Οι τουρκικές αξιώσεις στη θαλάσσια ζώνη της Κύπρου, καθώς επίσης και η πρόσφατη προκλητική έκδοση οδηγίας προς ναυτιλλoμένους (NAVTEX) σε περιοχή που εμπίπτει στην κυπριακή ΑΟΖ, σε συνάρτηση με το διεθνές δίκαιο ήταν το αντικείμενο συζήτησης στο στούντιο του SigmaLive, με καλεσμένο τον Νομικό και Υποψήφιο Διδάκτορα Διεθνούς Δικαίου, Νικόλα Ιωαννίδη. Ο ίδιος είπε ότι οι τουρκικές αξιώσεις δεν βρίσκουν κανένα έρεισμα στο διεθνές δίκαιο, συνεπώς το δίκαιο είναι με το μέρος μας, όμως εάν δεν έχεις τα μέσα για να το εφαρμόσεις, παραμένει κενό γράμμα.
Έχουν οποιοδήποτε έρεισμα οι τουρκικές αξιώσεις στην κυπριακή ΑΟΖ;
Αρχίζοντας από τις περιοχές νοτίως της Κύπρου, που είναι και το αντικείμενο των πρόσφατων εξελίξεων θα πρέπει να έχουμε υπόψη πως η απαραίτητη προϋπόθεση για να έχει κάποιος απαιτήσεις στο θαλάσσιο χώρο, είναι να του ανήκουν ακτές οι οποίες να προεκβάλλουν στο θαλάσσιο χώρο. Από τη στιγμή που το ψευδοκράτος είναι μια άκυρη οντότητα χωρίς διεθνή υπόσταση, δεν μπορεί να αξιώνει τον οποιοδήποτε θαλάσσιο χώρο πέριξ της Κύπρου. Και ειδικά νοτίως του ακρωτηρίου του Κάβο Γκρέκο καθώς εκεί σε καμία περίπτωση δεν προεκβάλλουν οι ακτές των κατεχομένων, δηλαδή ακόμα και αν ήταν αναγνωρισμένη οντότητα δεν θα είχε κανένα δικαίωμα στις περιοχές εκείνες.
Όσον αφορά τις υπόλοιπες τουρκικές αξιώσεις, οι οποίες αφορούν θαλάσσιο χώρο πέριξ της Κύπρου και περιλαμβάνουν σχεδόν ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο, αυτές αντανακλούν τη διαχρονική θέση της Τουρκίας ότι τα νησιά δεν έχουν δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες και ότι δικαιούνται μόνο όταν είναι απέναντι σε μεγάλες ηπειρωτικές ακτές όπως συμβαίνει μεταξύ Κύπρου-Τουρκίας. Οπότε σύμφωνα με την Τουρκία τα νησιά έχουν δικαιώματα σε περιορισμένες θαλάσσιες ζώνες και θα πρέπει να λαμβάνουν και λιγότερο θαλάσσιο χώρο. Αυτή η θέση έχει χάσει έδαφος, ποτέ δεν στηρίχθηκε στο διεθνές δίκαιο. Το άρθρο 121 της σύβασης για το δίκαιο της θάλασσας, αναγνωρίζει τα δικαιώματα των νησιών σε πλήρες θαλάσσιες ζώνες. Αυτή την πρακτική την βλέπουμε στην Κύπρο όπου το Ισραήλ και η Αίγυπτος έχουν αναγνωρίσει τα δικαιώματα της Κύπρου για αυτό και οριοθετήσεις έχουν γίνει με βάση τη μέση γραμμή. Συνεπώς οι αξιώσεις της Τουρκίας δεν βρίσκουν κανένα έρεισμα στο διεθνές δίκαιο.
Είναι εφικτός ο στόχος της Άγκυρας να δημιουργήσει γκρίζες ζώνες;
Αυτό εκφεύγει των ζητημάτων του διεθνούς δικαίου. Εμείς με βάση τη διεθνή νομιμότητα έχουμε τα δικαιώματα στη θάλασσα. Έχουμε κάνει συμφωνίες έχουμε στείλει συντεταγμένες έχουμε τα 13 θαλασσοτεμάχια… Το αν θα μπορέσουμε να τα εκμεταλλευτούμε έχει να κάνει και με την ισχύ και την πολιτική. Αν δεν μπορούμε να προστατέψουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα είναι άλλο θέμα. Στα δυτικά όπου οι απαιτήσεις της Τουρκίας επικαλύπτουν τα θαλασσοτεμάχια 1, 4, 5, 6 και 7 βλέπουμε ότι δημιουργούν μια γκρίζα ζώνη στην οποία η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα προς το παρών.
Ψες διέρρευσε ο χάρτης του τουρκικού ΥΠΕΞ αφορά την οδηγία NAVTEX που εξέδωσε η Άγκυρα...Tί μπορούμε να πούμε;
Το κόκκινο χρώμα εμπίπτει στα θαλασσοτεμάχια 1,2,3,8 και 9. Η γεώτρηση της ΕΝΙ γίνεται στο τεμάχιο 9 και κατά κάποιο τρόπο αποκόπτεται από τις ακτές της Κύπρου. Δεν έχει γίνει κάποια ενέργεια από την Τουρκία μέχρι στιγμής. Οι αναγγελίες τους αφορούν τις 20 Οκτωβρίου. Για ακόμα μια φορά καταδεικνύουν την μαξιμαλιστική θέση της Τουρκίας και συνιστούν ευθεία πρόκληση προς την ΚΔ.
Λαμβάνοντας υπόψη τις ενέργειες της Κίνας ανοιχτά του Βιετνάμ, όπου διεξήγαγε έρευνες, που εν ολίγοις το Βιετνάμ δεν κατάφερε να διακόψει, ποιο κίνδυνοι δημιουργούνται για την Κύπρο;
Βλέπουμε πολλές ομοιότητες στην ανατολική μεσόγειο σε σχέση με τη Νότια Σινική θάλασσα γιατί η Κίνα όχι μόνο προβάλλει αξιώσεις αλλά πραγματοποιεί κιόλας τις αξιώσεις της. Είχε μεταφέρει πλατφόρμα ανοιχτά του Βιετνάμ και έκανε έρευνες. Αυτό προσομοιάζει με τις εξαγγελίες της Τουρκίας, που μίλησε όχι μόνο για έρευνες αλλά και για μεταφορά πλατφόρμας…Σε αυτή την περίπτωση φάνηκε ότι το Βιετνάμ δεν μπορούσε να εμποδίσει αυτή την εξέλιξη. Έχουμε και τις Φιλιππίνες που έχουν προσφύγει σε διαιτησία εναντίον της Κίνας για παρόμοια ζητήματα θαλάσσια. Δυστυχώς βλέπουμε μια δυσκολία να αντιμετωπιστούν αυτές οι θέσεις από μεγαλύτερα κράτη πιο ισχυρά. Το διεθνές δίκαιο είναι με το μέρος μας αλλά αν δεν έχεις τα μέσα να το εφαρμόσεις δυστυχώς παραμένει κενό γράμμα.
Χρειάζεται και τον εκτελεστικό βραχίονα. Το διεθνές δίκαιο δίνει τη δυνατότητα στο παράκτιο κράτος να εφαρμόσει τους νόμους σε περίπτωση που τα κυριαρχικά του δικαιώματα στην ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα παραβιάζονται αλλά για να εφαρμόσει τη νομοθεσία του και να συλλάβει κάποιο σκάφος που παρανομεί ή απλά να το πλησιάσει και να το ειδοποιήσει θα πρέπει να έχει πλωτά μέσα. Εμείς δεν τα διαθέτουμε. Παρόλο που έχουμε τον υποθαλάσσιο πλούτο, δεν μπορούμε να τον υπερασπιστούμε επαρκώς.
zannettos@sigmalive.com
ΠΗΓΗ:sigmalive.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου