζομένων στα κέντρα αποφάσεων μέσω των "Τριμερών διασκέψεων" (δηλ. του Ιδιοκτήτη, του Διαχειριστή και του αντιπροσωπευτικού Συνδικάτου) όπως αποκαλέστηκαν και καθιερώθηκαν από την εν λόγω Οδηγία.
Το με ποιο τρόπο θα λειτουργεί η Τριμερής, είναι ακόμα ασαφές, όχι για την Οδηγία, αλλά όπως εκφράζεται στο Σχέδιο Νόμου. Φυσικά και δεδομένου ότι, αν κανείς συγκρίνει τα Μέλη ενός Σωματείου του βορά, με ενός του νότου, θα διαπιστώσει ουσιαστικότατες ειδοποιούς διαφορές, που πρώτα απ' όλα οφείλονται στην βαριά και μακρόχρονη εμπειρία των στελεχών των βορίων λόγω των συνεχών υπερεντατικών δραστηριοτήτων στο κλάδο Ε&Π Υ/Α και ως εκ τούτου την ανθηρή οικονομική τους υπόσταση και νοικοκυρεμένη οργάνωση, ενώ αντίστοιχα επίπεδα γνώσης και εμπειρίας λείπουν από Σωματεία εργαζομένων άλλων (ιδίως των νοτίων) χωρών, που προς το παρόν είναι αδύνατον να συγκριθούν με τα βόρια Σωματεία. Όμως, θα ήταν τόσο άδικο, όσο και απαράδεκτο να παραμείνουν στάσιμα και εκτός της αναπτυσσόμενης αυτής επιχειρηματικότητας, την στιγμή που ανοίγει ο κλάδος και στον Ευρωπαϊκό νότο κι έχουν ήδη αρχίσει οι σχετικές δραστηριότητες. Πρότειναν λοιπόν οι βόρειοι ότι είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν τους νότιους, μεταφέροντάς τους μέρος της τεχνογνωσίας τους. Σε τούτο το στόχο, συμφώνησε και η Ε.Ε., που για να επιταχύνει την αναβάθμιση των Συνδικάτων του νότου, ευνόησε την δημιουργία Ινστιτούτων/Εργαλείων των εργαζομένων για την υποστήριξή τους μέσω Επιστημονικών ομάδων. Τα Ινστιτούτα αυτά, η Ε.Ε. τα χρηματοδοτεί με 100% για συγκεκριμένες Δράσεις. Έτσι λοιπόν δημιουργήσαμε και το Ευρωπαϊκό Ενεργειακό & Τεχνολογικό Ινστιτούτο (ΕΕΤΙ) για το επιστημονικό back up τόσο των Σωματείων και Εκπροσώπων των Εργαζομένων, όσο και του Υπουργείου και εμπλεκομένων εταιρειών όπου το επιθυμήσουν, και όπου δεν μπορέσουν να ανταποκριθούν όπως εν προκειμένω, και εννοούμε φυσικά την ανάληψη πρωτοβουλίας από το Ινστιτούτο να αναρτήσει και θεσει σε διάλογο μεταξύ έμπειρων στελεχών της βιομηχανίας πετρελαίου το εν λόγω Σχέδιο νόμου. Αν για όλα τούτα ενδιαφερθούν θετικά τα Υπουργεία και οι επενδυτικές εταιρείες, θα υπάρξει μια θετική εξέλιξη αναβάθμισης όλων των φορέων του κλάδου. Αν απ την άλλη υπάρξουν αρνητικές συμπεριφορές, αδιαφορία και σχετικό 'σνομπάρισμα' -που συνήθως γίνεται για να αποκρυβεί η ημιμάθεια -, θα οδηγηθούμε πάλι σε κάποιο τέλμα και θολό τοπίο σαν κι αυτά που χαρακτηρίζουν τις τριτοκοσμικές χώρες και εν πολλοίς τη χώρα μας που δεν μπορεί να σταυρώσει επένδυση για επένδυση...
Όλες οι μεριές πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι μιλάμε για πολύ σοβαρά προβλήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε και ότι από μόνος του, κανένας φορέας δεν μπορεί. Από την άλλη, και από τη μεριά του ο καθένας από τους εμπλεκόμενους φορείς πρέπει να κατανοήσει ότι δεν μπορεί να συμμετέχει σε όλες απαραίτητα τις συσκέψεις, αφού υπάρχουν και απόρρητες τεχνολογίες ή σχεδιασμοί που κοστολογούνται με πολύ υψηλά μεγέθη και για τους λόγους αυτούς πωλούνται. Γίνεται σαφές ότι και οι εταιρείες πρέπει να τηρούν τα στεγανά τους.
Συμπερασματικά λοιπόν, λόγω των επί μέρους ασαφειών που επιβάλλονται από το καθεστώς που επικρατεί στη κάθε χώρα, έρχεται το στάδιο της διαβούλευσης ώστε με τις εισηγήσεις / προτάσεις των ενδιαφερομένων μερών και εμπείρων στελεχών και επιστημόνων, να καταστούν εφικτές οι ορθές διορθώσεις του Νομοσχεδίου, ώστε να συσταθούν οι ομάδες κι οι αρχές, οι κατάλληλες επιτροπές και πλατφόρμες, πάνω στις οποίες θα επιτευχθούν οι καλύτερες συνεργασίες για την επιτυχία των έργων, κυρίως χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς λάθη.
Το ΕΕΤΙ, ανέλαβε τη πρωτοβουλία, να δώσει την ευκαιρία σε κάθε ενδιαφερόμενο, να καταθέσει τις απόψεις του, ώστε μετά σχετική αξιολόγηση να προωθηθούν έστω και με μικρή καθυστέρηση στο Υπουργείο για το δρόμο προς τη Βουλή. Είναι ένας απαραίτητος μηχανισμός που πρέπει να λειτουργήσει προς το συμφέρον όλων και κυρίως της χώρας, ώστε να ξεκινήσουν κάποτε οι πλέον δυναμικές επενδύσεις, που θα ανοίξουν νέες θέσεις εργασίας και θα βοηθήσουν στην οικονομία του κράτους.
Ενημερώνουμε λοιπόν τους ενδιαφερομένους και τους καλούμε όλους να υποδείξουν τα λάθη ώστε να διορθωθούν άμεσα στο υπο διαβούλευση σχέδιο νόμου και ότι μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του Ινστιτούτου <www.eeti.eu>, όπου, ακολουθώντας τις εύκολα εφαρμόσιμες οδηγίες, να καταθέσουν τις απόψεις τους κατά Άρθρο, και μετά την ανάγνωση σχετικών σχολίων που αναφέρονται στη πλειονότητα των εδαφίων το Σχεδίου Νόμου. Είναι μια πρωτοβουλία του Ινστιτούτου, που θέλει να δώσει την ευκαιρία στους έμπειρους συναδέλφους να εκφράσουν τη γνώμη τους που προκύπτει από εμπειρία στα εν λόγω θέματα, μια και ο υπερβολικά περιορισμένος χρόνος που επέτρεψε το Υπουργείο για ένα τόσο πολύπλοκο και σοβαρό θέμα, δεν επέτρεψε σε πάρα πολλούς να συμμετάσχουν.
* Dr. Μάριος Πατσουλέ
Πρόεδρος & Δ/νων Σύμβουλος ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ (ΕΕΤΙ),
Εκπρόσωπος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενέργειας στο πάνελ της IndustriAll των Βρυξελλών, από που έγινε η εισήγηση, πρώτη διαπραγμάτευση και ουσιαστική προετοιμασία για την προώθηση κύρωσης της Οδηγίας από το Ευρωκοινοβούλιο.
ΠΗΓΗ:energypress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου