Με αφορμή την έναρξη της διερευνητικής γεώτρησης από την κοινοπραξία ExxonMobil – QatarPetro leum στο Οικόπεδο 10 της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, επεξηγείται σε απλή ορολογία η διαδικασία γεωτρήσεων για υδρογονάνθρακες (πετρέλαιο ή / και φυσικό αέριο) στη θάλασσα.
Τονίζεται εξ υπαρχής ότι η διαδικασία για γεωτρήσεις στη θάλασσα είναι εκ των πραγμάτων πολύ πιο απαιτητική από τη διαδικασία γεωτρήσεων στη στεριά για προφανείς λόγους, ενώ απαιτείται εξειδικευμένη τεχνογνωσία και γεωτρητικά τρυπάνια για..
την πραγματοποίηση τέτοιων γεωτρήσεων.
Τα πλοία γεωτρύπανα ή οι πλατφόρμες γεωτρήσεων αποτελούν ουσιαστικά μικρές κοινότητες, όπου σε κάποιες περιπτώσεις πέραν των 200 ατόμων ζουν και εργάζονται σε αυτά.
Το πλοίο – γεωτρύπανο Stena IceMax που πραγματοποιεί τη γεώτρηση στο Οικόπεδο 10, για παράδειγμα, έχει τη δυνατότητα στέγασης 180 ατόμων (με περιθώριο μέχρι τα 200 άτομα), με δικό του ελικοδρόμιο και μήκος 228 μέτρα, με πλάτος 42 μέτρα.
Για την πραγματοποίηση γεωτρήσεων στη θάλασσα χρειάζεται υποστήριξη από τη στεριά, όπως για παράδειγμα ελικόπτερα που να μεταφέρουν το προσωπικό σε μεγάλες αποστάσεις στη θάλασσα αλλά και υποστηρικτικά πλοία για την παροχή των απαραίτητων προμηθειών στο πλοίο – γεωτρύπανο που θα βρίσκεται στην ανοικτή θάλασσα και του τεχνικού εξοπλισμού που θα χρησιμοποιείται στη διαδικασία της γεώτρησης, όπως είναι για παράδειγμα σωλήνες, λάσπη κ.ο.κ.
Η συνηθισμένη χρονική περίοδος μιας διερευνητικής γεώτρησης κυμαίνεται, ανάλογα με το βάθος αλλά και τη γεωμορφολογία του υπεδάφους, μεταξύ 60 με 90 ημερών.
Πρόκειται για μια απαιτητική διαδικασία, που ουσιαστικά ξεκινά με τον προσδιορισμό του στόχου, την κάθοδο σωλήνων σε μεγάλο βάθος νερού και τις διαδικασίες απορρόφησης των μεγάλων πιέσεων που αναπτύσσονται σε αυτές τόσο λόγω της πίεσης του νερού αλλά και της πίεσης που δημιουργείται από τον φλοιό της γης στον οποίο τοποθετούνται, την ίδια στιγμή που η κεφαλή του γεωτρύπανου τρυπά το υπέδαφος και δημιουργεί η ίδια πιέσεις αλλά και υλικά τα οποία θα πρέπει να απορρίπτονται ή να διυλίονται.
Το πηγάδι που δημιουργείται στο υπέδαφος πρέπει παράλληλα να θωρακίζεται, ενώ η κάθοδος των σωλήνων και της διατρητικής κεφαλής συνοδεύεται από την παροχή συνεχούς ροής ειδικής λάσπης με ειδική σύνθεση η οποία λιπαίνει τον εξοπλισμό, σφραγίζει τα τοιχώματα του πηγαδιού και ελέγχει την πίεση στο πηγάδι.
Η διαδικασία συνεχούς ροής της ειδικής λάσπης, αλλά και η ίδια η διαδικασία διάρρηξης των πετρωμάτων δημιουργεί απόβλητα, τα οποία διυλίζονται στην επιφάνεια και απορρίπτονται. Το Stena IceMax διαθέτει τέσσερις αντλίες λάσπης υψηλής πίεσης.
Απαραίτητη για σκοπούς ασφάλειας της γεώτρησης είναι η τοποθέτηση ειδικού μηχανισμού αποφυγής εκρήξεων λόγω διαρροών (Blowout Prevention System – BOP). Ο ειδικός αυτός μηχανισμός είναι εξειδικευμένης τεχνολογίας και πανάκριβος, με ειδικές βαλβίδες ασφαλείας.
Για σκοπούς αναφοράς, το Stena IceMax διαθέτει δύο τέτοιους μηχανισμούς.
Η διαδικασία γεωτρήσεων ακολουθεί διάφορα στάδια στα οποία χρησιμοποιούνται σωλήνες θωράκισης αλλά και διάτρησης διαφορετικής διαμέτρου, με το τελικό στάδιο να χρησιμοποιεί σωλήνες κυρίως 8 ιντσών ενώ στο αρχικό χρησιμοποιούνται ως επί το πλείστον σωλήνες 18 ιντσών.
Σε όλες τις περιπτώσεις λαμβάνονται αυξημένα μέτρα ασφάλειας, ενώ περιμετρικά της πλατφόρμας γεώτρησης δημιουργείται ζώνη ασφαλείας με μέγιστη διάμετρο τα 500 μέτρα.
ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΣΤ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ (*)
* Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.BLaw (Bristol), Ph.D in Law – International Law and Human Rights (Kent), διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας. Το κείμενο δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου