Η συμπερίληψη ενός χάρτη με αγωγούς φυσικού αερίου στην ομιλία του Προέδρου της Επιτροπής κ.Manuel Barosso κατά τις εργασίες του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (22-23Μαΐου) έχει δημιουργήσει αίσθηση σε Αθήνα και Λευκωσία.
Η ομιλία Barosso περιέγραφε τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ότι αφορά την αύξηση της διαφοροποίησης των εισαγωγών αερίου με επίκεντρο την πολιτική του Νοτίου Διαδρόμου. Στον ίδιο χάρτη περιλαμβανόταν μια σειρά από ενδεχόμενες διόδους μεταφοράς υδρογονανθράκων από την περιοχή της Κασπίας και της Ανατολικής Μεσογείου που μεταξύ άλλων συγκαταλέγουν τη διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδος.
Η εξέλιξη αυτή είναι σημαντική αλλά δεν νομιμοποιεί θριαμβολογίες του τύπου ότι τα αποθέματα Κύπρου και Ελλάδος έχουν τεθεί υπό ευρωπαϊκή «ομπρέλα» προστασίας. Ακόμη και η ρητή αναφορά που έκανε σε αυτά τα δυνητικά αποθέματα η έκθεση του οδικού χάρτη Ενέργειας έως 2050 που προετοίμασε η δρ.Νίκη Τζαβέλα για λογαριασμό του Ευρωκοινοβουλίου δεν επαρκεί για δώσει αξιοπιστία στο ανωτέρω επιχείρημα.
Το βασικό πρόβλημα αναξιοπιστίας είναι ότι τα αποθέματα αυτά (συμπεριλαμβανομένου και του κυπριακού αποθέματος στο πεδίο 12) είναι δυνητικά αποθέματα, όχι βεβαιωμένα κοιτάσματα.
Η διαφορά μεταξύ αποθέματος και κοιτάσματος είναι τεράστια. Τα αποθέματα παραμένουν θεωρητικά έως ότου η ύπαρξη και η επιβεβαίωσή τους πιστοποιηθεί μέσω σειράς γεωτρήσεων. Ένα σοβαρό πρόγραμμα γεωτρήσεων που θα οδηγήσει σε πιστοποιημένο κοίτασμα χρειάζεται 3-5 χρόνια για να εκτελεσθεί αφού πρώτα γίνουν εκτεταμένες σεισμικές έρευνες.
Για να καταλάβουμε τη διαφορά φάσεων στην οποία βρίσκονται τα δύο ελληνικά κράτη της Ε.Ε., στην Ελλάδα τα ουσιαστικά αποτελέσματα των σεισμικών που έκανε η PGS από τον Νοέμβριο του 2012 έως τον Φεβρουάριο του 2013 θα ανακοινωθούν στα τέλη του 2013, ενώ στην Κύπρο η επιβεβαιωτική γεώτρηση στο πεδίο Αφροδίτη θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2013.
Μέχρι τα τέλη του 2013 θα έχει επίσης γίνει και η εμπορική πιστοποίηση της δυναμικότητας του κυπριακού πεδίου. Μετά την εμπορική πιστοποίηση του πεδίου, δηλαδή την αναγνώριση της εκμεταλλευσιμότητάς του, μπορούμε να μιλούμε για κοίτασμα. Στην Ελλάδα οι πρώτες γεωτρήσεις μπορεί να αρχίσουν μέσα στο 2014/2015 για τα πεδία που είχαν ήδη εκχωθηρεί στις περιοχές των Ιωαννίνων, του Πατραϊκού και του Κατακόλου το 1998/1999. Τα όποια βεβαιωμένα κοιτάσματα ωστόσο θα προκύψουν, στην καλύτερη περίπτωση, έως το 2017/2018 ενώ η πρώτη παραγωγή θα ακολουθήσει μετά από 3-7 έτη ανάλογα με το εάν θα ανακαλυφθεί πετρέλαιο ή φυσικό αέριο. Στην Κύπρο έως το 2016 θα μπορούμε να γνωρίζουμε το εάν υπάρχουν και άλλα πεδία ανάλογου ή και μεγαλύτερου μεγέθους από το πεδίο της Αφροδίτης στα ερευνητικά τεμάχια που έχουν εκχωρηθεί στην ιταλική ENI και τη γαλλική Total.
Είμαστε εν ολίγοις στην αρχή ενός πολύ μακρινού και αβέβαιου ταξιδιού, στην αρχή μιας Οδύσσειας στο τέλος της οποίας ενδέχεται να βρίσκεται η οικονομική ανασυγκρότηση και η γεωστρατηγική αναβάθμιση του Ελληνισμού.
Εφόσον είναι τόσο μακρινό αυτό το ταξίδι τότε τι ακριβώς κέδρισε η Ελλάδα και η Κύπρος από τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης Μαΐου;
Τα άμεσα οφέλη είναι μάλλον περιορισμένα.
Τα συμπεράσματα δεν αναφέρουν ούτε καν τη λέξη Ανατολική Μεσόγειος πολλώ δε μάλλον τις λέξεις Ελλάδα ή Κύπρος. Η αναφορά στην αξιοποίηση των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων της Ε.Ε. είναι λογικό να συμπεριλαμβάνεται σε κάθε κείμενο συμπερασμάτων για την Ενέργεια ενώ ο διαχωρισμός τους σε χερσαία και υποθαλάσσια δεν σχετίζεται υποχρεωτικά με την Ελλάδα και την Κύπρο. Υπάρχουν τρία ευρωπαϊκά κράτη που διαθέτουν και χερσαία, και, ως επι το πλείστον, υποθαλάσσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων όπως η Δανία, η Βρετανία και η Ολλανδία.
Τα έμμεσα οφέλη είναι σημαντικότερα.
Ο κ. Barosso συμπεριέλαβε το σχετικό χάρτη στην παρουσίασή του δεδομένου ότι τόσο το Ευρασιατικό Καλώδιο Υψηλής Τάσης Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδος που προωθεί η ΔΕΗ μέσω της Quantum Energy όσο και ο αντίστοιχος αγωγός αερίου που υποστηρίζει η ΔΕΠΑ αναγνωρίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (ΚΕΠΕ). Η αναγνώριση αυτή ωστόσο δεν αποτελεί πανάκεια και δεν εγγυάται από μόνη της την υλοποίηση των έργων. Και το ITGI ήταν ΚΕΠΕ αλλά ουδέποτε κατασκευάστηκε καθώς ήταν από τεχνικο-οικονομική άποψη υποδεέστερο του ΤΑΡ.
Ωστόσο, η αναγνώριση ενός έργου ως ΚΕΠΕ προσδίδει τόσο στο έργο όσο και στις εμπλεκόμενες χώρες ένα σημαντικό διπλωματικό και πολιτικό βάρος καθώς σταδιακά εντάσσονται στους μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς της Ε.Ε. Το ίδιο ακριβώς συνέβη πρίν από μια περίπου δεκαετία όταν ξεκινούσε η συζήτηση για την πολιτική του Νοτίου Διαδρόμου.
Εάν ωστόσο θέλουμε να χαραχθούν οι λέξεις Ελλάδα και Κύπρος στα μελλοντικά συμπεράσματα των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων (Ενέργειας) θα πρέπει να βρούμε πετρέλαιο και φυσικό αέριο και να υποστηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις την Κύπρο στην προσπάθεια κατασκευής του τερματικού υγροποίησης αερίου στο Βασιλικό και της ανακάλυψης των νέων της κοιτασμάτων κατά την τριετία 2014-2016.
* Επίκουρου Καθηγητή Γεωπολιτικής των Υδρογονανθράκων Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Επικεφαλής Προγράμματος Γεωπολιτικής της Ενέργειας, ΕΛΙΑΜΕΠ
ΠΗΓΗ.capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου