Οκ. Αντώνης Μουντούρης, Διευθυντής, Επικεφαλής της Διεύθυνσης Υγιεινής, Ασφάλειας, Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του ομίλου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, είναι διπλωματούχος Χημικός Μηχανικός από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ), κάτοχος διδακτορικού διπλώματος (PhD) στη διαχείριση και ενεργειακή..
αξιοποίηση αποβλήτων από το ΕΜΠ και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στη διοίκηση επιχειρήσεων (ΜΒΑ) από το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.Γνωρίζει σε βάθος τα θέματα βιωσιμότητας καθώς από το 2006 εργάζεται στα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ πάνω σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης και κλιματικής αλλαγής, ενώ εκπροσωπεί τον όμιλο στις σχετικές ομάδες εργασίας διεθνών και ελληνικών οργανισμών, όπως του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία, Ασφάλεια και το Περιβάλλον στην πετρελαϊκή βιομηχανία (CONCAWE) και του Συμβουλίου Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΣΕΒ.
Ο κ. Μουντούρης εργάζεται σε έναν όμιλο που αφουγκράζεται την αγορά και κατανοεί τις ανάγκες της οικονομίας για μια πράσινη μετάβαση και για το λόγο βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα αυτού. Μέσα από πράσινες επενδύσεις, διαφοροποίηση του ενεργειακού χαρτοφυλακίου τους, την υιοθέτηση των κριτηρίων ESG είναι έτοιμοι να περάσουν στην νέα εποχή που προστάζει βιώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον στρατηγική. Σε αυτό το πλαίσιο έγκειται και το νέο στρατηγικό επιχειρησιακό σχέδιο μετεξέλιξης και βιώσιμης ανάπτυξης, «Όραμα 2025», το οποίο μεταξύ άλλων επιτρέπει την ουσιαστική ανάπτυξη σε νέες, πιο καθαρές μορφές ενέργειας και, ταυτόχρονα, πολλαπλασιάζει την αξία που δημιουργεί ο όμιλος
Αναλυτικά η συνέντευξη:
1. Κ. Μουντούρη, ως Διευθυντής Υγιεινής, Ασφάλειας, Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Ομίλου ΕΛΠΕ, μπορείτε να αναφερθείτε στην στρατηγική του Ομίλου γύρω από τη βιώσιμη ανάπτυξη και το ESG;
Στον όμιλο ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ έχουμε κατανοήσει εδώ και αρκετά χρόνια τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της σταδιακής μετάβασης προς μια οικονομία ουδέτερου αποτυπώματος άνθρακα και έχουμε υποστηρίξει τους παγκόσμιους στόχους για τον περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής όσο και τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (Agenda 2030) από τη θέσπισή τους.
Η σταδιακή μείωση της ζήτησης ορυκτών καυσίμων, η ραγδαία αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας με την κυριαρχία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), η ανάδειξη νέων πηγών και τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας, η μετατόπιση των διεθνών χρηματοοικονομικών οίκων προς επενδύσεις με κριτήρια ESG, καθώς και οι νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν με την πανδημία COVID-19, οδηγούν στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης.
Ο τρόπος ενσωμάτωσης των βασικών προκλήσεων και ευκαιριών στη διαδικασία ανάπτυξης της στρατηγικής μας για δημιουργία αξίας σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα αλλά και η συμβολή μας στην επίτευξη των προαναφερόμενων στόχων με βάση συγκεκριμένους ποσοτικούς δείκτες επίδοσης ESG παρουσιάζονται αναλυτικά από το 2005 στον Απολογισμό Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.
Για την ηγετική συμμετοχή μας στην ενεργειακή μετάβαση, δίνουμε προτεραιότητα στον στρατηγικό μετασχηματισμό των ΕΛΠΕ σε έναν ολοκληρωμένο όμιλο παραγωγής και εμπορίας όλων των σύγχρονων μορφών ενέργειας και ανάπτυξης νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, με έμφαση κατ’ αρχάς στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αλλά και σε άλλα ενεργειακά προϊόντα χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα.
O μετασχηματισμός αυτός του ομίλου έχει ξεκινήσει με γοργούς ρυθμούς και πυξίδα το «Όραμα 2025», που αποτελεί το νέο στρατηγικό επιχειρησιακό σχέδιο μετεξέλιξης και βιώσιμης ανάπτυξης.
Το «Όραμα 2025» στοχεύει στην ισχυροποίηση της θέσης μας στον κλάδο ενέργειας, καθιστά τις δραστηριότητές μας συμβατές με το νέο διεθνές περιβάλλον, επιτρέπει την ουσιαστική ανάπτυξη σε νέες, πιο καθαρές μορφές ενέργειας και, ταυτόχρονα, πολλαπλασιάζει την αξία που δημιουργεί ο Όμιλος, για τους κοινωνικούς του εταίρους. Η στρατηγική αυτή στηρίζεται σε 5 βασικούς πυλώνες: τον καθορισμό σαφών στόχων στα θέματα ESG και ειδικά όσον αφορά στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος, την αναπροσαρμογή επιχειρηματικής στρατηγικής και κατανομής κεφαλαίων στους εν λόγω στόχους, την καθιέρωση μιας κατάλληλης εταιρικής δομής, την αναβάθμιση της εταιρικής διακυβέρνησης και την υιοθέτηση νέας εταιρικής ταυτότητας.
Συνοψίζοντας, θα έλεγα ότι το «Όραμα 2025» επανατοποθετεί τον όμιλο στην πρώτη γραμμή των ενεργειακών εξελίξεων, συμβάλλοντας στην επίτευξη παγκόσμιων, κοινών, στόχων βιώσιμης ανάπτυξης και διατηρώντας την ηγετική θέση του στη νέα οικονομία ουδέτερου αποτυπώματος άνθρακα.
2. Πείτε μας λίγα λόγια για το πως θα αναπτύξετε ένα διαφοροποιημένο ενεργειακό χαρτοφυλάκιο;
Όπως προανέφερα, βασικό κομμάτι της στρατηγικής μας είναι η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος του ομίλου, μέσω υλοποίηση επενδύσεων, τόσο στη βασική μας δραστηριότητα, όσο και στον τομέα των ΑΠΕ, κατά 50% μέχρι το 2030 και μακροπρόθεσμο στόχο ουδέτερο αποτύπωμα άνθρακα (net zero) το 2050.
Συγκεκριμένα, μέχρι το 2030 σχεδιάζουμε να μειώσουμε το ανθρακικό μας αποτύπωμα κατά τουλάχιστον 30% στη δραστηριότητα διύλισης, μιλώντας για τις άμεσες εκπομπές Scope 1 και τις έμμεσες εκπομπές Scope 2, μέσω της βελτιστοποίησης και της εξοικονόμησης της χρήσης ενέργειας, με ηλεκτροδότηση των εγκαταστάσεων μας με πράσινες πηγές και με χρήση πρώτων υλών και καυσίμων χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα, όπως μπλε και πράσινο υδρογόνο, βιοκαύσιμα 2ης και 3ης γενιάς, τεχνολογίες κυκλικής οικονομίας και αξιοποίησης αποβλήτων αλλά και τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας και δέσμευσης & αξιοποίησης των εκπομπών CO2.
Με την υλοποίηση μέρους των προαναφερόμενων έργων, τα επόμενα χρόνια φιλοδοξούμε να αναδείξουμε το διυλιστήριο Ελευσίνας ως ένα πρότυπο διυλιστήριο για την ενεργειακή μετάβαση, ενεργειακά αυτόνομο, με ενισχυμένα τα χαρακτηριστικά σταθερότητας και καινοτομίας στη λειτουργία του.
Επιπλέον αναπτύσσουμε ένα εκτενές, διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο ενέργειας με έμφαση στον πυλώνα ΑΠΕ και στόχο τουλάχιστον τα 2GW μέχρι το 2030, που εκτιμάται ότι θα συνεισφέρει στην πρόσθετη αποφυγή 20% των εκπομπών CO2.
Ήδη, διαθέτουμε ένα χαρτοφυλάκιο έργων άνω του 1,3 GW σε διάφορα στάδια ανάπτυξης, με μεσοπρόθεσμο στόχο για το 2025 τα 0,6 GW εγκατεστημένης ισχύος. Το πρώτο μεγάλο μας βήμα και έργο ορόσημο, όχι μόνο για τον όμιλο αλλά και για τη χώρα, είναι το πάρκο φωτοβολταϊκών στην Κοζάνη, 204ΜW, το οποίο έχει ήδη ολοκληρωθεί κατά 65% ενώ αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία στις αρχές του 2022. Το έργο αυτό, εκτός του ότι αποτυπώνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο τη δέσμευση του ομίλου για την επόμενη μέρα του ενεργειακού κλάδου, έχει ενσωματώσει κριτήρια ESG στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του, με ενδεικτικό παράδειγμα το υψηλό ποσοστό ελληνικής συμμετοχής στην προμήθεια υλικών, εξοπλισμού και υπηρεσιών αλλά και την κάλυψη θέσεων εργασίας από την τοπική κοινωνία, σε μια περιοχή που σταδιακά εισέρχεται στη μεταλιγνιτική εποχή.
Παράλληλα και ανάλογα με τις εξελίξεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο, εξετάζουμε ευκαιρίες στη γεωθερμία, στα υπεράκτια αιολικά, ενώ έχουμε ήδη ξεκινήσει δυναμικά με την είσοδο μας στην αναπτυσσόμενη αγορά των υπηρεσιών ηλεκτροκίνησης, όπου αναπτύσσουμε ένα εκτεταμένο δίκτυο σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων σε όλη τη χώρα, καθώς και τις αντίστοιχες υπηρεσίες.
Ο κ. Αντώνης Μουντούρης μαζί με τη δηοσιογράφο Φαίδρα Μαυρογιώργη
Φωτογραφία: Βαγγέλης Ρασσιάς
3. Πόσο εύκολο είναι για μια βαριά βιομηχανία όπως είναι τα ΕΛΠΕ να υλοποιήσει έναν ολιστικό μετασχηματισμό σε σχέση με την ενεργειακή μετάβαση;
Καταρχάς η ενεργειακή μετάβαση απαιτεί σημαντικές επενδύσεις σε όλο το φάσμα της βιομηχανικής δραστηριότητας και βέβαια ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια από βιομηχανίες που έχουν ήδη σύγχρονες και μεγάλης δυναμικότητας εγκαταστάσεις, που καλούνται σε σύντομο χρονικό διάστημα να υλοποιήσουν ένα φιλόδοξο επενδυτικό σχεδιασμό, εστιασμένο σε νέες και πολλές φορές καινοτόμες και ελάχιστα δοκιμασμένες δραστηριότητες και τεχνολογικές λύσεις.
Αρκεί να σκεφτείτε ότι το επενδυτικό μας πλάνο μέσα στα επόμενα χρόνια θα ανέλθει σε περίπου 4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων πάνω από το 50% θα κατευθυνθεί προς την ανάπτυξη των νέων δραστηριοτήτων που προανέφερα (ΑΠΕ, Υδρογόνο, Βιοκαύσιμα), ενώ τα υπόλοιπα προορίζονται για τον εκσυγχρονισμό της υφιστάμενης δραστηριότητάς μας και την παραγωγή υγρών καυσίμων χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα.
Επίσης, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η νέα στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης περιλαμβάνει ως απαραίτητη προϋπόθεση και βασικό εργαλείο για την εμπρόθεσμη και αποτελεσματική υλοποίηση τον ψηφιακό μετασχηματισμό όλων των δραστηριοτήτων. Ήδη στον όμιλο ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, υλοποιούμε ένα τριετές πρόγραμμα ψηφιακού μετασχηματισμού, αξίας 42 εκατ. ευρώ σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων μας. Αναγνωρίζοντας ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει ως αποτέλεσμα την αποδοτικότερη λειτουργία, δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε ότι τις περισσότερες φορές απαιτεί την απόκτηση νέων γνώσεων και την προσαρμογή του οργανισμού σε έναν νέο τρόπο καθημερινής λειτουργίας.
Οι αλλαγές σε κάθε περίπτωση είναι μεγάλες και όσον αφορά τον ενεργειακό κλάδο, σημαντική πρόκληση αποτελεί η σταδιακή μετάβαση σε νέες μορφές ενεργειακών προϊόντων διασφαλίζοντας ότι θα διατηρηθεί η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και το προσιτό κόστος προμήθειας για τους καταναλωτές. Ειδικά δε για τον ενεργειακό κλάδο στην Ευρώπη, μια πρόσθετη πρόκληση αποτελεί η προστασία της ανταγωνιστικότητας και των επενδύσεων των Ευρωπαϊκών εταιρειών κατά τη διάρκεια αυτής της μετάβασης, σε σχέση με τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται εκτός της Ευρώπης και δεν ακολουθούν το ίδιο επίπεδο δεσμεύσεων και φιλοδοξίας για τους στόχους μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος.
4. Σύμφωνα με την εμπειρία σας, ποιες είναι οι πιο κρίσιμες αλλαγές που πρέπει να κάνουν οι βαριές βιομηχανίες για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά το μέλλον;
Εδώ η απάντηση σχετίζεται άμεσα με τον σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας στρατηγικής ESG, προσαρμοσμένης στη δραστηριότητα και τον ευρύτερο κλάδο της κάθε βιομηχανίας, με στόχο ουσιαστικά αποτελέσματα σε κάθε πυλώνα ESG, θετικές αξιολογήσεις και τελικά επιβράβευση από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και τους συμμέτοχούς.
Κατά την άποψη μου η στρατηγική ESG μπορεί να αποτελέσει σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, με θετικά οικονομικά αποτελέσματα για το σύνολο των εταιριών.
Αν προσπαθούσα συνοπτικά να περιγράψω τις κρίσιμες αλλαγές που απαιτούνται για να σχηματοποιηθεί αυτό το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, θα αναφερόμουν:
1ον στη δημιουργία μιας φιλόδοξης και διαφοροποιημένης στρατηγικής ESG, με πιθανό επανασχεδιασμό του τρόπου δημιουργίας εσόδων, 2ον στη δημιουργία μιας κατάλληλης δομής, με άμεση εμπλοκή του διοικητικού συμβουλίου και της ανώτερης διοίκησης και ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG σε όλες τις οργανωτικές μονάδες και 3ον στα ποσοτικά και μετρήσιμα αποτελέσματα και στην αποτελεσματική επικοινωνία αυτών στους επενδυτές και σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση μιας φιλόδοξης στρατηγικής ESG ενέχει σημαντικά πλεονεκτήματα για την κάθε εταιρία που θέλει να αυξήσει την ανθεκτικότητα της και να πρωταγωνιστήσει σε ένα συνεχώς πιο περίπλοκο, διασυνδεδεμένο και δυναμικό επιχειρηματικό περιβάλλον, όπως: η ευκολότερη προσέλκυση επενδυτών, η μεγαλύτερη υιοθέτηση καινοτομίας και αποδοτικότερης λειτουργίας, η αποτελεσματικότερη διαχείριση των κινδύνων και των ευκαιριών, η βελτίωση των σχέσεων με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και η προσέλκυση και διατήρηση υψηλού επιπέδου ανθρώπινου δυναμικού και νέων ταλέντων.
Η παγκόσμια κοινωνία και οικονομία αντιμετωπίζει τεράστιες προκλήσεις, όμως οι εταιρείες και οι οργανισμοί που θα δράσουν γρήγορα, τολμηρά και στρατηγικά υιοθετώντας πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης και ποσοτικούς στόχους ESG είναι σίγουρο ότι θα ξεχωρίσουν και θα ανταμειφθούν.
5. Ποια η άποψή σας για το λεγόμενο «green washing» και ποια η θέση του ομίλου ως προς αυτό;
Ο όρος green washing επινοήθηκε και διαδόθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980, σε μια εποχή που δεν υπήρχαν ούτε Απολογισμοί Βιώσιμης Ανάπτυξης, ούτε μετρήσιμοι και συγκρίσιμοι δείκτες ESG.
Η προσωπική μου άποψη είναι ότι ο συγκεκριμένος όρος, παρόλο που η χρήση του διατηρείται στον δημόσιο διάλογο, συνδέεται με πρακτικές του παρελθόντος και δεν μπορεί να έχει εφαρμογή και να ευδοκιμήσει ούτε σήμερα, αλλά πολύ περισσότερο, ούτε και στο άμεσο μέλλον.
Από τη μια πλευρά πλέον έχουμε ενημερωμένους πολίτες και συμμετόχους που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων περιβαλλοντικών προκλήσεων και από την άλλη πλευρά έχουμε οργανισμούς και εταιρείες που δημοσιεύουν αναλυτικά ποσοτικά στοιχεία και δείκτες ESG, έχουν πολλαπλούς διαύλους αμφίδρομης επικοινωνίας με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και το σημαντικότερο έχουν κατανοήσει τη σημασία της ειλικρινούς επικοινωνίας της στρατηγικής και των επιδόσεων ESG για τη βιώσιμη ανάπτυξή τους με καθαρά επιχειρηματικά κριτήρια.
Επίσης, τα ποσοτικά στοιχεία και δείκτες ESG επιθεωρούνται ήδη σε εθελοντικό επίπεδο από τρίτους ανεξάρτητους φορείς και ο όμιλος ΕΛΠΕ εφαρμόζει αυτή την πρακτική ελέγχου και διαφάνειας, εδώ και αρκετά χρόνια για τα στοιχεία που παρουσιάζονται ετησίως στον Απολογισμό Βιώσιμης Ανάπτυξης και Εταιρικής Υπευθυνότητας, με βάση διεθνώς αποδεκτά πρότυπα και πλαίσια αναφοράς.
Στο άμεσο μέλλον πλέον τα ποσοτικά στοιχεία και δείκτες ESG θα εντάσσονται υποχρεωτικά στο πεδίο του ετήσιου ανεξάρτητου ελέγχου των χρηματοοικονομικών και μη χρηματοοικονομικών δεδομένων όλων των εταιρειών, με βάση τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί από την ΕΕ για τη νέα Οδηγία για τους απολογισμούς βιωσιμότητας (CSRD – Corporate Sustainability Reporting Directive) και το γενικότερο πλαίσιο της Βιώσιμης Χρηματοδότησης (Sustainable Finance).
Η διαφάνεια αποτελεί πλέον σημαντικό στοιχείο της στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης σε ένα εξωστρεφές και ιδιαίτερα ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον.
6. Πιστεύετε ότι το ESG αφορά μόνο τις μεγάλες εταιρείες ή είναι κάτι που όλες οι εταιρείες πρέπει να λάβουν υπόψη τους ανεξαρτήτως μεγέθους;
Η στρατηγική και τα κριτήρια ESG δεν αφορούν μόνο τις μεγάλες εταιρείες αλλά όλες τις εταιρείες που στοχεύουν σε διατηρήσιμη και βιώσιμη ανάπτυξη.
Οι μεγάλες εταιρείες, κυρίως οι εισηγμένες, έχουν πλέον σημαντική εμπειρία όσον αφορά στην ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG στη στρατηγική τους και έχουν πλέον κατανοήσει, λόγω των πρόσφατων νομοθετικών υποχρεώσεων αλλά και της πολυετούς επικοινωνίας και συνεργασίας τους με τους επενδυτές, τον κρίσιμο ρόλο αυτών στην προσέλκυση χρηματοδοτήσεων.
Ο κ. Αντώνης Μουντούρης μαζί με τη δηοσιογράφο Φαίδρα Μαυρογιώργη
Φωτογραφία: Βαγγέλης Ρασσιάς
Για τις μικρότερες εταιρίες, τις μη εισηγμένες, μη πολυμετοχικές και οικογενειακές επιχειρήσεις, η πρόκληση είναι μεγαλύτερη μιας και καλούνται να υιοθετήσουν πρακτικές και κριτήρια που βλέπουν ότι έχουν ήδη εφαρμογή στις μεγάλες εταιρίες, αλλά ίσως δεν μπορούν εύκολα να αναγνωρίσουν τα επιχειρηματικά οφέλη για την περίπτωση τους.
Ίσως εδώ είναι κρίσιμος ο ρόλος των μεγαλύτερων εταιριών να μοιραστούν επιτυχημένες πρακτικές βιώσιμης ανάπτυξης και να συμβάλλουν στην υιοθέτηση του νέου επιχειρηματικού μοντέλου που βασίζεται στα κριτήρια ESG και από μικρότερες εταιρίες, που αποτελούν μεγάλο μέρος της ελληνικής οικονομίας.
Αξίζει να αναφέρω εδώ ότι ο όμιλος ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, μαζί με άλλες μεγάλες εταιρείες της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας, έχει συμμετάσχει σε σχετικές εθνικές πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση, όπως είναι η ανάπτυξη του Ελληνικού Κώδικα Βιωσιμότητας και του Παρατηρητήριου Βιώσιμης Ανάπτυξης, προβάλλοντας καλές πρακτικές και δράσεις Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Άλλωστε όπως συνηθίσω να τονίζω σε σχετικές συζητήσεις, «τα κριτήρια ESG ήρθαν για να μείνουν» και αφορούν όλες τις επιχειρήσεις, όλων των κλάδων, ανεξαρτήτως μεγέθους.
Από το esgstories.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου