Ένα σημαντικό στοιχείο που φαίνεται να παραγνωρίζουμε ως επί το πλείστον στο θέμα του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου είναι το γεγονός ότι το διακύβευμα δεν είναι απλά η δημιουργία εναλλακτικών διαδρομών και άλλων πηγών ενέργειας για την Ευρώπη αλλά και ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός που υπάρχει σε όλα τα πεδία μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον. Ο ανταγωνισμός αυτός που έγινε ακόμα πιο έντονος τα τελευταία έτη φαίνεται πως πλήττει πρωτίστως την Ευρώπη η οποία βγαίνει δειλά δειλά από την οικονομική κρίση αλλά φαίνεται πως δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνον τις οικονομικές επιπτώσεις της πρόσφατης ύφεσης αλλά και τις νέες κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ εις βάρος της Μόσχας.
Οι νέες κυρώσεις που επεβλήθησαν από την Ουάσιγκτον προς τη Μόσχα μπορεί να έχουν ως στόχο να πλήξουν κυρίως τα ρωσικά συμφέροντα αλλά ..
απ’ ότι φαίνεται η πρώτη που πληρώνει τα σπασμένα της διένεξης μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ είναι η Ευρώπη. Άλλωστε, η ΕΕ είναι ο οργανισμός εκείνος ο οποίος έχει και τη μεγαλύτερη οικονομική αλληλεξάρτηση με τη Ρωσία. Παρά τις εκκλήσεις των ευρωπαίων αξιωματούχων για αποφυγή νέων κυρώσεων στη Μόσχα το Αμερικανικό Κογκρέσο καθοδηγούμενο από τα δικά του οικονομικά συμφέροντα αποφάσισε πως η καλύτερη δίοδος για «τιμωρία» της Μόσχας στο θέμα της Ουκρανικής κρίσης αλλά και της κρίσης στη Συρία είναι η επιβολή και άλλων κυρώσεων. Αυτό οδήγησε το τελευταίο διάστημα σε μια έντονη ανησυχία τους ευρωπαίους αξιωματούχους οι οποίοι δείχνουν ανήμποροι να διαχειριστούν την ομολογουμένως δύσκολη αυτή κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και στην οποία η Ευρώπη φαίνεται να μετεξελίσσεται σε αποδιοπομπαίο τράγο. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στην πτυχή των ενεργειακών σχεδιασμών του φυσικού αερίου η ΕΕ δείχνει προς το παρόν μια παγωμάρα η οποία απορρέει από την ανορθολογιστική στάση των ΗΠΑ στο ζήτημα αυτό.
Οι ενεργειακοί σχεδιασμοί της ΕΕ δεν έχουν ως μόνο εμπόδιο το οικονομικό κόστος αλλά και τις Ηνωμένες Πολιτείες οι οποίες με τις νέες τους κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας ουσιαστικά βάζουν σε επιπλοκές τους σχεδιασμούς της ΕΕ για τον αγωγό Nord Stream 2.
Ο ίδιος ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Γκλοντ Γιούνκερ ανέφερε μετά τις κυρώσεις από τους αμερικανούς γερουσιαστές πως το σλόγκαν του κ. Τραμπ «America first», δεν σημαίνει ότι τα ευρωπαϊκά συμφέροντα θα πρέπει να μπουν πίσω από τα αμερικανικά. Πέραν όμως από τις συνέπειες που αναμένεται να έχει στον αγωγό Nord Stream 2 οι κυρώσεις επηρεάζουν και άλλους ενεργειακούς σχεδιασμούς της ΕΕ στους οποίους εμπλέκονται εταιρείες όπως η Shell, BP, ENI κτλ.
Πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν πως οι κυρώσεις των ΗΠΑ εναντίον της Ρωσίας εξυπηρετούν κυρίως γεωπολιτικούς και οικονομικούς σκοπούς αφού δεν θέλουν να συνεχιστεί και να εδραιωθεί η εξάρτηση του Βερολίνου από τη Μόσχα στο θέμα της προμήθειας φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream 2. Οι ΗΠΑ θέλουν να κτυπήσουν την Ρωσία στις εξαγωγές φυσικού αερίου στην Ευρώπη αφού η ανακάλυψη του shale gas έχει δώσει νέα δυναμική στις αμερικανικές εξαγωγές φυσικού αερίου. Η στρατηγική των ΗΠΑ στοχεύει αφενός στη σταδιακή απεξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία και στη σταδιακή εξάρτησή της από το αμερικανικό LNG.
Μέχρι τώρα το αφήγημα από διάφορους στην Κύπρο ήταν πως δεν συμφέρει της Μόσχας η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου γιατί θα οδηγούσε ως ένα βαθμό στην απεξάρτηση της ΕΕ από την Ρωσία. Δυστυχώς, με βάση τις νέες αμερικανικές κυρώσεις δεν ακούμε το ίδιο επιχείρημα και για τις ΗΠΑ. Να σημειωθεί πως σύμφωνα με ξένους αναλυτές οι αμερικανικές κυρώσεις πολύ πιθανόν να πλήξουν και το Αιγυπτιακό κοίτασμα Zohr στο οποίο η ρωσική εταιρεία Rosneft κατέχει το 30% των δικαιωμάτων. Σε μια τέτοια εξέλιξη είναι ξεκάθαρο πως οι αμερικανικές κυρώσεις προς τη Ρωσία θα είναι τροχοπέδη σε οποιαδήποτε σχέδια της ΕΕ για ανάπτυξη του φυσικού αερίου της ανατολικής Μεσογείου.
Το πού θα οδηγηθούν τα πράγματα και πώς θα επηρεάσουν μακροπρόθεσμα τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της ΕΕ οι αμερικανικές κυρώσεις κανένας δεν το γνωρίζει. Το μόνο σίγουρο είναι πως δυστυχώς στην Κύπρο έχουμε μάθει να εξάγουμε συμπεράσματα στη βάση διαφόρων υπεραπλουστευμένων θεωριών και όχι στη βάση εκτιμήσεων και προβλέψεων οι οποίες θα πρέπει να πηγάζουν μέσα από μια εμπειρική ανάλυση όλων των παραγόντων και όλων των σεναρίων. Τείνουμε να παρουσιάζουμε τα γεγονότα με μια «αντικειμενικότητα» η οποία στο τέλος της ημέρας πηγάζει μέσα από το αποτέλεσμα του γεγονότος και όχι μέσα από την αναλυτική εξέταση του συνόλου των παραγόντων και μεταβλητών οι οποίες προσδίδουν μεγαλύτερη επεξηγηματική δύναμη στο θέμα το οποίο εξετάζουμε.
Γιώργος Πυρίσιης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου