Σε φάση ολικής αναδιάρθρωσης εισέρχεται ο ενεργειακός τομέας της χώρας, με οδηγό τις αποκρατικοποιήσεις των εταιρειών ΕΛΠΕ, ΔΕΣΦΑ, ΔΕΠΑ και ΔΕΗ. Η συγκυρία υλοποίησης των αποκρατικοποιήσεων καθορίζεται από δύο παράγοντες. Εσωτερικά, από την πλήρη απελευθέρωση των αγορών ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου και πετρελαίου και των συνεργειών που δημιουργεί η μεταξύ τους σύγκλιση τόσο σε επιχειρηματικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο τελικού καταναλωτή. Εξωτερικά, από τις ανακαλύψεις νέων κοιτασμάτων στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και τις δυνατότητες που..
προσφέρει η γεωγραφική θέση της χώρας για τη μεταφορά τους στην Ευρώπη, παράγοντας που καθιστά τον ρόλο των ΕΛΠΕ, ΔΕΣΦΑ, ΔΕΠΑ αλλά και της ΔΕΗ, τουλάχιστον ως προς τη δραστηριότητα των δικτύων, κομβικό ευρύτερα και όχι μόνο για τα στενά όρια της μικρής εγχώριας ενεργειακής αγοράς.
Ο πρόεδρος της κινεζικής State Grid, Hu Yuhai, κατά την τελετή υπογραφής της σύμβασης για την εξαγορά του 24% του ΑΔΜΗΕ πέρυσι τον Ιούνιο, δεν έκρυψε το στρατηγικό ενδιαφέρον της εταιρείας του για την ανάπτυξη, μέσω της Ελλάδας και λόγω της γεωγραφικής της θέσης, έργων διασύνδεσης μεταξύ Ασίας, Αφρικής και Ευρώπης, με πρώτο σταθμό την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ - Κύπρου - Κρήτης (EuroAsia Interconnector). Μόλις την περασμένη Πέμπτη, εξάλλου, οι εταιρείες-μέλη του αγωγού Tap Snam, Enagas και Fluxys, που συνασπίστηκαν και διεκδίκησαν επιτυχώς τον διαγωνισμό για την εξαγορά του 66% του ΔΕΣΦΑ προσφέροντας τίμημα κατά πολύ υψηλότερο από αυτό της αζέρικης Socar το 2013 (535 εκατ. ευρώ έναντι 400 εκατ.), με κοινή ανακοίνωσή τους επισήμαναν τη στρατηγική θέση της Ελλάδας στη Μεσόγειο και τις δυνατότητές της να αναδειχθεί σε σημαντικό κόμβο για τη διαφοροποίηση του εφοδιασμού και το άνοιγμα των νέων δρόμων για το φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Η κοινοπραξία των τριών με επικεφαλής την ιταλική Snam (60%) έδωσε σκληρή μάχη για τη διεκδίκηση του ΔΕΣΦΑ προκειμένου να ενισχύσουν τον ενεργειακό άξονα της Νοτίου Ευρώπης με βασικό κορμό τον αγωγό Tap στον οποίο κατέχουν από κοινού μερίδιο 55%.
Οι εταιρείες του Tap προσβλέπουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην τροφοδοσία της Ευρώπης με φυσικό αέριο μετά την παράκαμψη της Ουκρανίας ως πύλης για το ρωσικό αέριο. Αν και η αρχική δυναμικότητα του Τap έχει σχεδιαστεί για τη μεταφορά αζέρικου φυσικού αερίου, η κοινοπραξία του Tap δεν έχει αποκλείσει τη μεταφορά ρωσικού αερίου στην επόμενη φάση ανάπτυξης του έργου με τον διπλασιασμό της δυναμικότητάς του. Αντιθέτως μέσω του Tap και της ενίσχυσης ενός ευρύτερου δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου στον Νότο, οι εταιρείες του Tap επιδιώκουν την αποδυνάμωση του βορείου ενεργειακού άξονα που προωθεί η Γερμανία για τη μεταφορά ρωσικού αερίου μέσω του σχεδίου του Nord Stream 2. Η Ιταλία ως ένας από τους μεγαλύτερους καταναλωτές αερίου στην Ευρώπη, έχει πρωτοστατήσει σε σχέδια μεταφοράς φυσικού αερίου μέσω ενός Νότιου Διαδρόμου, επιδιώκοντας συμμαχίες ώστε να αποτρέψει τον κίνδυνο να ελέγχει η Γερμανία τη «στρόφιγγα» του αερίου για ολόκληρη την Ευρώπη. Ενδεικτική της γεωστρατηγικής σημασίας του ΔΕΣΦΑ για την Ιταλία είναι η δήλωση του CEO της Snam, Mάρκο Αλβέρα, μετά την απόφαση του ΤΑΙΠΕΔ για την ανακήρυξη προτιμητέου επενδυτή. «Το αποτέλεσμα αυτό επιβεβαιώνει τον κεντρικό ρόλο της Ιταλίας στον τομέα των ενεργειακών υποδομών στην Ευρώπη και στη Μεσόγειο», τόνισε ο κ. Αλβέρα.
Το γεωπολιτικό άρωμα που συνόδευσε τόσο την αποκρατικοποίηση του ΑΔΜΗΕ όσο και του ΔΕΣΦΑ αναμένεται να συνοδεύσει και αυτή των ΕΛΠΕ αλλά και της ΔΕΠΑ. Η πώληση του 50,1% των ΕΛΠΕ με δραστηριότητες σε όλο το ενεργειακό φάσμα από τους υδρογονάνθρακες, τη διύλιση και το φυσικό αέριο μέχρι τον ηλεκτρισμό και τις ανανεώσιμες πηγές, με ισχυρό εξαγωγικό προφίλ και παρουσία σε 6 χώρες, αναμένεται να ανατρέψει πλήρως τις υφιστάμενες ισορροπίες στην εγχώρια αγορά καυσίμων και να επηρεάσει αναπόφευκτα και τις συνδεδεμένες πλέον αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού. Πρώτη φορά στην Ελλάδα, μετά την αποχώρηση της ESSO PAPPAS (κοινοπραξία Τομ Πάπας και ΕΧΧΟΝ) το 1984 και με εξαίρεση τη δεκαετή παρουσία της Aramco μέσω της Motor Oil το διάστημα 1995-2005, ο τομέας της διύλισης με αφορμή την αποκρατικοποίηση των ΕΛΠΕ παύει να είναι αποκλειστικά ελληνική υπόθεση και γίνεται αντικείμενο επενδυτών με πολυεθνική δραστηριότητα, αφού το μέγεθος των ΕΛΠΕ μόνο μεγάλους ξένους παίκτες μπορεί να προσελκύσει. Παράλληλα ο τομέας της εμπορίας –που το 2009 έτρεψε σε φυγή τις τελευταίες εναπομείνασες πολυεθνικές του πετρελαίου BP και Shell, τα δίκτυα των οποίων εξαγοράστηκαν από τα ΕΛΠΕ και τη Motor Oil αντίστοιχα– θα υποστεί μεγάλες ανατροπές μετά την είσοδο στρατηγικού επενδυτή στα ΕΛΠΕ. Οι αναταράξεις στην εγχώρια πετρελαϊκή αγορά αναμένεται να συμπαρασύρουν και την πιο άμεσα συνδεδεμένη με αυτήν αγορά του φυσικού αερίου στην οποία κυριαρχεί η ΔΕΠΑ, την ιδιωτικοποίηση της οποίας αναμένεται να δρομολογήσει το ΤΑΙΠΕΔ το αμέσως επόμενο διάστημα.
Το στοίχημα πώλησης των λιγνιτικών μονάδων
Στην περίπτωση της ΔΕΗ, ο δρόμος για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων Φλώρινας και Μεγαλόπολης άνοιξε με την κατάθεση, την περασμένη Τετάρτη, του σχετικού νομοσχεδίου στη Βουλή με τη διαδικασία του επείγοντος. Το μεγάλο στοίχημα πλέον για την κυβέρνηση είναι το κατά πόσον οι δύο εταιρείες που θα συσταθούν ως θυγατρικές της ΔΕΗ, και στις οποίες θα εισφερθούν οι προς πώληση μονάδες και τα ορυχεία που συνοδεύουν τη λειτουργία τους, θα καταφέρουν να προσελκύσουν επενδυτές, ή θα υποχρεωθεί να καταστήσει το χαρτοφυλάκιο πιο ελκυστικό βάζοντας στο «καλάθι» και υδροηλεκτρικά. Ο διαγωνισμός, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα πρέπει να ξεκινήσει μέχρι τον Μάιο του 2018. Επί του παρόντος, πάντως, η κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις αντιδράσεις της ΓΕΝΟΠ που εκδηλώνονται από απόψε τα μεσάνυχτα με 48ωρες επαναλαμβανόμενες απεργιακές κινητοποιήσεις.
Επίμαχο θέμα του νομοσχεδίου αναδείχθηκε στη Βουλή η ρύθμιση για το εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων που θα μεταβιβασθούν στις μονάδες οι οποίες διατίθενται προς πώληση, καθώς παρά τις διαβεβαιώσεις του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη περί πλήρους διασφάλισης, οι εργαζόμενοι προστατεύονται μόνο από απολύσεις για διάστημα έξι ετών.
Πρόθεση των συνδικαλιστών της ΓΕΝΟΠ, όπως διατυπώθηκε από τον πρόεδρο του συνδικάτου Γιώργο Αδαμίδη, είναι η αντίδραση στην πώληση των μονάδων να γίνει αντιληπτή από τους καταναλωτές γι’ αυτό και θα επιδιώξουν διακοπές ρεύματος. Σε ετοιμότητα βρίσκεται ο ΑΔΜΗΕ, ο οποίος πλέον ελέγχεται από το Δημόσιο και την κινεζική State Grid για τη διασφάλιση της ευστάθειας του συστήματος ηλεκτροδότησης της χώρας.
Έντυπη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου