Η υδροηλεκτρική ενέργεια έχει εδραιώσει μια θετική φήμη στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και σε πολλά επιστημονικά τεύχη. Κι όμως, αυτή δεν είναι όλη η ιστορία, όπως αναφέρει σε άρθρο της στο Oilprice.com η Ιrina Slav. Η υδροηλεκτρική ενέργεια διαθέτει μια σκοτεινή πλευρά που απειλεί τα οικοσυστήματα γλυκού νερού, περισσότερο από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και οποιαδήποτε άλλη μορφή ενέργειας.
Το 2019, η συνολική χωρητικότητα..
ανανεώσιμης ενέργειας στον κόσμο ανερχόταν σε 2.351 GW, εκ των οποίων περίπου το ήμισυ, ή 1.172 GW, ήταν η υδροηλεκτρική. Αυτό περιλαμβάνει τόσο τα μεγάλα φράγματα όσο και τα λεγόμενα φράγματα run-of-the-river. Και τα δύο έχουν μάλλον αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Τα δύο τρίτα των μακρύτερων ποταμών του κόσμου έχουν φράξει για να παράγουν ενέργεια, τονίζει ο επιστήμονας Jeff Opperman σε άρθρο του στο Forbes.
Περίπου το 70% των υγροτόπων του πλανήτη έχουν χαθεί και μεγάλο μέρος αυτής της απώλειας έχει να κάνει με αυτό που ονομάζουμε διαχείριση των υδάτων και τι ουσιαστικά συνεπάγεται η αλλαγή των ροών των ποταμών για τη χρήση του νερού στη γεωργία, στις βιομηχανικές δραστηριότητες, τις εγχώριες ανάγκες ή την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Παρ’ όλη την καλή διαχείριση του νερού για εμάς, έχει επίσης οδηγήσει σε απώλεια βιότοπου για δεκάδες είδη και αλλοιώσεις σε εύθραυστα συστήματα γλυκού νερού.
Απλά εξετάστε αυτό: ο αριθμός των ειδών που ζουν σε οικοσυστήματα υδάτων γλυκού νερού μειώθηκε κατά ένα συγκλονιστικό 83% μεταξύ 1970 και 2014, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Living Planet από το World Wildlife Fund.
Αυτή είναι η μεγαλύτερη απώλεια βιοποικιλότητας μεταξύ των οικοτόπων, παρόλο που, όπως σημειώνει ο Opperman, τα τροπικά δάση και τα κοράλλια τείνουν να προσελκύουν περισσότερη προσοχή των μέσων ενημέρωσης.
Η απώλεια τόσων ειδών είναι από μόνη της μια τραγωδία, αλλά επηρεάζει και την ανθρωπότητα με αρνητικούς τρόπους: η απώλεια ειδών ψαριών γλυκού νερού σημαίνει απώλεια τροφής για τις κοινότητες που βασίζονται στην αλιεία γλυκών υδάτων, για παράδειγμα. Υπάρχει επίσης αυξημένος κίνδυνος πλημμύρας από τα φράγματα.
Ποιές είναι οι αρνητικές πλευρές;
Ο αρνητικός αντίκτυπος της υδροηλεκτρικής ενέργειας στο περιβάλλον διαθέτει τρεις πτυχές:
- πλημμύρες αρόσιμων γαιών ή δασών.
- εμποδίζει τη ροή των ιζημάτων και των θρεπτικών ουσιών που είναι απαραίτητα για τα οικοσυστήματα γλυκού νερού και
- εμποδίζει τη διαδρομή των αποδημητικών ειδών ψαριών, μειώνει τους πληθυσμούς τους και τελικά οδηγεί στην εξαφάνισή τους.
Θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε αν αυτά τα αρνητικά αποτελέσματα αναιρούν τα θετικά της παραγωγής υδροηλεκτρικής ενέργειας ως εναλλακτική λύση στην παραγωγή ορυκτών καυσίμων και υπάρχουν πολλά επιχειρήματα και για τις δύο πλευρές. Το γεγονός παραμένει ότι η υδροηλεκτρική ενέργεια δεν είναι καλή για το περιβάλλον.
Αλλά υπάρχει μια σημαντική παράμετρος: με τον σωστό σχεδιασμό νέων φραγμάτων, οι αρνητικές επιπτώσεις της υδροηλεκτρικής ενέργειας στο περιβάλλον μπορούν να μετριαστούν.
Μια ομάδα 25 επιστημόνων εξέδωσε πρόσφατα μια έρευνα που περιγράφει έξι βήματα για τον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων της ανθρώπινης δραστηριότητας στα ενδιαιτήματα γλυκού νερού.
Με τίτλο «Το σχέδιο ανάκαμψης έκτακτης ανάγκης για τη βιοποικιλότητα των γλυκών υδάτων», το έγγραφο περιλαμβάνει μέτρα για την κατανομή του νερού στους ποταμούς-φράγματα που απαιτούνται από τους χειριστές για να απελευθερώσουν μια ορισμένη ποσότητα νερού σε φράγματα ποταμού για να τους κρατήσει ρέουσα ρύθμιση των πιο ρυπογόνων βιομηχανιών και την αποκατάσταση των κρίσιμων ενδιαιτημάτων.
Το πρόβλημα των οικοτόπων του γλυκού νερού
Η κατανομή της ροής φαίνεται να είναι το ουσιαστικό πρώτο βήμα στην ανάκαμψη των οικοτόπων γλυκού νερού: Ο Opperman, που συγκαταλέγεται μεταξύ των συντακτών της μελέτης, υποστηρίζει ότι η απελευθέρωση των αποκαλούμενων περιβαλλοντικών ροών θα μπορούσε να "αποκαταστήσει βασικά συστατικά του φυσικού καθεστώτος ροής" , η οποία με τη σειρά της θα βοηθήσει στην αποκατάσταση πληθυσμών ειδών γλυκού νερού.
Ο κανονισμός είναι απαραίτητος εδώ: οι ΗΠΑ είναι ένα παράδειγμα μιας χώρας όπου οι φορείς εκμετάλλευσης ενός φράγματος υποχρεούνται να αποδεσμεύουν περιβαλλοντικές ροές σε ποτάμια, προκειμένου να ανανεωθούν οι άδειές τους, αν και αυτό δεν αποτελεί κοινή πρακτική σε όλο τον κόσμο.
Ο κανονισμός είναι επίσης απαραίτητος και για την αποκατάσταση των ενδιαιτημάτων του γλυκού νερού. Η απομάκρυνση ορισμένων φραγμάτων σε καταρράκτη φράγματος, για παράδειγμα, μπορεί να κάνει θαύματα για προηγούμενα εξαντλημένα ενδιαιτήματα, αλλά πρέπει να γίνει με ενεργό συμμετοχή των κρατικών αρχών. Ο καλύτερος προγραμματισμός των φραγμάτων εξαρτάται, επίσης, από τις κανονιστικές απαιτήσεις δεδομένου ότι, όπως έχει δείξει ξανά και ξανά η ιστορία, οι επιχειρήσεις θα επικεντρωθούν μόνο στα κέρδη τους και τίποτε άλλο.
Έτσι, φαίνεται ότι για άλλη μια φορά οι κυβερνήσεις φέρουν την ευθύνη να καταστήσουν τον κόσμο ένα καλύτερο μέρος μέσω πολιτικών που στοχεύουν στην άμβλυνση των αρνητικών επιπτώσεων που έχει η ανανεώσιμη υδροηλεκτρική ενέργεια στο περιβάλλον.
Ήδη, στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, περισσότερα φράγματα αποσύρονται από εκεί που χτίστηκαν, όπως αναφέρθηκε σε άλλη εργασία που αναλύει το πώς πρέπει να γίνει η υδροηλεκτρική ενέργεια πιο φιλική προς το περιβάλλον. Όπως και σε άλλες μονάδες παραγωγής ενέργειας, οι υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις έχουν καθορισμένη διάρκεια ζωής, που δεν είναι μεγάλη, όπως αποδεικνύει το γεγονός ότι πολλά φράγματα που κατασκευάστηκαν κατά τη δεκαετία του 1950 βρίσκονται ήδη στο τέλος της παραγωγικής λειτουργίας τους.
Ωστόσο, στην Ασία, η κατασκευή φραγμάτων ολοένα και αυξάνεται, πράγμα που σημαίνει αποδάσωση, απώλεια γης και πανίδας και αλλαγή του ρου των ποταμών. Όπως και με άλλες μορφές ανανεώσιμης ενέργειας, η Ασία βρίσκεται και στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Η εφαρμογή πολιτικών για το μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων της υδροηλεκτρικής ενέργειας στο περιβάλλον, θα εναπόκειται, πλέον στις ασιατικές κυβερνήσεις, ώστε να αποφύγουν να επαναλάβουν τα λάθη που έγιναν στην Ευρώπη και την Βόρεια Αμερική.
(με πληροφορίες από το Oilprice.com)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου