Τι θέλει η Ουάσιγκτον από τον TAP

Νέα δεδομένα δημιουργούνται γύρω από τον αγωγό TAP, ο οποίος κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του πρωθυπουργού Α. Σαμαρά στη Ουάσιγκτον, αναβαπτίζεται γεωπολιτικά. Το θέμα του αγωγού φυσικού αερίου, βρέθηκε στην κορυφή της ατζέντας των ενεργειακών θεμάτων που συζητήθηκαν κατά το ταξίδι του πρωθυπουργού Α. Σαμαρά στη Ουάσιγκτον όχι μόνο για εθιμοτυπικούς λόγους αλλά κυρίως για λόγους ουσίας. Και αυτό, γιατί όπως φάνηκε από τις επαφές στην αμερικανική πρωτεύουσα, το ενδιαφέρον των ΗΠΑ εστιάζεται στην επόμενη μέρα, την αναβάθμιση της σημασίας του αγωγού, τις ευρύτερες συνέργειες αλλά και το τι μέλλει γενέσθαι με το συνολικό πακέτο που αφορά στην ενεργειακή ασφάλεια και την διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών προμήθειας της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Τι προσδοκά η Ουάσιγκτον από τον TAP;  Καθώς τα Βαλκάνια είναι μια περιοχή που επί της ουσίας μονοπωλείται από το ακριβό ρωσικό φυσικό αέριο, στόχος είναι ο TAP να μετατραπεί σε ένα “νέο Nabucco” δηλαδή να παίξει το ρόλο του αγωγού που θα τροφοδοτήσει όλα τα Βαλκάνια. Και εδώ θα πρέπει να σημειωθεί η στροφής της αμερικανικής ενεργειακής διπλωματίας, η οποία είχε τα τελευταία χρόνια υποστηρίξει ανοιχτά την επιλογή του  Nabucco … «original», δηλαδή του ανταγωνιστικού αγωγού αερίου που είχε προταθεί από γερμανικές, αυστριακές και τουρκικές εταιρείες χωρίς να περιλαμβάνεται στις χώρες διέλευσης η Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού στις ΗΠΑ λοιπόν είχαμε την επισφράγιση της στροφής αυτής, με το επίσημο «χρίσμα» που δόθηκε στον TAP.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα θα πρέπει να θεωρείται βέβαιη η τροφοδοσία εκτός της Ελλάδας και της Αλβανίας, επιπρόσθετα της Βουλγαρίας, της Βοσνίας και του Μαυροβουνίου. Επίσης πολύ πιθανή θεωρείται η διασύνδεση με τα Σκόπια ενώ ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο, ο αγωγός να πάει ακόμη βορειότερα προς την Κροατία, πιθανόν και τη Ρουμανία. Δηλαδή στην πραγματικότητα ο TAP στα μάτια των αμερικανών μετατρέπεται σε «πολιορκητικό κριό» που εισβάλει σε αγορές που μέχρι σήμερα μονοπωλούνταν από τις ενεργειακές εξαγωγές της Μόσχας.
Σε αυτή τη διαδικασία, δηλαδή τη μετατροπή του αγωγού TAP σε ένα νέο Nabucco, η Ελλάδα είναι βασικός παίκτης και «εταίρος». Και αυτό όχι μόνο γιατί θα αποκτήσει μετοχικό μερίδιο στην εταιρεία λειτουργίας του αγωγού αλλά επιπλέον γιατί έχει αποκτήσει άμεση εταιρική σχέση με την κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν Socar, η οποία «συγκατοικεί» με το Ελληνικό Δημόσιο στο μετοχικό κεφάλαιο του. Η Ελλάδα μάλιστα καλείται να συνεισφέρει στους ευρύτερους σχεδιασμούς με δύο κομβικά project: τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό φυσικού αερίου IGB αλλά και τις υποδομές υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου τόσο στη Ρεβυθούσα (υφιστάμενος) όσο και πιθανόν στην Καβάλα (σχεδιάζεται).
LNG
O νέος ενεργειακός χάρτης των Βαλκανίων όπως διαμορφώνεται δημιουργεί πρόσθετες πιθανές συνέργειες στην αγορά του LNG. Πληροφορίες θέλουν την αμερικανική πλευρά να έχει εκδηλώσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το project δημιουργίας υποδομής νέου terminal στη Βόρεια Ελλάδα, το οποίο και θα μπορεί να υποδέχεται υγροποιημένο φυσικό αέριο, όχι μόνο για τις ανάγκες της Ελλάδας αλλά και με κατεύθυνση προς τα Βαλκάνια. Το αμερικανικό ενδιαφέρον εξηγείται και από τη δυναμική είσοδο που ετοιμάζουν αμερικανικές εταιρείες στην Ευρωπαϊκή αγορά ως εξαγωγείς υγροποιημένου φυσικού αερίου από σχιστόλιθο (Exxon Mobil, Conoco Philips, Cheniere και άλλες). H  ΔΕΠΑ προγραμματίζει την κατασκευή υπεράκτιου τερματικού σταθμού αεριοποίησης στην Καβάλα, στοχεύοντας κυρίως στην τροφοδοσία των Βαλκανίων. Και παράλληλα προχωρά με βάση το πρόγραμμα και την ανάπτυξη του ελληνοβουλγαρικού αγωγού φυσικού αερίου IGB. Ο αγωγός IGB υπογραμμίζεται ότι είχε ζητηθεί ως προαπαιτούμενο και απαραίτητη υποδομή, από το κονσόρτιουμ του Shah Deniz κατά τη διάρκεια της επιλογής μεταξύ TAP και Nabucco, καθώς το Μπακού, επιθυμούσε να έχει διέξοδο για το αέριό του όχι μόνο προς την Ιταλία αλλά και προς το βορά στα Βαλκάνια.
Τέλος εκτιμάται ότι οι εξελίξεις διαφοροποιούν σημαντικά το τοπίο σε σχέση και με τις αποκρατικοποιήσεις. Όπως παρατηρούν καλά πληροφορημένες πηγές της αγοράς, οι εταιρείες που θα ενδιαφερθούν στη νέα προκήρυξη για τη ΔΕΠΑ, με βάση τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται δε θα στοχεύουν μόνο στην εγχώρια αγορά αερίου, αλλά σε ευρύτερες συνέργειες που αφορούν στην αγορά των Βαλκανίων. Υπό το πρίσμα αυτό, δημιουργούνται προσδοκίες για παρουσία δυτικών παικτών στους διαγωνισμούς όχι μόνο της ΔΕΠΑ αλλά και της ΔΕΗ και των ΕΛΠΕ.  
ΠΗΓΗ:energypress.gr