Γιατί σε ορισμένες χώρες εργάζονται λιγότερο;

Tου Leonid Bershidsky
Γιατί οι άνθρωποι σε ορισμένες χώρες εργάζονται περισσότερες ώρες; Η πιο συχνή εξήγηση έχει να κάνει με το ρυθμιστικό πλαίσιο της αγοράς εργασίας και τους φόρους, αλλά οποιοσδήποτε ταξιδεύει συχνά θα παρατηρήσει ότι η εργασία και ο ελεύθερος χρόνος αποτιμώνται με διαφορετικό τρόπο από χώρα σε χώρα. Εάν αυτό ακούγεται σαν προκατάληψη, εξετάστε τα πορίσματα που εξάγουν δύο Αμερικανοί οικονομολόγοι σε μία νέα έκθεση για λογαριασμό της Εθνικής Υπηρεσίας Οικονομικών Ερευνών.
Στην έκθεση, οι Naci Mocan και Luiza Pogorelova –και οι δύο του Πανεπιστημίου της Λουιζιάνα- διαπιστώνουν ότι..
μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών υπάρχει μια "κουλτούρα αναψυχής" η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο για το πόσο εργάζονται οι άνθρωποι.
Το 2004, ο Edward Prescott, ο οποίος τιμήθηκε πέρυσι με το βραβείο Νόμπελ, απέδειξε ότι όσο υψηλότερος είναι ο οριακός πραγματικός φορολογικός συντελεστής επί των εργασιακών αποδοχών –δηλαδή το μερίδιο από κάθε πλέον δολάριο που κερδίζεται που επιλέγει να αναδιανείμει η κυβέρνηση- τόσο λιγότερες ώρες εργάζονται οι άνθρωποι. 
Το σημαντικό είναι πως ο φορολογικός συντελεστής σε αυτή την εξίσωση περιλαμβάνει την πλευρά του εργοδότη, καθώς οι επιχειρήσεις δεν ενδιαφέρονται με τη σειρά τους να βάλουν τους εργαζόμενους να δουλέψουν περισσότερο εάν αυτό επηρεάσει αρνητικά το τελικό αποτέλεσμα.

Το συμπέρασμα ήταν απρόσμενο ακόμη και για τον ίδιο τον Prescott. "Είμαι έκπληκτος", έγραψε, "που σχεδόν όλες οι μεγάλες διαφορές μεταξύ της προσφοράς εργασίας στις ΗΠΑ και της προσφοράς εργασίας σε Γερμανία και Γαλλία οφείλονται στις διαφορές των φορολογικών συστημάτων. Περίμενα ότι οι θεσμικοί περιορισμοί στη λειτουργία της αγοράς εργασίας και η φύση του συστήματος επιδομάτων ανεργίας θα ήταν μείζονος σημασίας".
Λόγω της απλότητας του, το συμπέρασμα του Prescott έχει συχνά τεθεί υπό αμφισβήτηση. Ο Olivier Blanchard, ο επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, έγραψε σε μια έκθεση το 2006 πως η θεωρία των φόρων δεν εξηγεί πάντα τις παραλλαγές στην προσφορά εργασίας: τα πράγματα είναι πολύ πιο περίπλοκα. 
Η δουλειά των Mocan και Pogorelova επικεντρώνεται στις διαφορές μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, με βάση τις πρόσφατες στατιστικές από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και επιβεβαιώνει τη σύνδεση μεταξύ των φορολογικών συντελεστών και της εργασίας. Οι Βέλγοι, για παράδειγμα, που βαρύνονται με οριακό φορολογικό συντελεστή 57%, εργάστηκαν κατά μέσο όρο των 989 ώρες το 2012. Οι Πορτογάλοι, με φορολογικό συντελεστή 41%, εργάστηκαν 1.237 ώρες.
Οι ερευνήτριες, ωστόσο, κατάφεραν να απομονώσουν κάτι ακόμη από το σύνθετο πλέγμα των κινήτρων που καθορίζουν πόσο πολύ δουλεύουν οι άνθρωποι: τη στάση απέναντι στη δουλειά και τον ελεύθερο χρόνο. Για να γίνει αυτό, χρησιμοποίησαν μια έξυπνο τέχνασμα: ένα δείγμα 7.000 δεύτερης γενιάς μεταναστών που ζουν και εργάζονται σε 26 ευρωπαϊκές χώρες. Αυτοί οι άνθρωποι υπόκεινται στο ίδιο φορολογικό και ρυθμιστικό περιβάλλον ως γηγενείς εργαζόμενοι, αλλά είναι πιθανό να έχουν "μολυνθεί" από τη στάση των γονιών τους απέναντι στη δουλειά και τον ελεύθερο χρόνο, που εισήχθηκε από τις χώρες καταγωγής τους.
Οι Mocan και Pogorelova στηρίχθηκαν σε στοιχεία από την Παγκόσμια Έρευνα Αξιών και την Ευρωπαϊκή Μελέτη Αξιών, οι οποίες κατά τη διάρκεια των ετών ρωτούσαν ανθρώπους από πολλές χώρες για αυτού του είδους τη στάση, με ερωτήσεις όπως: "Πείτε πόσο σημαντικός είναι ο ελεύθερος χρόνος στη ζωή σας", "Συμφωνείτε με την άποψη: Οι άνθρωποι που δεν δουλεύουν γίνονται τεμπέληδες;" και "Συμφωνείτε ότι η δουλειά πρέπει πάντα να έρχεται πρώτη ακόμη κι αν αυτό σημαίνει λιγότερο ελεύθερο χρόνο;". Συγκρίνοντας τις διαφορές στη στάση και τη διαφορά στις δεδουλευμένες ώρες μεταξύ των μεταναστών δεύτερης γενιάς και των γηγενών εργαζομένων, οι Mocan και Pogorelova εντόπισαν μια στατιστικά έγκυρη σχέση μεταξύ "της κουλτούρας αναψυχής" και των ωρών που αφιερώνει ο κόσμος στην εργασία.
Για παράδειγμα, αν η όρεξη των Βέλγων για αναψυχή έπεφτε στο επίπεδο της πορτογαλικής, ο αριθμός των ωρών εργασίας στο Βέλγιο θα αυξανόταν κατά 4%.
Η "κουλτούρα της αναψυχής" έχει μικρότερη επίδραση από τους φόρους στην επιθυμία των ανθρώπων να εργάζονται περισσότερο, εν μέρει επειδή η επίδραση διαφέρει σημαντικά για τους άνδρες και τις γυναίκες, διαπιστώνουν οι Mocan και Pogorelova. Προφανώς, οι άνδρες αντιδρούν εντονότερα στα οικονομικά κίνητρα, ενώ για τις γυναίκες, το υπόλοιπο της ζωής τους είναι εξίσου σημαντικό.
Τα ευρήματα των Mocan και Pogorelova προσθέτουν μια νέα διάσταση στον τρόπο που οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να προσεγγίζουν το θέμα της ανάπτυξης. Δίνοντας στον κόσμο φορολογικά κίνητρα για να εργαστεί περισσότερο πιθανότατα θα βοηθήσει, αλλά μόνο άμα αυτά τα κίνητρα υπερκεράσουν το εμπόδιο της κουλτούρας. Ο αριθμός των δεδουλευμένων ωρών εργασίας θα σταματήσει κάποια στιγμή να μεγαλώνει απλά επειδή οι άνθρωποι εκτιμούν πολύ τον ελεύθερο χρόνο τους. Στη συνέχεια, η οικονομία θα αυξηθεί με ταχύτερους ρυθμούς μόνο αν ο πληθυσμός αυξηθεί, αν οι εργαζόμενοι γίνουν πιο παραγωγικοί, ή και τα δύο.
Σε χώρες όπως η Γαλλία, η Δανία, η Ολλανδία και το Βέλγιο, όπου η παραγωγικότητα είναι 93-96%  του επιπέδου των ΗΠΑ και η μετανάστευση είναι πιο περιορισμένη, η οικονομική ανάπτυξη είναι φυσικά πιο αργή εξαιτίας του περιορισμού της κουλτούρας. Δεν πειράζει: Η επιτάχυνση της ανάπτυξης δύσκολα θα κάνει τους ανθρώπους πιο ευτυχισμένους


ΠΗΓΗ:capital.gr